Powierzchnia policzkowa korony zęba trzonowego górnego drugiego, jak już pisano, w ogólnych porównaniach jest bardzo podobna do jednoimiennej powierzchni sąsiedniego zęba. Przy wnikliwej analizie należy zauważyć, że krawędź żująco-policzkowa tworzy linię łamaną, składającą się również z czterech odcinków, lecz kąty zawarte między nimi są o kilka stopni większe niż w zębie poprzednim. Dwa odcinki tylne tej krawędzi są mniejsze od dwóch jej odcinków przednich, a ich różnica jest większa niż w zębie porównywanym i unoszą się znaczniej ku górze. Na powierzchni policzkowej od górnego załamania opisanej krawędzi przebiega w kierunku szyjki bruzda, jak w poprzednim zębie trzonowym, z tą różnicą, że dzieli jej pole na znacznie większą część przednią i mniejszą część tylną. Powierzchnie policzkowe obu zębów są podobnie wypukłe.
Powierzchnia językowa jest nieco bardziej wypukła zarówno w wymiarze poprzecznym, jak i podłużnym. Nie ma na niej guzka Carabellego, tak znamiennego dla zęba szóstego górnego. Na powierzchni tej występuje również bruzda podłużna dzieląca jej pole na większą część przednią, stanowiącą 3/4 powierzchni i mniejszą część tylną. Należy zauważyć, że powierzchnia policzkowa i językowa ustawione są bardziej zbieżnie w stronę tylną niż w zębie szóstym górnym.
Powierzchnia styczna przednia jest bardziej płaska niż w zębie porównywanym, tylna jest znacznie mniejsza i bardziej wypukła. Miejsca styczne są położone jak w zębie trzonowym górnym pierwszym. Przebieg szyjki podobny jest do jej przebiegu w zębie porównywanym.
Ryc. 77. Model zęba trzonowego górnego drugiego prawego: a — powierzchnia policzkowa, b — powierzchnia językowa, c — powierzchnia przednia, d -^powierzchnia tylna, e — powierzchnia żująca.
Ryc. 78. Zarysy zęba trzonowego górnego drugiego prawego: a — rzut policzkowy, b — rzut językowy, c — rzut przedni, d — rzut tylny, e — rzut żujący.
Zarysy sylwety i powierzchni żującej opisywanego zęba mają również kształt romboidalno-trapezowaty, z tym że komponenta trapezu jest tu mocniej wyrażona niż w zębie szóstym górnym. Kąt utworzony przez linie policzkową i przednią jest w porównaniu z poprzednikiem o kilka stopni mniejszy. Na powierzchni żującej największy, najrozleglejszy jest guzek językowy przedni, nieco mniejszy, lecz najwyższy, jest guzek policzkowy przedni, niższy i mniejszy od nich guzek policzkowy tylny i zupełnie mały i najniższy jest guzek językowy tylny.
Bruzda policzkowo-przednia oddziela guzek policzkowy przedni od policzkowego tylnego, językowego przedniego. Znacznie krótsza bruzda językowo-tylna oddziela mały guzek językowo-tylny od guzków językowego przedniego i policzkowego tylnego.
Bruzda środkowa, oddzielająca guzek policzkowy tylny od językowego przedniego, jest nieco krótsza niż w zębie szóstym. Bruzdy te tworzą układ zniekształconej litery H, mniej regularnej niż w zębie sąsiednim.
Między guzkami policzkowymi przednim i tylnym a guzkiem językowym przednim u zbiegu bruzd znajduje się najgłębszy dołek leżący w środku opisywanej powierzchni, tzw. dołek środkowy.
Na guzkach zaznaczone są nieco mniej wydatne grzbiety o podobnym ułożeniu, jak w zębie szóstym górnym. Między guzkami przednimi i między guzkami tylnymi są zaznaczone listwy brzeżne.
Wymiary modelu zęba trzonowego górnego drugiego w skali 3:1 i 1:1
Szerokość korony |
27,0 |
9,0 |
Długość korony |
21,5 |
7,2 |
Głębokość korony |
33,0 |
11,0 |
Szerokość na szyjce |
22,0 |
7,3 |
Głębokość na szyjce |
29,5 |
9,8 |
Długość zęba |
60,0 |
20,0 |
Górny ząb mądrości jest najmniejszym zębem trzonowym. Najczęściej występuje w odmianie trójguzkowej, z trzema zrośniętymi korzeniami rozdzielającymi się w części przywierzchołkowej w trzy oddzielne odnogi. Charakterystyczną cechą kształtu korony tego zęba jest mocno zbieżne położenie ku tyłowi powierzchni policzkowej i językowej, zawężające powierzchnię tylną i zbieżne położenie powierzchni stycznych w stronę językową, zwężające powierzchnię językową. W zarysie sylwety zęba, widzianej od strony żującej, można odnaleźć dwie komponenty trapezów i komponentę rombu, jak w poprzednich zębach trzonowych.
Powierzchnia żująca jest utworzona przez dwa guzki policzkowe — przedni i tylny — oraz jeden guzek językowy. Największy jest guzek językowy, a najmniejszy — policzkowy tylny. Na powierzchni żującej tego zęba jest zaznaczona bruzda przednio-tylna, zwana środkową, i bruzda policzkowa, oddzielająca guzki
79