Strona033 (2)

litujące spalając częściowo lub nawet całkowicie substancję dymotwórczą, a tym samym zniekształcając wyniki oznaczenia. Również azot w stosunku do mas zawierających magnez lub glin nie Jest gazem obojętnym, gdyż owe metale reagują z azotem i tworzą azotki Mg₃N₂ lub A1N.

Jeśli należy całkowicie uniknąć wpływu środowiska zewnętrznego na proces palenia mas zawierających magnez lub glin, to jest celowe prowadzenie prób w bombie kalorymetrycznej w atmosferze gazu obojętnego — argonu.

W celu zapalenia wielu mas pirotechnicznych jest wystarczające dotknięcie ich cienkim drutem stalowym, nagrzanym do czerwieni przez prąd elektryczny. Jeśli nie udaje się w ten sposób zapalić masy, to na wierzch masy zasadniczej sypie się niewielką Ilość (setne części grama) masy podpałowej, której efekt cieplny powinien być wcześniej oznaczony. Zastosowanie mas podpałowych wybitnie zmniejsza dokładność oznaczenia kalorymetrycznego wskutek możliwości reakcji pomiędzy produktami .palenia masy podpałowej i zasadniczej. Dlatego masę podpałową używa Mię jedynie w wyjątkowych przypadkach.

0 3. ZWIĄZEK POMIĘDZY RODZAJEM MAS I EFEKTEM CIEPLNYM REAKCJI PALENIA

Na podstawie danych obliczeniowych, przytoczonych w tablicy 15, i na podstawie danych doświadczalnych można ustalić związek pomiędzy rodzajem mas a ilością ciepła wydzielaną przy paleniu (tablica 16).

Tablica 16

Związek pomiędzy rodzajem mas i efektem cieplnym reakcji palenia

RoJzaj masy	Efekt cieplny kcal/g
Masy folobłyskowe	1,7—3,0
Masy oświetlające i smugowe	1,2—2,0
Masy ogni sygnalizacyjnych	0,0 -1,2
Masy dymów zasłonowych	O/i 1,0
Masy barwnych dymów sygnalizacyjnych	0,3—0,6
Masy zapalające (zawierające utleniacz)	0,8—3..0

1. E. W. Bricke, A. F. K a p u s t i n s k i i i inni: Tiermiczeskije konstanty nieorganiczeskich wieszezesiw, Izd. AN SSSR, Moskwa—-Leningrad, 1949.

2. F. Rossini, D. Wagman i inni: Selected Values of Chemical thermodynamic Properties, Washington, 1952.

3.    S. M. Sk u rato w, A. W. Oczkin: Tiermochimija (prakticzeskije raboty), izd. MGU, Moskwa, 1951.

4.    M. M. Po po w: Tiermomietrja i kalorirnietrja. Izd. MGU, Moskwa, 1954.

5.    A. Wajsberger:    Fiziczeskije mietody organiczeskoj chimii, t II,

Izd. inostr. litieratury. Moskwa, 1952, gł. XVII, Kalorimiclrija.

(1. J. S p i c e, L. Stavcley: Rasprostranienije ekzoticrmiczcskich re-akcij w twierdych sistemach. Soobszczenije 2, J. Soc. Chcm. hul. 68, 3111, 1919.