Strona8

8. PODBUDOWY NAWIERZCHNI BETONOWYCH

8.1. Rodzaje oraz zadania podbudów

Podbudowa jest to warstwa, która występuje pomiędzy płytami betonowymi a podłożem nawierzchni. Zadaniem podbudowy jest między innymi:

-    stworzenie jednorodnego podparcia płyt betonowych,

-    zwiększenie nośności płyty betonowych,

-    zapobieżenie zjawiskom erozji i pompowania,

-    umożliwienie prawidłowego zagęszczenia i wykonania nawierzchni,

-    zabezpieczenie przed działaniem wody przenikającej przez szczeliny dylatacyjne. Podbudowy mają decydujące znaczenie dla żywotności nawierzchni betonowych przy dużym obciążeniu ruchem.

Najniebezpieczniejszym zjawiskiem, jakie pojawia się w nawierzchniach betonowych, jest zjawisko erozji podbudów, gdy pomiędzy nawierzchnią a podbudową znajduje się woda.

Obciążenia przekazywane przez koła pojazdów powodują nieznaczne odchylenia krawędzi płyty, a woda znajdująca się pod płytą jest pod ciśnieniem. W chwili przejeżdżania kola po szczelinie krawędź następnej płyty przemieszcza się w dół, podczas gdy brzeg poprzednio obciążonej płyty podnosi się do góry i zasysa wodę, a także okruchy materiałów mineralnych. Dochodzi wtedy do zjawiska hydrodynamicznego pompowania. Wytwarzają się przy tym duże prędkości przepływu, wywołujące znaczne siły erozyjne. Wskutek tego na górną powierzchnię w obrębie pasów wypłukiwane są drobnoziarniste okruchy z górnej powierzchni warstwy podbudowy. Może to doprowadzić do znacznego klawiszowania płyt (płyty w kierunku jazdy położone są niżej). Schemat zjawiska pokazano na rys. 8.1.

Dzięki zastosowaniu dybli zmniejsza się zarówno skala ruchu krawędzi płyt, jak i amplituda ruchu tych krawędzi. Ponadto są inne sposoby na eliminację zjawiska erozji i klawiszowania płyt. Są nimi:

-    zastosowanie podbudowy z betonu cementowego odpornego na erozję lub betonu asfaltowego; żadne okruchy mineralne nie powinny się oderwać od takiej podbudowy,

-    wykonanie podbudowy z kruszywa w taki sposób, ażeby była ona przepuszczalna dla wody i wnikająca woda powinna być odsączana w głąb; w tym przypadku stosuje się grubsze nawierzchnie betonowe,

-    zastosowanie geowłóknin pomiędzy podbudową a nawierzchnią, w ten sposób zapobiega się powstawaniu ciśnienia hydraulicznego, dzięki czemu nie dochodzi do erozji podbudowy.

Wymagania francuskie [8.3] dzielą podbudowy na erozyjne i nie podlegające erozji. Do podbudów odpornych na erozję zalicza się w kolejności:

-    1 klasa odporności na erozję czyli odporne - chudy beton o wytrzymałości ponad 15 MPa, beton asfaltowy o zawartości asfaltu powyżej 6%,