skanuj0012 (115)

niu binokulamym mogą pomyślnie przejść proces dostrajania się jest ogranicz* Dlatego dla prawidłowego widzenia binokulamego istotne znaczenie mają wcz* doświadczenia związane z odbiorem bodźców wzrokowych.

Ruchy gałek ocznych niemowlęcia są podobne jak u człowieka dorosłego. §al ruchy skakkadowe przy przenoszeniu wzroku z obiektu na obiekt. Początkowoaikj mówię wykonuje serię takich ruchów, jeśli chce skupić wzrok na jakimś obiel* Płynne ruchy skakkadowe pojawiają się około 2. miesiąca życia. Powstający obił obiektu jest wynikiem opracowania odbieranych informacji na drodze wzrokoJ Niemowlęta wykazują skłonności do skupiania wzroku na brzegach przedmiptH a następnie, przy jego poruszeniu się, przenoszą wzrok ku części środkoH Poszukują wzrokiem wyróżniających się cech (Atkinson, Braddick, 1989). Patrz! na twarz ludzką dziecko najpierw zatrzymuje wzrok na brzegach twarzy, a nasta nie przenosi wzrok na wewnętrzne jej elementy, przy czym najwcześniej zatrzyj* je wzrok na oczach, potem oczach i nosie, a w końcu patrzy na oczy, nos i usn (Maurer, 1985). Stwierdzono również, że dzieci dłużej patrzą na twarz oson mówiącej lub uśmiechniętej.

Noworodki odróżniają kolor czerwony od zielonego, a w wieku 3 miesi* rozróżniają cztery podstawowe barwy, przy czym preferują barwę żółtą i czerw* w stosunku do zielonej i niebieskiej.

Świat niemowlęcia odbierany zmysłem wzroku dość wcześnie jawi się dzieci jako stabilny¹.

Ujmowanie niezmienności przedmiotów stanowi podstawę dla tworzenia kala gorii opartych na danych percepcyjnych (Roberts, 1988). Badania K. Robę* wykazały, że dziewięciomiesięczne niemowlęta, po obejrzeniu rysunków kill różnych ptaków, przyglądały się z większym zainteresowaniem rysunkowi konia pi rysunkom innych jeszcze przykładów ptaków. Dzieci te wytworzyły kategcn „ptaki” i potrafiły odróżnić obiekt, który do tej kategorii nie należał.

Percepcja ma charakter intermodalny. Powiązania między modalnościal występują już od urodzenia. Powiązania te w toku rozwoju utrwalają się i mody! kują. Współdziałanie wzroku i słuchu pojawia się około 2. miesiąca życia, a nasta nie zanika z powodu reorganizacji systemów percepcyjnych, by znów zaznać* swoje istnienie około 5. miesiąca. Niemowlęta w 2.-4. miesiącu życia są wrażliS na brak synchronizacji ruchu warg i dźwięków (Dodd, 1979), reagują na odpowi* niość miny i tonu głosu (Walker, 1982). Koordynacja słuchowo-ruchowa ma zna czenie przy zdobywaniu kompetencji językowych. Dzieci kojarzą brzmienie głosi z ruchami warg (Kuhl, Meltzoff, 1982).

Rozbudowaną koncepcję percepcyjnego rozwoju dziecka przedstawił S. Szumi w studium zatytułowanym Geneza przedmiotu (1932/1985). Jego zdaniem każdy ak percepcji ma dwufazową strukturę. Składa się z fazy inicjującej, w której jednostl zostaje pobudzona, zaktywizowana przez jakiś bodziec, i finalizującej, która niel

58

1

Spostrzeganie stałości wielkości zaznacza się już w 4. miesiącu życia, a wyraźnie występ® u większości dzieci między S. a 7. miesiącem. Natomiast spostrzeganie stałości kształtu w pewnyd warunkach może nastąpić już 3.-4. miesiącu, a w innych sytuacjach może się w ogóle nie pojada Niektórzy mówią o stałości spostrzegania barwy w wieku 4 miesięcy.