SNB13916

—    stałego przejawiania bezinteresowności altruizmu i _Wr„ w sprawowaniu opieki;

—    wykazywania postawy życzliwości wobec podopiecznego i jego potrzeby;

—    odważnego chronienia podopiecznego i dawania mu niezawodaeęo

—    dzielnego, zaangażowanego, wolnego od opieszałości indolencji _i5sr j* sprawowania opieki;

—    zaniechania opieki powodującej obiektywnie wielkie szkody, fundamentalne ludzkie wartości

Uwzględnianie tego rodzaju instrumentalnych i pośredniczących wanofc .. tylko wzbogaca aksjologiczną problematykę teorii opieki, ale — co mt _a._lt ważne — może także wywierać pozytywny wpływ na ilościowe i jakość**, wymiary praktyki opiekuńczej.

,j WYCHOWANIE PRZEZ OPIEKĘ I WYCHOWANIE OPIEKUŃCZE

jjj. Wychowanie przez opiekę ji.1.1. Pojęcie wychowania przez opiekę

W poprzednich częściach pracy — zwłaszcza w podrozdziale „Opieka jako iaseąona wychowawcza" i rozdziale „Opieka a wychowanie” — została zarysowana pełna możliwość i zasadność wyłonienia takiej formy wychowania, która opiera aę na ściśle pojętej działalności opiekuńczej. Możliwość ta wynika przede wszystkim stąd, że opieka nad dziećmi i młodzieżą z uwzględnieniem opieki rodzinnej ma. w porównaniu z innymi działaniami wobec tej populacji, charakter iccrinnjący i fundamentalny, a równocześnie odznacza się następującymi podstawowymi właściwościami. Po pierwsze, powoduje obiektywnie doniosłe następstwa osobo twórcze, a więc niezależne od tego. czy i na ile wynika to ze świadomego i celowego zamierzenia opiekuna. Po drugie, podmiot tej działalności, opiekun, jest najczęściej równocześnie także wychowawcą, a podopieczni — wychowankami. co w konsekwencji nadaje jej charakter opiekuńczo-wychowawczy. Po trzecie, czynności opiekuńcze w opiece nad dziećmi i młodzieżą poddają się » dużym stopniu modyfikacji według kryteriów wychowawczych, dzięki czemu można tą drogą osiągać wielorakie założone cele wychowania. Zasadność zaś polega głównie na oczekiwaniach ze strony praktyki opiekuńczej w ogóle, na rozwijaniu i wdrażaniu do niej wiedzy o tej formie wychowania, a w tym zwłaszcza na wynikających stąd korzyściach dla opieki i podopiecznych, a także na pilnym zapotrzebowaniu ze strony pedagogiki opiekuńczej, której centralną częścią jest teoria wychowania przez opiekę.

Opierając się zatem na dotychczasowych rozważaniach i uprawnionych konkluzjach odnośnie do wychowawczych aspektów opieki można powiedzieć, że wychowanie przez opiekę to taka forma wychowania, które realizuje się na gruncie opieki i poprzez opiekę, to jest poprzez odpowiednie modele, zasady i sposoby jej sprawowania, dzięki którym osiągane są założone cele wychowania podopiecznych—wychowanków. Jest to więc wychowanie, którego podstawową specyficzną cechą jest jego podłoże — opieka, analogicznie jak