skanowanie0011 (74)

p. światopoglądowe nastawione głównie na abstrakcyjne zasady, których podłożem są programy zbudowane w oparciu o określony światopogląd i które dążą do realizacji wypływającego z danego światopoglądu modelu ustrojowego kryteria organizacyjne wg M. Duyerger

i

P. kadrowe będące ugrupowaniami o luźnej strukturze organizacyjnej, aktywizujące się jedynie w czasie kampanii wyborczych. Cechą charakterystyczną tych partii jest to, iż prawie wszystkie tworzące ją osoby są zainteresowane zdobyciem, za pośrednictwem partii, lukratywnych stanowisk w administracji centralnej lub lokalnej.

P. półmasowe będące czymś pośrednim pomiędzy partiami kadrowymi a masowymi. Angażują oni swoich członków ( których jest zazwyczaj niewiele ) nie tylko dla celów wyborczych, ale także dla bieżących celów polit.

P. masowe będące ugrupowaniami posiadającymi rozwinięta organizację. Pragną one wchłonąć jak najwięcej swoich wyborców w swoje szeregi, mają rozwiniętą strukturę biurokratyczną i prowadzą one systematyczną pracę partyjną. Ich cechą charakterystyczną jest tworzenie organizacji afiliowanych (przybudówek).

2.

p. o genezie parlamentarnej ( powstające najczęściej w wyniku rozłamów) p. o genezie pozaparlamentarnej ( np. grupy zawodowe, gr. interesów ]

3.

4.

p. bezj^śr^nie^c^foS^em staje się przez wstąpienie do jednej z lokalnych komórek p. pośrednie - mają postać federacji różnego rodzaju organizacji ( np. zw. zawodowe, stowarzyszenia), których członkowie pośrednio stają się członkami partii SLj}

p. o słabej ~ar§rfcSrlacji w których niemal nic z ich organizacji i procedur wew. nie jest dokładnie unormowane, a swą działalnością opierają się na zwyczajach i praktyce polit.

p. o silnej artykulacji, gdzie cała organizacja wew. jest dokładnie i szczególnie unormowana w statucie, zaś wszystkie okoliczności są z góry przewidziane i znajdują się dla nich bezpośrednie regulacje

5.

partie oparte na zasadzie wew. demokracji, nie tylko demokracji procedury, ale również o dużym zakresie autonomii organów terenowych, którym przysługuje prawo podejmowania ważnych decyzji personalnych partie scentralizowane

III.

1.

kryteria ideologiczne i programowe rodziny polit. p. liberalne i radykalne p. konserwatywne p. chłopskie

2.

3.

p. socjaldemokratyczne i socjalistyczne p. komunistyczne p. regionalne i etniczne p. skrajnie prawicowe p. ekologiczne inne dychotomie p. pracodawców i pracobiorców p. burżua2yjne i robotnicze p. antyklerykalne i p. społ. nauki Kościoła p. miejskie i wiejskie p. rojalistyczne i republikańskie p. regionalne i etniczne stereotypy doktrynalne wg Jamroza konserwatywny liberalny

$

socj aldemokratyczny

o ■ T<xtejQt

Prawicowość i lewicowość] partii polit.

Pochodzenie tej terminologii usytuowane jest w czasie Rew. Franc. Walka toczyła się wówczas pomiędzy zwolennikami zachowania stanu ówczesnego wspieranych przez arystokrację i hierarchię kościelną a mieszczaństwem i ludem. Prawica oznaczała wówczas orientację konserwatywną opowiadającą się za utrzymaniem przywilejów, tradycji i ładu społ. lewicowość natomiast oznaczała dążenie do powiększenia obszaru wolności i równości. W rozumieniu oświecenia lewicowość oznaczała zaś autorytet rozumu i nauki w przeciwieństwie do wiary i tradycji.

Dzisiaj lewica tworty ukształtowany hist. stereotyp doktrynalny oparty na idei równości, społ. roli państwa jako podmiotu dokonującego redukcji tejże nierówności, poprzez redystrybucję dochodu społ., oraz uspołecznienie podstawowych gałęzi gospodarki. Prawica zaś opiera model społeczeństwa na idei

2