skanuj0026 (61)

2. wiedza praktyczna

2.1    wiedza dydaktyczna

•    znajomość teorii nauczania

•    wiedza o możliwościach określonej dyscyplin nauki, umiejętnościach i postawach w ramach zajęć dydaktycznych

•    wiedza o artykulacji zajęć

•    wiedza o uczestnikach zajęć dydaktycznych

2.2    wiedza z zakresu poradnictwa

•    teoria poradnictwa

•    wiedza o petentach poradnictwa

•    wiedza na temat postępowania diagnostyczno-pedagogicznego

•    wiedza na temat metod rozumowania

2.3 wiedza z zakresu organizacji

•    teoria organizacji

•    planowanie oferty dydaktycznej prawa i ekonomii

3.    Wiedza psychopedagogiczna

•    znajomość pedagogicznych i andragogicznych celów i zasad

•    wiedza o potrzebach edukacyjnych dorosłych

•    znajomość metod badań empirycznych

•    wiedza metaetyczna

4.    Wiedza dotycząca uwarunkowań pracy andragogicznej

na temat adresatów i uczestników społecznych uwarunkowań pracy andragogicznej

^"Odpedagogicznegopersoneluinstytucji edukacji dorosłych oczekuje się także posiadania kompetencji spoleczno-osobowościowycn . Ich pokłady leżą w naturze człowieka. W tym zakresie chodzi przede wszystkim o: otwartość, tolerancję, empatię, cierpliwość, odwagę, szacunek dla innych, stabilność uczuciową^pdpo? J wiedzialność, asertywność, ciekawość i pomysłowość, poczucie humoru^{1 2}! Skoro ^ andragóg i jego podopieczni mają być partnerami w procesie poznania musi między nimi powstać, w drodze autentycznego dialogu, poczucie wzajemnego porozumienia oraz przekonanie o wspólnocie celów.

Cechą, która warunkuje autentyczność wyżej wymienionych zalet osobowości andragoga jest szeroko rozumiana wrażliwość³ na problemy współczesnej cywilizacji, problemy ludzkie, procesy grupowe, indywidualne i społeczne uwarunkowania procesu uczenia się, potrzeby i zainteresowania uczących się. Duże

znaczenie w tym zakresie ma refleksja nad własną biografią edukacyjną kiedy miejsce wyabstrahowanych teorii uczenia się zajmuje wiedza na temat własnych strategii uczenia się, impulsów skłaniających do podjęcia wysiłku edukacyjnego, wzorów zachowań w różnych sytuacjach uczenia się, trudności w procesie samokształcenia.

Nieodzownymi cechami andragogów są także kreatywność i elastyczność.

S>

- Obok powyższych kompetencji w nowoczesnej kulturze uczenia się na / znaczeniu zyskują nowe kwalifikacje: menedżerskie, planistyczne, multimedialne, ^doradcze⁴.    —--------___

Na szczególną uwagę zasługują kompetencje menedżerskie, które odróżniają andragogów od innych grup pracowników oświaty. Menedżment w oświacie dorosłych oznacza, tak jak i w ekonomii: sprawowanie władzy, administrowanie, kierowanie, dyrektorowanie, prowadzenie interesów, reklamę. Jakie to ma zna-czenie dla andragogów? Pracownicy instytugji edukacji dorosłych muszą tak or-_ ganizować pracę, by jej efekty satysfakcjonowały uczestników, przełożonych _ oraz nich samych. Efektywna praca oznacza jasność, co do tego: kto, co i iak t(L f * robi, w jaki sposób informujemy się, oraz skoordynowanie tej pracy z całością i działań instytucji. Pracownik tylko wtedy może być „efektywny” jeżeli włączony jest w podejmowanie decyzji na różnych szczeblach. Dlatego andragog musi śledzić rozwój społeczny, kulturalny, gospodarczy i polityczny swojego kraju, by O jego instytucja stała się zintegrowaną częścią środowiska, a nie enklawą oświaty, gdzie „zegary” chodzą inaczej, niż w pozostałej części świata⁵. Kierować pracą innych jest umiejętnością uzgadniania celów działąnią wyznaczania kierunków rozwoju instytucji, kontrolowania. Wszystko to odbywa się w drodze rozmów.

Tak więc dobry menedżer to człowiek komunikatywny i chętny do inicjowania interakcji międzyludzkich. Taką postawę wymusza rozwój rynku oświatowego w kierunku rynku usług, na którym dominuje zasada konkurencji.

W ostatnich latach na znaczeniu zyskały kompetencje doradcze andragogów w zakresie aranżowania zindywidualizowanego procesu nauczania i uczenia się oraz środowiska uczenia się, które będzie sprzyjało autoedukacji. To wskazuje na przemianę charakteru usług oferowanych przez andragogów w kierunku troski o pozytywne przeżycia związane z uczeniem się, dostarczanie instrumentów samokontroli, wspieranie subiektywnej refleksji nad procesem edukacji, wspieranie rozwoju ‘miękkich’ kompetencji u swoich podopiecznych. To pozwala na sformułowanie tezy o ewolucji pracownika oświaty dorosłych od nauczyciela do doradcy. Oparciem dla tych działań iest multiprofesionalizm wyrastający ze zdolności intelektualnych, umiejętności przyswajania sobie

63

1

   J. F. Hartkemeyer, Neues Yerstćincłnis vom ‘Lernen’, w: DIE 1998,1, s. 34.

2

   M. Pomianowska, B. Walkiewicz, op. cit., s. 62.

3

   B. Nacke, Tagungsuberblick, w: B. Nacke, G. Dohmen (Hrsg.), Lebenslanges Lernen. Erfahrungen md Anregungen aus Wissenschaft md Prcocis, Bonn 1996, s. 125.

4

Forum Bildung (Hrsg.), op. cit., s. 56.

5

^s M. Schick, Professionalitat und Qualitdt. Studienbrief Erwachsenenbildung, Universitat Kaiserslautern (brak rocznika), s. 28.