skanowanie0032 (36)

komórki, następuje pierwotna segmentacja zarodka, wyróżniająca biegun api dający początek piesze (thulius) i biegun bazalny. Tworzący się na biegunie nym ryzoid umożliwia zarodkowi przytwierdzenie do podłoża i rozpoczęcie osi* życia.

Kolejnymi zdarzeniami komórkowymi związanymi z powstawaniem osi polai modelowej komórki są:

1)    zadziałanie kierunkowego bodźca polaryzującego, jakim jest światło, sygnał cht czny; kierunek może również określić miejsce wniknięcia plemnika;

2)    rearanźacja cytoszkieletu aktyny F, prowadząca do uwolnienia białek błoiu wiązanych przez MF;

3)    przekształcenia w błonic komórkowej, dotyczące rozmieszczenia białek buduje kanały i pompy jonowe transportujące wapń; zgromadzenie jednych na jednym] gunie, drugich - na biegunie przeciwnym komórki; mechanizm redystrybucji] białek nie jest do końca wyjaśniony - mogą być dostarczane transportem pędu kowym z wnętrza komórki do określonego miejsca w błonic komórkowej bądźl przemieszczać się bocznie w płynnej mozaice błony,

4)    powstanie gradientu stężenia jonów wapnia i protonów w komórce: pojawienie] w wyniku różnicy potencjałów mikroprądu jonowego - przepływu Ca²¹ w cytopl mie wzdłuż przyszłej osi od bieguna ryzoidalnego, na którym następuje wprowac nie Ca²* do komórki i jego stężenie jest duże, do bieguna apikalnego, gdzie wa| jest usuwany z komórki, a jego stężenie - małe;

5)    ułożenie filamentów cytoszkieletu wzdłuż tej osi i wytyczenie szlaków tram pęcherzykowego elementów budulca śdany do tworzącego się bieguna ryzoidali

15.2.2. Wzrost

Komórki rosną izodiametrycznie lub w sposób spolaryzowany, izn. w jednym wyrf nym kierunku. Pierwszy typ wzrostu oznacza jednoczesne powiększanie wszys wymiarów komórki - jej grubości, wysokości i szerokości. Powierzchnia komórki rośi wtedy mniej więcej równomiernie, a powierzchnia ścian powiększa się na dro< wzrostu dyfuzyjnego, najbardziej rozpowszechnionego w komórkach roślin. Drugi to stały wzrost w określonym kierunku. Oznacza on powiększanie tylko jedną z wymienionych trzech wymiarów komórki i, w zależności od sposobu powiększał ściany, wyróżnia się wzrost anizotropowy, gdy śdana powiększa się wzrostem nym, np. podczas wydłużania komórki, bądź też wzrost szczytowy, gdy następuje ot niczenic wzrostu do pewnego wyróżnionego fragmentu powierzchni komórki, j; w przypadku rosnącej łagiewki pyłkowej lub włośnika korzenia. Takie ogniskowanie,^ w konsekwencji ukierunkowanie wzrostu w przypadku łagiewki zależy od czynników zewnętrznych, w przypadku włośnika zaś - od mechanizmów wewnąt mórkowych. W wyróżnionym miejscu ściany deponowany jest materiał buduU dostarczany przez pęcherzyki sekrecyjne. Ściana komórkowa może mieć tutaj różna budowę w zależności od typu komórki - w szczytowo rosnącym włośniku jest zbudoł wana z celulozy, w łagiewcc pyłkowej natomiast wewnętrzny pokład ściany jest bogaty w kalozę, zewnętrzny zaś - w pektyny. Aktywny protoplast łagiewki, przemieszczając!