skanuj006

Rozdział I dotyczy uwarunkowań rozwoju człowieka dorosłego jako podstawy wszelkiej aktywności, w tym edukacyjnej. Omówione zostały zadania rozwojowe i kryzysy wczesnej, średniej i późnej dorosłości. Ponadto odniesiono się do stereotypów związanych z możliwościami uczenia się dorosłych, które wyrażają się w wypowiedziach typu: Jestem za stary, żeby się uczyć”, „uczenie się nie daje takich rezultatów jak wówczas, kiedy byłem młody” oraz zagadnień kompensowania utrudnień w procesie uczenia się. WII rozdziale zaprezentowano drogę, jaką pokonali andragodzy, by z amatorów stać się profesjonalistami. Była to długa i trudna droga, a cel nie został jeszcze w pełni osiągnięty, dlatego praca andragogów wymaga ciągle nowych konceptualizacji - niektóre spośród nich zaprezentowano w tym rozdziale, np. kształtowanie się profesjonalnej tożsamości andragogów. Warto w tym miejscu podkreślić, że w uczącym się społeczeństwie każdy dorosły pełni rolę nauczyciela w pracy, rodzinie, sąsiedztwie itd. III rozdział podejmuje zagadnienie kultur edukacji dorosłych. Pod pojęciem tym kryje się charakterystyka edukacji dorosłych z perspektywy instytucjonalnej i indywidualnej dwóch okresów: od 1945 r. do 1989 r. oraz aktualnie, by na tej podstawie wskazać cechy postulowanej kultury edukacji dorosłych. Rozdziały IV-VI dotyczą kluczowych zagadnień andragogicznych: modeli pracy edukacyjnej z dorosłymi: technologicznego, humanistycznego i krytycznego, które implikują stosowanie specyficznych zasad i metod kształcenia. Autorka tych rozdziałów kierowała się zasadą, że metoda kształcenia jest konsekwencją przyjętych przez nauczyciela założeń na temat świata, w jakim funkcjonuje uczeń, wiedzy, jaką ma zdobyć, preferowanych wartości. W związku z tym metoda jest traktowana jako element szerszej strategii, a nie tylko jako wyrwany z kontekstu środek osiągania z góry założonych celów. Przy tym szczególne znaczenia mają kompetencje refeleksyjności nauczyciela jako podstawa twórczego realizowania procesu kształcenia. Celem współczesnej ustawicznej edukacji jest przygotowanie do samokształcenia, o czym traktuje VII rozdział prezentowanej pracy. Dwa kolejne rozdziały zostały poświęcone zagadnieniom doskonalenia nauczycieli w pracy doradczej i zespołowej. Doradztwo jest nieodłącznym elementem pracy andragoga, tym samym zaproponowane treści mogą stanowić pomoc • dla nauczycieli. Rozdział o dynamice rozwoju grupy został wzbogacony o kwestie dotyczące zespołu wypalenia zawodowego. Treści rozdziału X dotyczą Public Relations w działaniach instytucji oświatowej. W celu pozyskania uczestników kształcenia korzystne jest posiadanie wiedzy na temat świadomego tworzenia wizerunku placówki w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym. W rozdziale omówiono podstawowe zasady konstruowania przekazu PR dla grupy docelowej. Rozdział XI dotyczy zagranicznych inspiracji dla edukacji ustawicznej w Polsce. Koncepcja kształcenia ustawicznego jest obecnie szeroko promowana zarówno przez międzynarodowe organizacje (UNESCO i Unia Europejska) oraz raporty ekspertów (Raport Delorsa, Biała Księga, Niebieska Księga), jak i doceniana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (Strategia rozwoju edukacji ustawicznej do 2010r.) oraz regiony (np. Strategia rozwoju edukacji w Wielkopolsce, czy w województwie Kujawsko - Pomorskim). W książce przedstawiono wskazania Unii Europejskiej w tym zakresie oraz rozwiązania edukacji ustawicznej w Niemczech i w Wielkiej Brytanii oraz krócej - we Francji, Holandii, Finlandii i Japonii. Treści tego rozdziału stanowić mogą inspirację dla twórców innowacyjnych programów i projektów, jakie promuje finansowo m.in. Europejski Fundusz Społecznych (EFS).

Zaproponowany układ rozdziałów ma swoją wewnętrzną logikę opartą na zasadzie przechodzenia od zagadnień ogólnych do coraz bardziej szczegółowych, co może ułatwić recepcję treści początkującym andragogom. Jednocześnie każdy rozdział stanowi zamkniętą całość, co pozwala na korzystanie z nich w dowolnej kolejności. Pytania, które kończą rozważania każdego rozdziału mogą zachęcić niektórych do refleksji, innych do dyskusji i polemiki, dla wchodzących w problematykę andragogiczną mogą pełnić funkcję autokontrolną. Zainteresowanych zgłębieniem podjętych zagadnień zachęcamy do lektury książek zawartych w zalecanej literaturze kończącej każdy rozdział.

Na koniec chciałybyśmy podziękować osobom, bez których nie powstałaby ta książka: Jerzemu Karpińskiemu — dyrektorowi Centrum Kształcenia

Ustawicznego w Toruniu - za wydanie tej książki, Józefowi Półlurzyckiemu -profesorowi Uniwersytetu Warszawskiego - za recenzję i konstruktywne uwagi oraz naszym rodzinom, za cierpliwość, jaką nam okazali w czasie pracy nad jej nową wersją

Toruń, 22 stycznia 2009 r.