— 78 —
FUNKCJE TURYSTYKI
Dzięki uprawianiu turystyki lub innej aktywności ruchowej, organizm podtrzymuje sprawność fizyczną, a przy okazji ułatwia utrzymanie aktywności i sprawności intelektualnej. Jak mówi przysłowie „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Organizm człowieka staje się bardziej odporny na trudy codziennego życia i jest bardziej zahartowany.
Źle przygotowany program imprezy powoduje niezadowolenie i, co za tym idzie, dyskomfort turysty, zdegustowanie. Nie wypoczywa on wtedy należycie i nie regeneruje swych sił zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Program imprezy może być przeładowany, zbyt bogaty i rozbudowany. U wielu osób może powodować zmęczenie i w efekcie niezadowolenie z uprawiania turystyki. Z drugiej strony zbyt ubogi program też może wywoływać niezadowolenie, uczucie niedosytu, pewnej straty. Powierzchowność zwiedzania, źle dostosowany do grupy lub odwiedzanego miejsca program, powoduje uczucie pewnego braku, który przekłada się na obraz całej imprezy.
Zjawisko turystyki masowej, turystyfikacji, przeludnienia miejscowości turystycznych, przekroczenie pojemności i chłonności turystycznej regionów wywołuje uczucie dyskomfortu i niewłaściwego odpoczynku, prowadzi wręcz do zmęczenia, znużenia i zniechęcenia.
Uprawianie turystyki powoduje wzrost wiary we własne siły, człowiek często ma poczucie wpływu na własne życie. Można powiedzieć, iż relacje turysty z własnym „ja” stają się bardziej zdrowe. Dzięki uprawianiu turystyki człowiek jest w stanie uwierzyć we własne siły.
Oderwanie się od zgiełku miasta i zgubnego wpływu cywilizacji oraz zanieczyszczonego środowiska powoduje ograniczenie niekorzystnych czynników wpływających na zdrowie. Turystyka powinna służyć poprawie stanu zdrowia, nie tylko odprężeniu i wypoczynkowi. Regeneracji zdrowia służą głównie wyjazdy do uzdrowisk, sanatoriów czy miejsc o wybitnych walorach klimatycznych. Jednak także inne formy turystyki mogą, w szerokim rozumieniu, przyczyniać się do poprawy stanu zdrowia, np. różne formy turystyki aktywnej, może to być turystyka górska, jazda na rowerze, pływanie lub inne bardziej specjalistyczne dyscypliny. Przebywanie w nowym środowisku, przyjaznym otoczeniu, także wśród nowych ludzi, może przyczyniać się do rekonwalescencji i rehabilitacji.
Częstym zjawiskiem na wielu nawet dobrze przygotowanych imprezach jest występowanie „choroby pourlopowej”. Można ją poniekąd zaliczyć także do dysfunkcji wypoczynkowych. Polega ona na zmęczeniu wywołanym źle przygotowanym pakietem usług. Może to być nadmiernie rozbudowany program, niska jakość usług, uczucie niedosytu, poniesienie zbyt dużych wydatków powodujące uczucie dyskomfortu. Stosukowo często do choroby pourlopowej przyczynia się zbyt rozbudowana część rozrywkowa imprezy, brak snu, nadmierne przemęczenie programem zwiedzania i innymi atrakcjami, w tym rozrywkowymi. Nałożenie się ich w stosunkowo krótkim czasie powoduje uczucie zmęczenia. Zwykle dopiero po powrocie z wakacji, wycieczki lub innego wyjazdu następuje regeneracja sił.