102099

MOZNOSC PRAWNA to upoważnienie do podejmowania decyzji wiążących inne podmioty.¹

ŚWIADCZENIE ( pr. cyw.) to stan rzeczy stanowiący przedmiot uprawnienia podmiotu A i obowiązku podmiotu B, np

"A jest uprawniony do tego, aby B namalował dla niego obraz",

"B jest zobowiązany do namalowania obrazu dla A"

Świadczeniem będzie namalowanie obrazu.

PRZYWILEJ PRAWNY to uprawnienie bez obowiązków.

PRAWO PRZEDMIOTOWE to ogól norm składających się na system prawa, zarówno obowiązującego tu i teraz, jak też obowiązującego dawniej, a nawet takiego, którego obowiązywanie dopiero się postuluje

PRAWO PODMIOTOWE to przyznana i zabezpieczona przez normę prawną oraz wynikająca ze stosunku prawnego sfera możności postępowania w określony sposób. W graniach wynikających z jej treści uprawniony może wykonywać wszelkie działania ( np. właściciel książki może z niej korzystać lub nie, użyczyć ją innemu, zbyć itp.)

a)    bezpośrednie ( gdy przepis wyznacza wspomnianą sferę możności postępowania przez określenie zakresu dozwolonego zachowania się uprawnionego w oderwaniu od odpowiadających temu prawu obowiązków innych osób- np. prawo własności)

b)    ROSZCZENIE to prawo określone w ten sposób, że uprawniony może od konkretnej osoby żądać konkretnego zachowania się ( np. wierzytelność),

c)    kształtujące- polegają na tym, że uprawniony może przez swe własne działanie lub bez udziału drugiej strony doprowadzić do powitania, zmiany lub ustania stosunku prawnego.

1)    podział ze względu na kryterium oclrrony (pr. cyw. ):

a)    bezwzględne ( są skierowane przeciwko każdej osobie- prawo własności, skuteczne w^fobec wszystkich- erga omnes )

b)    względne ( są skuteczne przeciwko oznaczonej osobie- wierzytelność, skuteczne między stronami- inter partes)

2)    podział ze względu na typ stosunku prawnych, z których wynikają: a( majątkowe,

-    rzeczowe,

-    wierzytelności,

-    prawa na dobrach niematerialnych o charakterze niematerialnych,

-    prawa rodzinne o charakterze majątkowym

-    prawo do spadku b) niemajątkowe

-    osobiste

-    rodzinne

Nabycie prawa podmiotowego:

a)    pochodne ( sukcesja- jeżeli jego przesłanką jest istnienie u irmej osoby tego samego lub innego prawa)

-    sukcesja uniwersalna ( pod tytułem ogólnym )- wskutek jednego stany faktycznego nabywca wstępuje w ogół praw' stanowiących majątek poprzednika,

-    sukcesja singulama ( pod tytułem szczególnym )- przedmiotem są konkretne prawa ZASADA NEMO IURIS IN ALIUM TRANSFERRE POTEST. QUAM IPSE HABET-nabywca nie może więcej praw niż poprzednik ( wyj.: komisant uprawniony jest do sprzedaży, a więc także do przeniesienia własności rzeczy oddanej mu do sprzedaży przez komitenta, i to we własnym imieniu ).

b)    pierwotne (jeżeli tego rodzaju zależność nie istnieje)

1

Oba te pojęcia są bardzo zbliżone, z tym że tainin "kompetencja" odnosi się zwykle do organów władzy publicznej, a tarnin "możność prawna" do osób fizycznych.