skanuj0067 (28)

134 Edukacja allnu.ii

efektu; obejmuje ona zarówno wysiłek, jaki uczeń włożył w pracę, jak i wyniki, które uzyskał.

Cała ta nowoczesna działalność dzieci nie może być doknit na bez udziału nauczyciela, który musi współdziałać z ikimu jako animator, doradca, partner i przyjaciel.

W miejsce tradycyjnego nauczania podręcznikowego wp wadzono nowe, oryginalne „techniki szkolne", zwane il, i „technikami Freineta". Podstawowymi technikami są:

—    swobodne teksty połączone z gazetką klasową,

—    doświadczenia poszukujące, jako podstawa do saiiin dzielnej pracy,

—    planowanie pracy indywidualnej i zbiorowej pi/i uczniów pod kierunkiem nauczyciela oraz nowe Im nu oceny poprzez samokontrolę i samoocenę,

—    różnorodne formy ekspresji twórczej,

—    referaty i sprawności jako środek rozwijania zainterosu wań uczniów,

—    korespondencja i wymiana międzyszkolna jako śród I organizowania szerokich kontaktów społecznych,

—    spółdzielnia klasowa jako naturalna forma samorząil ności.

Podstawowymi środkami dydaktycznymi w każdej klasie są

—    biblioteka klasowa,

—    kąciki specjalistyczne,

—    kartoteka fiszek autokorektywnych (obejmująca ortogrn fię, gramatykę i matematykę),

—    płytoteka,

—    szafka z narzędziami,

—    plany pracy uczniów,

—    wystawki prac,

—    kronika klasy zwana „książką życia klasy",

—    gazetka wychowawcza.

Jedną z bardziej znanych technik jest technika swobodnych tekstów. Aby swobodny tekst spełnił swoje zadanie, musi być

i l oi/.ystany w pracy szkolnej. Sposób i czas przeprowadzenia i il u Ii zajęć zależy od pomysłów nauczyciela, warunków środo-i.i4 owych, planu lekcji i od wieku dzieci. Zawsze jednak w or-i nu .» ji tego typu zajęć można wyróżnić cztery zasadnicze etapy:

I    i'l(ip

Pisanie swobodnego tekstu.

Dzieci piszą swój tekst na kartkach na temat, który je właśnie interesuje, w dowolnej, tzw. nie narzuconej przez nauczyciela formie literackiej.

Praktyka szkolna podsuwa jeszcze inne odmiany swobodnego tekstu, np. takie, w których jest:

—    wspólny wybór tematu, indywidualna forma i treść;

—    indywidualny wybór tematu, wspólny wybór formy;

—    wspólny temat i forma, indywidualne pisanie po jednym zdaniu, wybór najlepszego do zredagowania wspólnego tekstu.

II    etap

Czytanie tekstów i wybór najciekawszych prac.

Tu może być głosowanie i koniecznie uzasadnienie swojego zdania. W małolicznych klasach czytają wszyscy uczniowie. W innym przypadku czytanie i wybór tekstów przeprowadza się początkowo w małych zespołach. Potem autorzy wybranych tekstów odczytują je wobec klasy i następuje wybór najciekawszej pracy. „Ten moment lekcji jest niezmiernie ważny, ponieważ jest równocześnie miernikiem upodobań uczniów i przyczynia się w sposób naturalny do wyrobienia w dzieciach dobrego smaku i umiejętności uzasadnienia swoich poglądów" ^l38.

III    etap

Zbiorowe opracowywanie wybranego tematu.

Utwór zapisywany jest na tablicy lub wyświetlany w wersji oryginalnej, po czym następuje jego poprawianie. Po spraw-

Semenowicz H., Poetycka twórczość dziecka. Warszawa 1973, s. 107.