Zdolność postulacyjna to możność osobistego .podejmowania czynności procesowych (nie mają jjłuchohiemi i obcokrajowcy).
Strony mogą występować przed sądem osobiście albo mogą być reprezentowane przez przedstawicieli
ustawowych ftih P^nnmnrnifr ---
procesowy: adwokat, radca prawny, zarządca majątku, osoba bliska.
Powództwo wnosi się do sądu o przeprowadzenie procesu cywilnego i jest ono zawarte w piśmie, procesowym zwanym pozwem. Pozew jest pierwszym pismem procesowym w sprawie i powinno być w nim dokładnie określone żądanie pozwu i jego uzasadnienie faktyęzne. Powództwo: o świadczenie, o “ustalenie prawa/stosunku prawnego, o ukształtowanie prawa/stósunku prawnego. 'Żądanie pozwu to roszczenie procesowe stanowiące przedmiot procesu cywilnego. TroceSTywilhy = wniesienie pozwu + czynności procesowe (rozprawy, inne posiedzenia sądowe^- jawne IuB" niejawne). Domyślnie rozprawa sąddwa ma charakter jawny.
"Pisma sądowe - pisma pochodzące od sądu. Pisma procesowe - pisma pochodzące od Innych podmiotów . postępowania.
Koszty procesu - koszty sądowe (opłaty sądowe, zwrot wydatków), wynagrodzenie i wydatki pełnomocnika procesowego, koszty przejazdów strony do sądu, równowartość utraconego przez nią zarobku wskutek stawiennictwa w sądzie.
(Opłata sadowa:*wpis stosunkowy (zależny od wartości przedmiófiTśporu) lub wpis stały, pobierana od pism wnoszonych do sądu. Opłata kancelaryjna od dokumentów y^dawany.ch przez sąd na wniosek strony. Strona przegrywająca zwraca przeciwnikowi procesowemu koszty procesu. ’
W niektórych wypadkach stosuje się ustawowe zwolnienie od kosztów/opłat sądowych. Warunkiem jest przedstawienie wniosku z uzasadnieniem.
Wszczęcie postępowania następuje przez wytoczenie powództwa, czyli przez wniesienie pozwu. W trakcie procesu powód może zmienić żądanie i uzasadnienie, może cofnąć pożew. Sąd może pozew odrzucić. Wniesienie pozwu wywołuje skutki procesowe I materia Ino p rawne. Skutkiem do ręczę n ia .od pis u pozwu pozwanemu.jest toczenie .się procesu. Stroną zajmującą pozycję obronną jest pozwany, nie ma obowiązku obrony swych praw. Jeżeli pozwany nie stawi się nat pierwszą rozprawę i nie usprawiedliwi nieobecności/jest obecny na rozprawie, ale nie bierze udziału w sprawie - sąd wyda wyrok zaoczny zgodny z żądaniem powoda. Jeżeli pozwany uzna żądanie powództwa - może uzyskać zmniejszenie/zniesienie kosztów procesów. Podjęcie obrony przez pozwanego polega na zaprzeczaniu podstawie prawnej/faktycznej powództwa.. Powództwo wzajemne (Obrona przez atak).
