skanuj0002 (215)

[między dziewczętami i chłopcami z okresu formowania się tożsamości, kiedy to jed-[nostki zorientowane są przede wszystkim na odkrywanie własnego ,Ja”. Rozwijana w poprzednim stadium zdolność dochowania wierności wyznawanym wartościom, [oraz dotrzymywania przyjętych na siebie zobowiązań, umożliwia realizację dojrzałej potrzeby seksualnej, która wiąże się z poszukiwaniem przyszłego współmałżonka -psoby, której będzie można zaufać oraz za którą podejmuje się odpowiedzialność, pkonsolidowana tożsamość jednostki stanowi podstawę dla przeżywania miłości, poświadczania troski i odpowiedzialności za innych. Zdolność do tak rozumianej miłości ujawnia się, według Eriksona, głównie w związkach małżeńskich. Dlatego uważa on, że wczesna dorosłość jest okresem najbardziej sprzyjającym zawieraniu małżeństw i rodzeniu dzieci. Nieumiejętność poradzenia sobie z charakterystycznym ^dla tego stadium przeciwieństwem intymność-izolacja prowadzi do pogłębiającej się Izolacji jednostki, unikania bycia z innymi i nawiązywania z nimi bliskich kontaktów. -Mody człowiek, nie posiadający wyraźnie określonej własnej tożsamości, może nie Rozróżniać swoich lęków, marzeń, czy pragnień od odczuć otaczających go osób. pzęsto sprzyja to uruchomieniu mechanizmu projekcji, a w konsekwencji uniemożliwia budowanie intymnych związków opartych na realistycznym obrazie własnej osoby oraz drugiego człowieka.

t Na związek między wypełnianiem zadań rozwojowych wynikających ze zdarzeń p|ciowych a zmianami w strukturze życia człowieka zwraca uwagę D. Levinson, autor koncepcji opisującej bieg życia ludzkiego za pomocą metafory pór roku *Levinson i in., 1978; Levinson, 1990). Struktura żyda obejmuje, charakterystyczne w danym momencie rozwojowym, różne obszary aktywności, relacje jednostki ze Kwiatem i społeczeństwem oraz odniesienia do samej siebie. Levinson analizuje bieg ■życia człowieka na kilku wzajemnie przenikających się płaszczyznach: biologicznej, Społecznej i psychologicznej. W oparciu o dane z badań podłużnych grupy 40 męż-Kzyzn, którzy opisywali historię swojego życia, wyróżnił¹ cztery okresy (eras) biegu tycia człowieka. Są to: (1) dzieciństwo i adolescencja, (2) wczesna dorosłość (od 22.-45. r.ż.), (3) średnia dorosłość (od 40.—65. r.ż.), (4) późna dorosłość (powyżej 60. r.ż.). Uwzględniając okresy przejściowe, zdaniem Levinsona, wczesna dorosłość febejmuje: a) okres przejścia do wczesnej dorosłości (od 17.-22. r.ż.), b) fazę nowicjatu (od 22.-28. r.ż.), w której zaczyna tworzyć się nowa struktura życia, c) fazę pośrednią (od 28.-33. r.ż.), którą charakteryzuje przystosowanie się do nowej struktury, d) fazę kulminacji (od 33.-40. r.ż.), końcowego ustabilizowania się struktury tycia, a także e) okres przejścia do średniej dorosłości (od 40.-45. r.ż.)². ■Wkraczając w dorosłość, młody człowiek osiąga szczyt sprawności fizycznej ■oznaje wielu satysfakcji psychicznych, ale - zdaniem Levinsona - jednocześnie lego udziałem stają się liczne konflikty i stresy. W tym bowiem czasie realizuje ■woje młodzieńcze aspiracje, zakłada własną rodzinę i dokonuje wielu wyborów ■fecydujących o kształcie dalszego życia. Wchodząca w dorosłość jednostka podej-

205

1

Przy wyznaczaniu tych sfer życia Levinson posłużył się następującymi kryteriami: (1) zadania, ■jblemy do rozwiązania, (2) dylematy oraz (3) środki umożliwiające wypełnianie zadań.

2

W porównaniu z prezentowaną w niniejszym podręczniku periodyzacją, Levinson przesuwa gra-liicjr Wczesnej dorosłości do wieku średniego życia człowieka.