79571898

Oy—naylarw^WrrUaotgicmych

Tlenki metali, które reaguią z wodą. tworząc wodorotlenki, należy do tlenków zasadowych Tlenki (głównie niemetali), które reaguią z wodą, tworząc kwas)', nakią do tlenków kwasowych

MgO jest przykładem tlenku zasadowego, a SO_. - tlenku kwasowego.

r> Doświadczenie 3. <e*e*8>

Badanie działania zasady i kwasu na tlenki

O Do4vtt*fczeme wyttnui pod wyoągiem idygestonurr).

Odczynniki: tierek magnezu, tlenek krwmu(lV). siarka, stężony roztwór woacrottertoj sodu rozcieńczony roztwór wodorodecku soda. roztwór łenotottateny. kwas chlorowodorowy. roztwór oraniu metylowego.

Szkło i sprzęt laboratoryjny: probówki. paHk gazowy.

Instrukcia: Do *zoch probówek zzmierafących koleina 1. - Uenek magnezu. 2. - Serek krzetruJYI, 3. - tlenek siartu(V) (otrzymany jak w doSwadczenu 2). wie) po ck. 2 cnr* rozcieńczonego roztworu wodorotierku soki z kfcema kroplami roztworu lenoWtaleny (schemat) Do preboww 2. doda( ponadto 2-3 cm* stęzoneyi roztworu NaOH Następne zawario-sc probówki 3. wstrząsy, a pozostałych - wymieszaj i lekko ogrzej w ptomienu paMka. Takie same czynności wykonąi da totfejrrych trzech crobOwek (4.-61 de zamast NaOH itf « kwasu chiorowo«torcw«go z dodatkiem roztworu oraniu metylowego (schemat).

roztwór NiCH ♦ łan&neMha    roztwór HCI ♦ orani matykwy

Fot. 26. BayrateroMtaMry w p<tbOMfcaihzmwrqqcych NaOH oraz narto majnazu ferramu. aarW ai Barwa oraniu matykmago w probówkach zawwaRcych HCI oraz serki maonezu kzamu i sarta tę

Obserwacje: W probówce 1. roztwór pozostał malinowy - nie odbarwił się. natomiast w probówkach 2, i 3 nastąpiło odbarwienie roztworu (fot. 28.a). W probówce 4. roztwór zmienił barwę z czerwonej na żółtą. Hanki _rMm-i u, _w^ru'^omias'^w probówkach 5. i 6. pozostał czerwony (fot. 28.b). uor* iwaguo z kwoaam Wniosek: Tlenek magnezu nie reaguye z wodorotlenkiem sodu. a re-tworzaceoia    aguic z kwasem chlorowodorowym, lost więc tlenkiem zasadowym.

170

Natomiast tlenek krzemu(IV) i tlenek siarki(lV) reaguią z wodorotlenkiem sodu. a me reaguią z kwasem chlorowodorowym. Są to tlenki kwasowe W reakcji tlenków * zasadami lub kwasami powstają sole Probówka 2. SO? ♦ 2 NaOH —» Na^SOa ♦ HjO wo&frtcmfc    wxj

*TZ*rrtjM    WOu

Probówka 3. SOj ♦ 2 NaOH —* N3jS0j * HjO tlsnek    wedootknefc wscanf/l ecóu <KUS

mm «du

Probówka 4. MgO ♦ 2 HO —*• MgO, ♦ HjO lenek * «e    Oton* woda

magnezu cNcrowcOowy r-»jnezu

W probówkach 1, S. i 6. reakcje chemiczne nie zachodzą.

Ig} Doświadczenie 4. iwoH.ua

Badanie zachowania tlenku glinu wobec zasady i kwasu

Odczynniki: tlenek ginu. roztwór wodorotierku sodu kwas chlorowodorowy.

Szkło i sprzęt laboratoryjny:

probówki, palnk gazowy Instrukcia W dwóch prcPOwkach ime« newseóce loeo tterku Qlru Do probówki 1. dodai ck. 5 cm³ roztworu wodoroUertaj sodu a do 2. -ryt# samo kwasu chłorowodorowogo.    *A

OW# prcbOwto ddkatne ogrzww^

I w płomieniu pawia (sehemati

Obserwacje: W obydwu probówkach powstał bezbarwny roztwór. Wniosek: Tlenek glinu reaguje zarówno z wodorotlenkiem sodu. jak i z kwasem chlorowodorowym W reakcji z NaOH tlenek glinu zachowuje się jak tlenek kwasowy, a w reakcji z HO - jak tlenek zasadowy W obu reakcyach chemicznych powstają sole. Zaszły reakcie chemiczne zgodnie z równaniami:

Probówka I. Ay>, ♦ 6N3CH —w 2143/10, * 3HjO Serw    wodcrorierwk    gran *x)u woOt

ginu    sodu

M,O, ♦ 6OH' —* 2A©,³- ♦ 3H,0

<pn wchodu w Utod aronu

Probówka2. AIjOj ♦ 6K2 —* 2AO, ♦ 3H,0 terek mas crttwKgru woda gro ctknMódoowy

roztwór S>OH roztwór KO

16 Ikr*)

TUrlo kwasów* to Sak lyitrugairnustn.

myistk.

Uanak kwasowy • zasada -wad.wooi

Oorwk zasadowy • tonu -waól.woai

ztęncwcOowf

Móooryauuyoncwy

taca esystaoftewy

171

Opisy zilustrowane schematem i zdjęciem, z czytelnie wyróżnionymi obserwacjami i wnioskiem wspierają

kształcenie umiejętności opisu doświadczeń chemicznych.

zakres rozszerzony