strona (320)

dniałem leczenia promieniowaniem podczerwonym, ciepłem wilgotnym, kriotera-pii (leczenia zimnem), masażu, zwiększania ruchomości stawów, rozciągania oraz gimnastyki leczniczej, ponieważ decyzja

0    zastosowaniu zabiegów tego rodzaju należy zazwyczaj do lekarza prowadzącego

1    wynika z opracowanego przez niego planu postępowania terapeutycznego. Zakładając zatem, że fizykoterapeuta dysponuje informacjami o rozpoznaniu i innymi niezbędnymi danymi, proponuję następujące zasady postępowania w najczęściej leczonych przez nas stanach.

Komputeryzacja

Komputery coraz powszechniej wkraczają do gabinetów lekarskich. Aparaty do jono-forezy i elektrostymulacji zaprogramowane przez producenta lub umożliwiające fizykoterapeutom samodzielne programowanie zabiegu są już powszechnie dostępnym uzupełnieniem szerokiej gamy metod i urządzeń.

Programy zabiegów stymulacji prądem stałym niskiego lub wysokiego napięcia, prądem interferencyjnym, prądem średniej częstotliwości („metodą rosyjską”) oraz stymulacji prądem mikroamperowym są opracowywane i wprowadzane do komputera przez producentów urządzeń. Parametry zabiegów ustala się na podstawie praktyki klinicznej. Fizykoterapeuta ma zazwyczaj do wyboru kilka scenariuszy zabiegów (ryc. 9-2). Nawet niektóre z niedawno wprowadzonych stymulatorów do TENS mają wbudowane programy lub leż mogą być programowane przez terapeutę (ryc. 9-3).

Aparaty z możliwością programowania umożliwiają fizykoterapeucie automatyczny wybór, modyfikację i przeprowadzenie zabiegu. Urządzeniami takimi można ponadto z reguły sterować ręcznie.

Urządzenia do jonoforezy standardowo wytwarzają niezbędny do tego zabiegu prąd stały ciągły. Można jednak zaprogra-

Ryc. 9-3. Nowość wśród aparatów do elektrostymu-lacji metodą TENS - aparat z wbudowanym programem zabiegu. Pacjent jedynie reguluje natężenie prądu, inne parametry są z góry ustalone (udostępnione przez Staodynamics Inc.. Longmont. CO).

mować (lub modyfikować ręcznie) cykl pracy, biegunowość elektrod i natężenie prądu (patrz. ryc. 7-2).

Zastosowania metod elektroterapii

W wymienionych niżej stanach zaleca się następujące zabiegi:

Ostry ból

1.    Jonoforeza lub ultrafonoforeza lido-kainy.

2.    Stymulacja prądem zmiennym tężcowym.

3.    TENS (przezskórna eleklrostymula-cja nerwów) prądem dużej częstotliwości (120 Hz).

4.    Naświetlanie „zimnym” laserem.

Ból podostry

1.    Jonoforeza lub ultrafonoforeza hy-drokortyzonu.

2.    Jonoforeza siarczanu magnezu.

194