SNC03863

enwiww ww»» sfemecsa* całkowite - sum> promienmwania bemo-Śsvfefe^ - e^w>S5fi®^g» lega rutęsente jest największe lila, ®,

W j^N&sitWCłli lykutefc^TKK

Promieniowanie słoneczne odbite - część energii padającej na po-wterrehruę 2femŁ fctóta zostaje przez nią odbita i nie uczestniczy w proce-sie nagrzewania (nie ulega zamianie na ciepło na powierzchni Ziemi).

Promieniowanie słoneczne pochłonięte 1 część promieniowania słonecznego, która dociera do powierzchni Ziemi i jest przez nią pochłonięta. Energia ta jest zamieniona na ciepło i zużyta na ogrzanie powierzchni Ziemi.

Promieniowanie słoneczne rozproszone - jest wynikiem zmiany kierunku biegu promieni słonecznych w niejednorodnym optycznie środowisku, jakim jest atmosfera. Promienie uginają się, załamują i odbijają od drobin gazów, od cząsteczek ciekłych i stałych zawieszonych w powietrzu, sprawiając, że wszystkie one stają się niejako źródłami promieniowania. Silniejszemu rozproszeniu ulegają promienie o mniejszych długościach fal. Natężenie promieniowania rozproszonego maleje wraz z wysokością nad poziomem morza. W dni bezchmurne odgrywa ono niewielką rolę, natomiast przy całkowitym zachmurzeniu nieba, energia słoneczna dociera do powierzchni Ziemi wyłącznie w postaci promieniowania rozproszonego.

Promieniowanie ultrafioletowe — zob. promieniowanie nadfioletowe.

Promieniowanie zwrotne atmosfery - część promieniowania długofalowego atmosfery skierowana w kierunku powierzchni Ziemi. Atmosfera, pochłaniając promieniowanie długofalowe dochodzące z powierzchni Ziemi oraz część promieniowania dochodzącego bezpośrednio od Słońca, ogrzewa się, stając się, podobnie jak powierzchnia Ziemi, wtórnym źródłem promieniowania długofalowego rozchodzącego się we wszystkich kierunkach.

Przechłodzone krople wody - wodę nadzwyczaj czystą można prze-chłodzić do temperatury około -40°C. Duża czystość wody występującej w chmurach decyduje o tym, że wiele chmur (lub ich fragmentów) składa się z kropelek wody nawet wtedy, gdy temperatura powietrza jest niższa od 0°C (średnica jądra kondensacji, na którym tworzy się kropelka wody jest często wiele tysięcy razy mniejsza od powstałej na nim kropelki wody). Krople wody w chmurach często występują w postaci wody przechodzonej i stanowią istotny czynnik w tworzeniu się deszczu, śniegu i gradu.

Psychrometr - przyrząd do pomiaru zawartości wilgoci w powietrzu za pomocą suchego i zwilżonego termometru. Psychrometr Augusta jest podstawowym przyrządem do pomiaru wilgotności powietrz

-tkwiAch meteorologicznych w Polsce. Psychrometr aspiracyjny Ass-służy do pomiaru temperatury i wilgotności powietrza poza klatką oeteomJogiczną.

Resublimacja - zob. sublimacja.

Rosa - osad kropelek wody tworzący się na powierzchni gruntu oraz na przedmiotach znajdujących się na powierzchni Ziemi lub w jej pobliżu, wskutek kondensacji pary wodnej zawartej w otaczającym powietrzu. Najczęściej jej tworzenie się jest spowodowane nocnym wypromieniowa-niem ciepła. Powstaje również wówczas, gdy napływa ciepłe i wilgotne powietrze nad wychłodzone podłoże, którego temperatura jest niższa od temperatury punktu rosy napływającej masy powietrza.

Równikowa strefa ciszy — zob. strefa konwergencji międzyzwrotni-kowej.

Róża wiatrów - wykres o 8 lub 16 kierunkach według stron świata, stosowany do oznaczania częstości wiatrów wiejących z różnych kierunków. Za kierunek wiatru przyjmuje się ten, z którego wiatr wieje.

Ruch laminamy powietrza - ruch, w którym wszystkie cząsteczki przemieszczają się z jednakową prędkością w jednym kierunku.

Sadź (szadź) — osad lodu na gruncie i przedmiotach znajdujących się na i w pobliżu powierzchni Ziemi, powstający wskutek szybkiego zamarzania przechłodzonych kropelek wody (mgły lub chmury sięgającej powierzchni Setni). Osadza się na przedmiotach po stronie nawietrznej. Narasta niekiedy do znacznych grubości (kilkunastu centymetrów).

Sieć meteorologiczna — tworzą ją wszystkie stacje prowadzące systematyczne pomiary i obserwacje meteorologiczne. Pracuje przede wszystkim na rzecz służby pogody oraz dostarcza danych do opracowań klimatologicznych. Stacje pracujące w sieci dysponują różnymi zestawami przyrządów meteorologicznych i pracują według programów ustalanych w ściśle określonych celach.

Siła Coriolisa - pozorna siła wywołująca odchylenie wszystkich ciał będących w ruchu względem powierzchni Ziemi. Wynika ono z ruchu obrotowego Ziemi i z prawa bezwładności. Odchyleniu temu podlegają również cząsteczki powietrza, które wraz z całą masą atmosfery współuczestniczą w ruchu obrotowym Ziemi. Odchylenie toru cząstek następuje na półkuli północnej w prawo, a na półkuli południowej w lewo.

Siła odśrodkowa - wywołana jest ruchem obrotowym Ziemi w stosunku do powietrza poruszającego się po krzywiźnie. Jej oddziaływanie ^^^większa się wraz ze wzrostem prędkości wiatru.