skanowanie0007

reakcje tlenków metali z wodą (synteza wodorotlenków):

CaO + H_aO Ca(OH)₂ K₂0 + H₂0    2 KOH

synteza soli z pierwiastków:

Hg + S -» HgS Mg + Clj—> MgCl₂

,2. Reakcje analizy: jeden substrat -> kilka produktów

nc równanie reakcji analizy ma postać:

A B + C +...

>znacza to, że związek A rozkłada się na dwie lub więcej substancji prostszych (in-związków chemicznych lub pierwiastków). Reakcje analizy są przeważnie reakcjami termicznymi, a do ich zapoczątkowania i przebiegu wymagane jest nieprzerwane irczanie energii (najczęściej w postaci ciepła), rzykładami typowych reakcji analizy są: rozkład tlenków, produktami są pierwiastki:

2 HgO    > 2 Hg + O_z t

rozkład soli kwasów tlenowych, produktami są tlenki metali i niemetali, czasem także woda (w przypadku rozkładu wodorosoli):

CaC0₃ ^te— > CaO + C0₂f NH.HCO. -^temp —*> NH,t + H,Ot+ CO t

4    3    3    2    2

3. Reakcje wymiany: kilka substratów kilka produktów

u najczęściej spotykany typ reakcji nieorganicznych. W zależności od tego ile ele-ów składowych reagujących związków ulega wymianie, reakcje wymiany można idtć na:

reakcje wymiany pojedynczej    AB + C —» AC + B

reakcje wymiany podwójnej    AB + CD -> AC + BD

zyklady typowych reakcji wymiany to: roztwarzanie metali w kwasach (wymiana pojedyncza):

Zn + 2 HC1 -> ZnCl₂ + H₂1

reakcja reaktywnych metali z wodą (wymiana pojedyncza):

2 Li + 2 H₂0 -» 2 LiOH + H₂1 tworzenie soli trudno rozpuszczalnych (wymiana podwójna):' ‘ 2 AgN0₃ + K₂CrQ₄ || Ag₂Cr0₄1 + 2 KNO_s

2.1.4. Reakcje utleniania i redukcji - redoks: reakcje

przebiegające ze zmianą stopni utlenienia pierwiastków wchodzących w skład reagentów

Przez stopień utlenienia rozumie się liczbę ładunków elementarnych jakie byłyby zwią-Mne z danym atomem, gdyby w cząsteczce, w której skład wchodzi ten atom, wszystkie wiązania były jonowe.

Stopnie utlenienia dodatnie (I, II, III itp.) lub ujemne (-1, |-II,._rIII itp.) oznaczone

i y 11mni rzymskimi zapisuje się nad symbolem pierwiastka. Pierwiastki w stanie wolnym

o o

niiifi) stopień utlenienia równy zero, np. A1,C1₂ natomiast w związkach chemicznych Itopnie utlenienia przypisuje się pierwiastkom według następujących reguł:

-    stopień utlenienia litowców wynosi zawsze I, a berylowców zawsze II,

-    stopień utlenienia wodoru wynosi I, z wyjątkiem wodorków metali, w których

. -i    -i

wynosi -I, np.: Na H, Ca H₂,

-    tlen występuje na stopniu utlenienia -II, z wyjątkiem nadtlenków (np. H_zO ), w których wynosi on -I, i fluorku tlenu (OF₂), gdzie wynosi II,

-    fluor występuje tylko na stopniu utlenienia -I,

-    suma stopni utlenienia wszystkich atomów tworzących obojętną cząsteczkę wynosi zawsze zero, a w jonie złożonym jest równa jego ładunkowi,

np.Ąs₃: 2 • (III) + 3 • (-II) = 0    SO²/: VI + 4 • (-II) = -2

■ stopień utlenienia pierwiastka w jonie prostym jest równy ładunkowi tego jonu, odpowiada bowiem liczbie elektronów, jakie ten pierwiastek zyskał lub stracił w momencie powstawania jonu, np. Ca - 2e —» Ca²⁺.

W innych przypadkach ujemne stopnie utlenienia przypisuje się pierwiastkom o wyż-Htj clektroujemności.

Przykłady obliczania stopnia utlenienia:

H2 S04:	2 • (I) + x + 4 • (-11) = 0	—»	x = VI
'..łi* im H3 P04:	3 • (I) + x + 4 • (-11) = 0	—»	x = V
X -II NOj:	x + 3 • (-11) = -l	—»	x = V

Utlenianie jest związane z podwyższeniem, a redukcja z obniżeniem stopnia utlenienia ułomów wchodzących w skład reagentów. Obie te reakcje zachodzą równocześnie.