1 Ugoda ł- przed wniesieniem powództwa/w toku procesu.
Proces cywilny powinien przebiegać sprawnie, zakończyć się w miarę możliwości na I rozprawie. Przy przejściowych okolicznościach; uniemożliwiających prawidłowy przebieg postępowania sąd może zawiesić postępowanie. Przy trwałych okolicznościach sąd jjmarza postępowanie. Po.wpłynięciu pozwu i nadaniu sprawie sygnatury przewodniczący wyznacza termin rozprawy, wzywa strony, pełnomocników, świadków i biegłych. Przed I rozprawą pozwany może wnieść, odpowiedź na pozew. .Rozprawa toczy się w wyznaczonym miejscu, strony składają wnioski, żądania, twierdzenia, dowody. Następuje postępowanie dowpdoyve. Przedmiotem dowodu mogą być tylko „fałdy* fakty powszechnie znane sąd bierze pod uwagę z urzędu. Fakty, co do których strona przeciwna nie wypowiedziała się sąd może uznać za przyznane. Dowód z: dokumentu, zeznań świadków, opinii biegłego, oględzin, przesłuchania stron, filmu, planów, rysunków. Poprawność oceny podlega kontroli sądów wyższych
= instancji-— --------- -—----- —---- — — u •
(Wyrok/- orzeczenie o istocie sprawy, kończy postępowanie (wyjątek: wyrok wstępny, częściowy), [sentencja -ł- uzasadnienie. Sąd jest związany żądaniem pozwu (nie może orzekać ponad). Wyroki: wstępne, częściowe, końcowe, łączne, uzupełniające. Wyroki: zgodne z żądaniem pozwu, oddalające żądanie, częściowo oddalające. Wyroki mogą potwierdzać istnienie prawa lub tworzyć nowy stan. Jeżeli KPC nie wymaga wydania wyroku, sąd wydaje postanowienia (wydawane w trakcie trwania procesu, nie dotyczą istoty sprawy) lub zarządzenia (dotyczące toku procesu).
(Orzeczenie jest prawomocne XformalnięJ, jeżeli nie przysługuje środek odwoławczy łub środek zaskarżenia. Prawomocność materialna wyklucza ponowne ■postępowanie sądowe. Prawomocne orzeczenia podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej, sąd może nadać wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. Skuteczność orzeczeń sądowych: w sferze prawa materialnego, podstawa wpisu do rejestru, dowód istnienia prawa. Postępowanie o uznanie zagranicznego orzeczenia - sąd polski przyznaje/odmawia.
Środki zaskarżenia: środki odwoławcze (apelacja, zażalenie, kasacja), pozostałe środki zaskarżenia (sprzeciw od wyroku zaocznego, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, skarga na czynności komornika, specjalne zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym, odwołania od decyzji prezesów różnych urzędów, odwołanie od decyzji organów rentowych, skarga na orzeczenie referendarza sądowego)
Środki odwoławcze zmierzają do zmiany/uchylenia orzeczenia wydanego w niższej instancji przez sąd wyższej instancji - mają charakter dewoluntywny. Zwyczajne środki zaskarżenia (apelacja, zażalenie, kasacja) - służą do zaskarżenia nieprawomocnego przeczenia, są rozpoznawane przez sąd wyższej instancji. Nadzwyczajne środki zaskarżenia (skarga o wznowienie postępowania) - obalają orzeczenia PC jest postępowaniem w 3 instancjach. I: charakter merytoryczny, II: mieszany, kontrolno-merytoryczay, iri: kasacyjno-rewizyjny.
Apelacja - przysługuje od merytorycznych orzeczeń. sądu I Instancji (nieprawomocnych wyroków wydanych w procesie, postanowień co do istoty sprawy wydanych w postępowaniu nieprocesowym). Może być skierowana przeciwko rozstrzygnięciom w sentencji wyroku. KPC nie określa podstaw apelacji (zarzutów). Apelację składa się do_sądLLlI instancji w terminie dwutygodniowym^ za pośrednictwem sądu I instancji, który przeprowadza badanie wstępne. Sąd II instangi ponownie przeprowadza kontrolę wstępną apelacji. Sąd nie może orzec na niekorzyść strony wnoszącej apelację . (refórmatlonis In peius). Sąd II instancji wydaje Orzeczenia formalne lub merytoryczne: oddalić apelację, uchylić zaskarżone orzeczenie w całośd/w części i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, zmienić orzeczenie, postępowanie umorzyć. Wyroki i postanowienia sąd II instancji uzasadnia z urzędu oraz doręcza stronie, która w terminie tygodniowym zażądała doręczenia. Wyroki sądu II instancji uprawomocniają się, gdy kasacja jest niedopuszczalna, nie została wniesiona w.zakreślonym____