strona0093 (2)

214 Zofia II u ha ku

np. protokół obserwacji fotograficznej dziecku pi    "'I'"' ¹

Mu Jednego pełnego dnia z ogólnym celom zebraniu mnlt*» lnl»4 ' typowego dniu dziecku w Polsce mógłby być wykol / ynl I"*' interesując -e .się: czystością świadomego reolizowaill* • • • I»***' I" ⁹* przebiegiem kontaktów dzieci z przejawami życiu apol<' występowaniu poszczególnych rodzajów reakcji ind.1-*    '

dzenia dzieci itp.^,ł

Obserwacji fotograficznej stawia się różne wymagani" • należy nie tylko samo zachowanie się dziecku, lec/ lównlo! ¹ w której zachowanie to występuje; nie tylko to, co d/luik •    <

czy robi, ale również to, co inni mówią i robią w Jego 'dętki¹ Jl w której bierze ono ewentualnie udział. Nie nalc/.y pr/y Ivih -» ' i opisu tego, co się dzieje, samą tylko interpretacją. Nu pi /vkla • i dźwięk dzwonka u drzwi frontowych dziecko prz* duło |i4* w kierunku drzwi, a następnie rozpłakało się” nie nfllc*v »»»•*n| stwierdzeniem: „na dźwięk dzwonka dziecko i ię pi ze im !• rych jednak wypadkach, kiedy interpretacja wskazuje ini #)*Wl i • inaczej zostałyby pominięte, nie należy z niej rezygnować In - mi | nłuć Ją jak najlepszym opisem faktów.

Sprawa tu wiąże się m.in. ze stosowaniem przydawi I p* <<i i i serw.icji. Najbardziej rygorystycznym postawieniom spm^y w ląi*i

obiektywnego zapisu byłoby zupełne ich unikanie 7ul...... i •

ogromnie opis sposobu, w juki dziecko wykonuje poay /ogólna .,...

i dlatego też decyzję tuką należy podejmować- ze świadom......., i

weneji.

W obserwacji fotograficznej notować należy nie lyll..» ,,, ,ł ,

zasadniczego toku zachowania się dziecka, lecz równie, »/< ,....... ,

no, na przykład, że dziecko podrapało się w głowę i zy \* |,,/ |„ , ust.

Aby każde z obserwowanych zjawisk móc umiejscowić u _t ,,_mi często (nie rzadziej niż co minutę) notować w protokołu (tj. godzinę, z uwzględnieniem, oczywiście, minut).

Po przytoczeniu wszystkich tych wymagań rodzi *l«_: pyluiii* , , na im sprostać, czy można zanotować lak wiele s/r/ogólńu i ą,, ,,, ₍ nia zadania stosuje się w czasie obserwacji fotogmfl, j_|i ,    ₍

i wyrazów, specjalne znaki dla wyrazów często się pnwlai <a|,,, , |, j lez zapis stenograficzny. He/pośrednio po zakończeniu okn i, cji taki .skrótowy zapis może ulec rozszerzeniu. Pracę ,_lt( , zarejestrowanie rozszerzonego y.iipisu bezpośrednio po <,|,

Poi li O Unrkci (I <1 i Tli* »ln< m o/ bcdinclor: . rplorafluu ul o and coni0til. Ni h Y«»i)• lian

tiiNrt"' •"TimiUi u następnie odtwor/mir w bumie pisemnej. 7/ipi-» <łOM»ą magnetofonu można dokonywać wówczas, gdy obserwuje ■P iog.i pomieszczenia. Dla uniknięcia zbytniego zmęczen i obser-. •• 'ii*i tl«j zmieniać, tak by każdy z nich notował nie dłużej niż Ifatniil

• i * "bleincm związanym z obserwacją fotograficzną jest. oprócz M snnotowania wszystkich szczegółów, jej rzetelność. I tutaj, piidku dzienniczków obserwacji, trudno jest ściśle określić i h.ImoAcI odtworzenia w protokole obserwacji zaistniałych fak-l- i dobnio w odniesieniu do pewnych aspektów zachowania nu *'!• )•• fotograficzna jest bardziej rzetelna niż. w odniesieniu do •i om by przytoczyć tu analogie z językiem potocznym, za po-• '<t i ii>• 111<I/it* całkiem łatwo komunikują się w pewnych sprawach, i u»«i..miast w innych. Aby jednak ściśle określić stopień rzctel-i w i •• 'M 11 fotograficznej, należałoby mierzyć ten stopień kolejno 11 .,.ąi».któu zachowania się dziecka, ile obserwacja obejmuje —

«> i-raMy /nie bardzo trudne.

i.Uii |> •innk/<■ innego rodzaju wskaźniki rzetelności prósz .lsłego hi iii... |i• _v « ku. Jeśli mianowicie czytamy opisy tego samego zacho-... »l#|«m ka dokonane przez kilka osób, orientujemy się. pomimo identyczności zapisu, że przedmiotem obserwacji było .... d/lfi ko oraz lo samo zachowanie ię. Możemy mówić zatem

.i.....i obserwacji w tym zakresie. Za rzetelnością obserwacji foto-

, ,| pMoiimwiają również sensowne powiązania (np. pr yezynowo-, I |<Minlęd/y rozmaitymi etapami czy cechami opisanego zacho-)ut również pomiędzy opisanym zachowaniem się c.ziecka i, l»i > której to zachowanie przebiega.

mliitM wlaikloj trudności, a praktycznie biorąc — wręcz niemożli-i cmii, j.ilu i ¹    ine.sd całości protokołu z obscr-

iMł. Ui«llivnrJ, metodę tę stosuje się ze względu na walory, których _#|_fld«)ą Inno rodzaje obserwacji czy też inne metody. Wchodzi tu o.dlwość odtworzenia w dużym zakresie różnorodności, boga twa min iiij l subtelności jego zmian w kontekście sytuacyjnym. Istnieje , i,,.*/ Ai U Ir go zarejestrowania ciągłości zachowania się oraz wydęli w nim stosunków następstwa. Protokół obserwacji ciągłej , 111 ó i danych bardziej naturalnych niż w przypadku stosowania l niwiod, przy czym dane te są mniej obciążone jakąś jedną teorią u, przejawów tego Jest operowanie językiem życia codziennego).

, , .lukiil Jmt ponadto trwały, może zatem być użyty lo różnych i.»nó

.bml/lrny do omówienia sposobów opracowywania , holów obserwacji fotograficznej. Multriuł zawarty w tych