do góry (suw tłoczenia) część paliwa uchodzi z powrotem do komory pompy, co trwa dopóty, dopóki tłoczek nie zamknie zupełnie otworów przelewowych (rys. lOb). Od tej chwili zaczyna się właściwe tłoczenie, które trwa do chwili, gdy dolna krawędź główki tłoczka otworzy otwór przelewowy (rys. lOc), gdyż wtedy pionowy kanał łączy przestrzeń nad tłoczkiem z komora pompy. Przy dalszym ruchu tłoczka w kierunku górnego zwrotnego położenia tłoczenie już się nie odbywa, ponieważ paliwo uchodzi z powrotem do komory pompy przez kanał pionowy w tłoczku i otwór przelewowy. Podczas ruchu tłoczka w dół, odbywającego się pod działaniem sprężyny, paliwo przedostaje się nad tłoczek. Trwa to do chwili, aż śrubowa krawędź tłoczka zamknie otwór przelewowy w cylinderku. Wtedy przy dalszym ruchu tłoczka w dół wytwarza się nad nim podciśnienie. Gdy górna krawędź tłoczka otworzy oba otwory, do cylinderka zostaje zassane paliwo. Zmianę ilości wtryskiwanego paliwa uzyskuje się przez obrót tłoczka dokoła jego osi. Obrót powoduje zmianę długości tworzącejr główki tłoczka, przechodzącej obok otworu przelewowego (rys. 10c,d,e). Wtrysk zostaje wstrzymany, gdy kanał pionowy znajduje się naprzeciw otworu przelewowego (rys. lOf).
Rys. 10. Zasada regulacji dawki paliwa
3.3 Wtryskiwacze oleju napędowego
Wtiyskiwacz jest to wymienne urządzenie, które rozpyla w wymagany sposób dawki oleju napędowego we wnętrzu komory spalania, odmierzone przez sekcje tłoczącą.
Typowy wtryskiwacz składa się z trzech grup części:
- obudowy,
- rozpylacza,
- powrotnego mechanizmu iglicy.
Schematy wtryskiwaczy pokazano na rysunku 11. W rozpylaczu jest umieszczona iglica zakończona stożkiem dopasowanym do gniazda. W dolnej swojej części iglica ma schodkowe przejście na średnicę mniejszą od średnicy prowadzenia. Całość jest dociskana za pośrednictwem trzpienia i sprężyny o regulowanym napięciu do gniazda. Paliwo, dopływające otworami skośnie wywierconymi (zazwyczaj są dwa lub trzy otwory) do roztoczenia rozpylacza okalającego dolną część iglicy, tzw. studzienki, działa na powierzchnię pierścieniową jej schodkowego przejścia. Gdy ciśnienie paliwa pokona opór sprężyny, iglica unosi się uniemożliwiając wtrysk do komory spalania. Z chwilą spadku ciśnienia w przewodzie tłoczącym, wskutek otwarcia przelewu w pompie, iglica pod napięciem sprężyny osiada na gnieździe - uniemożliwiając dotrysk.
Regulacja napięcia sprężyny, a tym samym ciśnienie, przy jakim uniesie się iglica, zwanego ciśnieniem otwarcia wtryskiwacza, jest umożliwiona w opisanym przykładzie za pomocą podkładek widocznych na rys. 11 a. Ciśnienie wtrysku wpływa w sposób decydujący na działanie silnika i musi być starannie wyregulowane przed zamontowaniem wtryskiwacza do silnika, na dostosowanym do tego celu przyrządzie pomiarowym.
Iglica musi się swobodnie przesuwać w prowadzeniu, ale jednocześnie musi być szczelna. Pasowanie prowadzenia i średnicy zewnętrznej iglicy jest dobrane tak, żeby luz wy-
10