Stefan Zarski Zofia Drozdowska Kuban KREGOSLUP twoj, moj, nasz s79

Rys. 30. Pielenie na kolanach - pozycja prawi- Rys. 31. Zrywanie owoców - pozycja prawidłowa dłowa

Mamy nadzieję, że nasze rady, choćby częściowe ich wypełnianie - przyjaźń z własnym kręgosłupem połączona z umiejętnością jego pielęgnowania, uwzględnianie jego możliwości - zapobiegną wielu dolegliwościom. Czego z całego serca Państwu życzymy.

III. Co robić, gdy boli?

Kręgosłup narażony na długotrwale przeciążenia pracą, zajęciami sportowymi, dźwiganiem, napięciami psychicznymi, wpływem szkodliwych czynników zewnętrznych, podlegający naturalnym procesom starzenia się, niekiedy przy współistniejących wadach rozwojowych, przebytych urazach, ogólnym osłabieniu organizmu - zaczyna tracić odporność.

W miarę zmniejszania się wydolności kręgosłupa pojawia się w jego okolicach krótkotrwały ból, występujący najczęściej w czasie zmiany pozycji, podczas dłuższego chodzenia lub stania oraz przy dźwiganiu, kaszlu, kichaniu i innych okolicznościach wywołujących wzmożone napięcie mięśni. Objawem niewydolności kręgosłupa jest długotrwały ból, opasujący często tułów lub promieniujący do kończyn, któremu towarzyszy usztywnienie mięśni grzbietu. W przypadku mniejszego nasilenia tych dolegliwości, kiedy ból jest nękający, ale znośny i ograniczenie sprawności ruchowej jest niewielkie, cierpiący ma poczucie niedomagania. Natomiast, gdy ból nasila się, staje się nieznośny i unieruchamiający, cierpiący jest przeświadczony o ciężkiej chorobie.