17279

Na te niekorzystne zmiany nałożył się wzrost cen surowców na światowych rynkach (głównie ropy) W konsekwencji inflacja wzrosła znacząco powyżej przyjętego celu inflacyjnego. Z tego powodu, w warunkach ożywienia gospodarczego i rosnącej presji inflacyjnej. RPP zmieniła nastawienie polityki pieniężnej na restrykcyjne. Skutkiem tego było trzykrotne podwyższenie nominalnych stóp procentowych w okresie od kwietnia do sierpnia 2004 r.

Decyzje Rady dotyczące stóp procentowych znalazły odzwierciedlenie w roku 2005. Bardzo istotne dla obniżenia poziomu cen było także ustabilizowanie się gospodarki po wstrząsach cenowych związanych z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej.

Nie bez znaczenia była również aprecjacja złotego w latach 2004 - 200& W konsekwencji średnioroczna wartość inflacji CPI wyniosła 21% w 2005 r. i 1.0% w roku 2006. Do przyczyn tak znaczącego spadku inflacji można zaliczyć również osłabienie wzrostu PKB w 2005 r. oraz rosnący import z krajów o niskich kosztach wytworzenia (np. Chiny i Indie)

W sytuacji znacznego spadku inflacji RPP. w celu stymulacji aktywności gospodarczej, zdecydowała się na obniżki stóp procentowych w 2005 i na początku 2006 r. łącznie o 2.5 pkt. proc. Te decyzje wpłynęły na wzrost ożywienia gospodarczego i stopniowy przyrost inflacji (utrzymującej się ciągle poniżej celu inflacyjnego.

Od początku 2007 r. do końca pierwszej połowy roku następnego na sytuację makroekonomiczną w kraju duży wpływ miał wzrost presji inflacyjnej, kióry był spowodowany szybkim wzrostem gospodarczym i przekształceniami na rynku pracy (zwiększenie zapotrzebowania na pracę przy spadającej, między innymi z powodu migracji, podaży pracy, przyczyniły się do szybkiego W7rostu wynagrodzeń). Bardzo gwałtowny rozwój akcji kredytowej skutkował pogorszeniem równowagi makroekonomicznej. Na rynkach światowych pojawiły się wstrząsy (m.in. na rynkach surowców rolnych i energetycznych), jednakże aprecjacja złotego zniwelowała ich wpływ na inflację w Polsce

W trzecim kwartale 2008 r. rozpoczął się kryzys na światowych rynkach Aliansowych. Bezpośrednimi jego skutkami była głęboka recesja w światowej gospodarce (w tym w krajach będących partnerami gospodarczymi Polski), spadek mwestycji i popytu konsumpcyjnego, utrudniony dostęp do środków finansowania w postaci kredym Inwestorzy, chcąc uniknąć ryzyka inwestycyjnego, zaczęli wrycofywać swój kapitał z gospodarek krajów wschodzących (w tym także z Polski). W efekcie mieliśmy do czynienia z silną deprecjacją złotego.

Pomimo bardzo odczuwalnego spowolnienia gospodarczego inflacja w 2009 r. utrzymywała się na poziomie górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego (3.5%).

W założeniach polityki pieniężnej na 2010 r. NBP zadeklarował że ..podstawowym celem polityki pieniężnej będzie dążenie do utrzymania inflacji w średnim okresie na poziomie 25% Jednocześnie polityka pieniężna będzie nadal prowadzona w taki sposób, aby sprzyjać utrzymaniu zrównoważonego wzrostu gospodarczego." Rada. we wspomnianych założeniach przyjęła, że można oczekiwać poprawy koniunktury w światowej gospodarce i tym samym przyspieszenia dynamiki PKB.

Do najważniejszych czynników, wymienionych przez Radę. które będą miały wpływ na politykę pieniężną w 2011 r.. można zaliczyć:

•    kształtowanie się sytuacji w otoczeniu zewnętrznym (głównie w strefie euro. z która Polska jest powiązana gospodarczo);

•    stan koniunktury gospodarczej w Polsce (oczekiwane jest przyspieszenie);

•    symacja na rynku pracy;

•    polityka fiskalna Państwa (przyjęty deficyt to ok. 40 mld zł);

•    rozwój akcji kredytowej (z jednej strony stymulująco powinna działać poprawa koniunktury, z dnigiej zaś negatywnie -niepewność na rynkach finansowych i ograniczenia wprowadzone przez rekomendacje T i SU KNF;

•    istotny wpływ na inflację, a tym samym na kształt polityki pieniężnej, może mieć poniesienie stawek VAT.

Wnioski:

1.    Inflacja w latach 2004 - 2010 wyniosła średnio 27% nieznacznie różniąc się od przyjętego celu inflacyjnego.

2.    Mechanizm płynnego kursu walutowego ułatwił dostosowania gospodarki do przemian makroekonomicznych;

3.    W badanym okresie BC istotnie zwiększył przejrzystość polityki pieniężnej modyfikując narzędzia kontakm z otoczeniem;

4.    Wprowadzono także liczne zmiany mające upodobnić polski system finansowy do Eurosystemu.

Głównym narzędziem polityki pieniężnej w lalach 2004 - 2010 były stopy procentowe Operacje otwartego rynku w tym okresie prawie całkowicie ograniczyły się do emisji bonów (14 - dniowych, a później 7- dniowych) w celu regulacji płynności na rynku międzybankowym.

4 Dług publiczny (przyczyny, struknira, zagrożenia, limity)

Dhigiem publicznym określa się łączne finansowe zobowiązania podmiotów sektora publicznego z tyhiłu zróżnicowanych z ekonomicznego i prawnego punktu widzenia zdarzeń prawnofinansowych. a przede wszystkim - niedoborów powstających w wyniku finansowania nadwyżki wydatków publicznych ponad dochody publiczne skumulowane w poprzednich okresach Zgodnie z zapisami ustawy o finansach publicznych przez państwowy dług publiczny należy rozumieć wartość nominalną zadłużenia jednostek sektora finansów publicznych, która ustalana jest po wyeliminowaiuu wzajemnych zobowiązali pomiędzy jednostkami tego sektora Zadłużenie Polski na koniec 1990 r. w znacznej mierze było odziedziczone po poprzedniej epoce Transformacja systemu finansów publicznych doprowadziła do powstania instytucji długu publicznego w Polsce Jego poziom na koniec 1990 r. wynosił 53.17 mld zł co stanowiło 94.89% PKB. Wprawdzie również w latach 80. występowało zjawisko kumulowania się deficytu budżetowego, ale nie było ono większym problemem wobec stosowania najprostszej metody pokrywania deficytu budżetowego, jaką był nieoprocentowany kredyt bankowy i dodmk pieniądza przez bank centralny. W związku ze zmianami ustrojowymi powstała także kwestia odpowiedzialności za zadłużenie zagraniczne Polski, które stanowiło przeważającą część (prawie 95%) zobowiązali Stosunki własnościowe istniejące w gospodarce socjalistycznej spowodowały, że za zaciągane przez banki pożyczki musiał przejąć odpowiedzialność skarb państwa.

Z danych wynika, że wraz z upływem lat zmienia się struknira długu publicznego, co polega na zwiększeniu długu krajowego w długu globalnym Wiąże się to z dwoma przyczynami:

•    redukcją ok. 1/3 polskiego zadłużenia zagranicznego.

•    utrzymującymi się - począwszy od 1991 r. - deficytami budżetowymi, których kumulacja powoduje wzrost długu krajowego.

O ile w 1990 r. krajowy dług publiczny wynosił blisko 7 mld zł. o tyle już rok później nominalnie jego wielkość prawie się