s che 1

Wyfcnwc reakcje kation* Cnⁱ⁺.

t. Wodorotlenek sodu - NaOH - wytrąca z roztworu uoH raiedba(TT) niebieski osad wodorotlenku miedzi(E):

CuS0₄ + 2N&0H = Cu(OH)2 + Na^SO*

Cu²" + 20JHT - Cu (OH)i

Osad Cu (OH)j po ogrzaniu przechodzi w czarny tlenek miedzi(II):

temp.

Cu (OH);    - CuO + HaO

2.    Wodny roztwór amoniaku - NH3 - HjO — dodany w małej ilości strąca kation tmedz^n), jako siarczan(VI) bis [hydroksomicdzi(Il)3 [Cu0H]₂$0₄ barwy zielonkawej.

2CuS0₄ + 2NH<0H « ICuOH]₂S0₄ + (NH^SO,

2 Cu²⁴    + SO4²'    +    2NH4OH    =    (CuOH]₃SO< + 2NFC

Osad ten roztwarza się w nadmiarze NH4OH, przy czym roztwór zabarwia się na intensywnie niebieski kolor, pochodzący od kompleksowego związku siarczanu(Vl) tetraamma miedząll):

[CuOIfhSO* +    (NH₄)S04    +    óNRjOH    =    2 ICu(NRj)i]S0₄ + 8IŁO

3.    Jodek potasu - KI - strąca jony miedzł(U), tylko ze stężonych roztworów, w postaci czarnego osadu jodku miedzi(Il) Cub, który jest nietrwały i natychmiast rozpada się na biały osad jodku erriedzi(l) i wolny jod, który zabarwia roztwór na brązowa .

CtiSO*    +    2K1    -    Cula    +    KzSO*

Cu²⁴    +    21'    =    Cul₃

2Cul₂    «=    Cu₂l₂    +    h.

4.    Heksacyjadożełazbn(ll) potasu - ^(F^CN)*] - * roztworów soli miedzi(ll) wytrąca czerwonobrunatny osad heksac%janozelazianu(lI) micdzi(ll):

2CuSO< + K<[ Fe (CN)«] = Cu^FefCN).] + 2K₃S0₄

2 Cu²¹ + IFeCCN^l⁴-    =    Cu₂[Fe<CN)s)

Kationy żetaza(n) Feⁱ⁺ i idaza(m) Fe⁵*

Żelazo Fe jest metalem koloru srebrzystego, twardym i kowalnym. Chemicznie czyste żelazo jest odporne na działanie wilgoci i powietrza Żdazo „techniczne”, zawierające różne domieszki jak węgiel, krzem, siarkę, fosfor, łatwo utlenia się na powietrzu pod wpływem wilgoci:

4 Fe + 2 HjO + 3 0; = 2 (FejOj * HtO).

Żelazo roztwarza się w rozcieńczonym kwasie solnym i siarkowym(VI) z wybieleniem wodoru i utworzeniem soli żelaza(ll). Na zimno stężone kwasy siarkowy(VI) i azotowy(V) nie działają na żelazo wskutek pasywacji metalu, tj. wytworzenia się ochronne) warstewki tlenku. Stężony kwas siarkowy(Vl) (na gorąca) i rozcieńczony kwas azotowy(V) utleniają żelazo do jonu żelazaflU) - Pe³\

W związkach chemicznych źdazo jest najczęściej dwu- i trój-, a nawet sześciowartościowe. Z tlenem tworzy czarny denek źdizafll) - FeO i czerworobrunatny tlenek żdaza(l3I) - Fej(X Oba tlenki mają właściwości zasadowe.

Wybrane reakcje kationu żebrzą (ET) - Fe¹⁴.

1.    Wodorotlenek sodo - NaOH - strąca z roztworów soli żelaza(ll) zielonkawo-biały osad wodorotlenku że!aza(II):

FeSOi + 2NaOH = Fe(OH)_? + Na₂S0₄ Fe²⁴ +■    2 OH" = Fe(OH>_

2.    Wodny roztwór amoniaku - NHj * HjO - strąca z roztworów soli żelaza(U) zidonkawobiały osad wodorotlenku żclaza(ll):

FeS0₄    +    2NH4OH    = Fe(OH)i    +    (NHOrSO*

Fe²'    +    2NH4OII F<*OH)₂    +    2 NH*'

Wodorotlenek żdaza(li) na powietrzu utlenia się i ciemnieje tworząc ciemnozielone uwodnione tlenki.

3.    HeksacyjaaoźelazianCfll) potasu — K>[F«(CN)f;l - wytrąca kation Fe²⁴, jako ciemnobłękrtny osad heksacyjanożeJaziarm(III) żela2a(H):

BFeSO* + 2Ka(Fe<CN)6l = Fe3[Fe(CN)*]₂ + 3K,SO<

3 Fe²⁴ + 2 [Fe(CN)_fl] = Fe*[Fe{CN)6]₂

4.    Węglan sodu - N^CO, - strąca kation żełaza(Tl) w postaci białego osadu węglanu żelaza(II):

FeS0₄    + NajCOi    - FeCO, +    Na^SO*

Fe²’ + CO3* = FeCOj

Osad FeCOj na powietrzu utlenia się do czerwonobrunatoego wodorotlenku zelaza(lll): 4FeCOs +    Oi + 6H₂0    = 4Fe(OH)j    + 4C0₂

Wybrane reakcje kat km n żelaza(ill) - Fe*.

1.    Wodorotlenek sodu - NaOfl - wytrąca z roztworów soli żeiaza(m) czerwono-brunatny osad wodorotlenku żelaza^in):

FeCU +    3 NaOH    =    FeCOH)*    l    3 NaCI

Fe* +    3 OH" = fe<OH>3

2.    Wodny roztwór amoniaku - NJtb • HjO - strąca jon żelaza{III) jako częrwono-brunatny osad wodorotlenku żelaza(lll):

FeCb +    3 NH+OH    =    Fe<OH>3    +    3 NH*CI

Fe^3,1 +    3 NH4OII    =    Fe(OH)j    +    3 Nil/

37