Skanuj7

Budowa i właściwości hemoglobiny

■ wskutek właściwości allosterycznych Hb (allosterycznego autowspoma-gania procesu utlenowania) krzywa dysocjacji ma kształt sigmoidalny („esowaty")

□    oznacza to, że 0₂ łączy się z Hb i pozostaje z nią związany przy wartościach pO_z typowych dla kapilar w pęcherzykach płucnych, naczyń płucnych i tętnic ustrojowych

□    ale gwałtownie dysocjuje od Hb przy wartościach p0₂ charakterystycznych dla tkanek

□    uwalnianie 0₂ z oksyhemoglobiny jest zatem dostosowane do zapotrzebowania komórek organizmu

C    pO, typowe dla płuc, żył płucnych

oznacza, że Hb pozostaje wysycona (tzn. niewiele O, uwalnia się) pomimo małego

spadku stężenia O.. Idealne dla

20    40    60    80    100

prężność tlenu (pO,)/mmHg

i tętnic ustrojowych: hemoglobina jest wysycona tlenem - spłaszczenie krzywej

Stromizna krzywej odpowiada łatwej dysocjacji oksyhemoglobiny (znaczne uwalnianie OJ, gdy pO, spada do wartości typowych dla krwi w naczyniach włosowatych oddychających tkanek.

pO, typowe dla oddychających tkanel prawie całkowita dysocjacja Hb(OJ, (większość O. została uwolniona).

Rys. Krzywa dysocjacji tlenu dla hemoglobiny

Czysta Hb (tzn. nierozpuszczona we krwi, a w roztworze wolnym od soli i C0₂) wysyca się tlenem bardzo szybko w miarę wzrostu pO_y ale oddaje go bardzo trudno, gdy p0₂ maleje. Przy wartościach pO_z charakterystycznych dla tkanek (40-20 mm Hg) taka hemoglobina prawie nie oddaje jeszcze tlenu, dysocjując gwałtownie dopiero poniżej tych wartości (poniżej 10 mmHg).

175

ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA