Budowa i właściwości hemoglobiny
ciśnienie cząstkowe tlenu (kPa)
Rys. Krzywe dysoq'acji tlenu dla hemoglobiny przy różnych wartościach ciśnień cząstkowych C02 (pC02): a - 20 mm Hg (2,7 kPa), b - 40 mm Hg (5,3 kPa), c - 80 mm Hg (10,6 kPa)
□ efekt Bohra zostaje wzmocniony przez obecność w erytrocytach fosforanów organicznych, zwłaszcza 2,3-DPG (2,3-difosfoglicerynianu)
■ DPG zmienia powinowactwo tlenowe hemoglobiny - ulega ono silnemu obniżeniu
□ wzrost zawartości DPG w erytrocycie ułatwia dysocjację oksyhemo-globiny i utrudnia wysycenie Hb tlenem
■ w warunkach normalnych stosunek DPG do Hb wynosi 0,7:1
■ w stanach niedotlenienia nasila się synteza DPG i jego stosunek do Hb staje się większy niż 0,7:1
■ wynikiem tego jest m.in.
□ znacznie wyższe powinowactwo do tlenu oczyszczonej Hb (brak DPG) niż Hb zawartej w erytrocytach
□ przesunięcie na prawo krzywej dysocjacji tlenu na dużych wysokościach
b zawartość DPG w krwinkach czerwonych u ludzi żyjących wysoko w górach jest wyższa niż u ludzi mieszkających na poziomie morza
□ wzrost, wraz z upływem czasu, powinowactwa do tlenu krwi przechowywanej w bankach krwi
b stopniowy ubytek DPG
177
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA