Transport4

A

część momentu M, która odpowiada temu kątowi, a więc M — . A zatem moment wypadkowy w tym przekroju wyniesie

M_k-PR    M

2    2 it

Uwzględniając równanie (118) ze znakiem odniesionym do wieńca otrzymuje się

„MM

M-, =---®

2 i 2*

a ponieważ

ta — 2it

więc

M_ 2 i

1 -

(121)

Powyższe równanie pozwala na określenie w prosty sposób momentu zginającego wieniec pod wpływem momentu skręcającego wał. Moment w wieńcu będzie największy dla <P — 0, a więc w osi ramienia, i wyniesie przyjmując oznaczenia podobne jak poprzednio we wzorach (107) i (108)

(122)

„ M

Mail —--

2 i

podczas gdy w środku pomiędzy ramionami moment ten równy jest zeru. Sił stycznych w wieńcu pod działaniem momentu obrotowego na wale nie ma, gdyż niema w tym przypadku żadnych nacisków na obwodzie.

Rys. 286. Rozłożenie nacisków na wieniec koła pędnego

Obciążenia koła pędnego pochodzące od naciągu liny można liczyć zupełnie podobnie jak obciążenia kół linowych pochodzące od naciągu opasującej je liny. Jeśli sztywność wieńca jest duża w porównaniu ze sztywnością ramion, wtedy można zastosować wzór (93) dla obliczenia siły w ramieniu, które znajduje się w kierunku działania wypadkowej siły naciągu i ciężaru własnego, a według wzoru (98) można obliczyć najwyższe naprężenie wypadkowe. Odnośnie do naprężeń w wieńcu można w tym przypadku założyć według rozkładu sił przedstawionego na rys. 272, że przekrój wieńca ściskany jest siłą równą jednej czwartej siły wypadkowej Q,. a więc naprężenie ściskające wynosi

(123)

Gścisk —

_Q_

4 Fu

Ten sposób obliczenia jest szczególnie odpowiedni dla kół szerokich z magazynem liny, których wieniec jest bardzo sztywny. Dla kół wąskich, jeśli chce się uwzględnić podatność wieńca, można do obliczenia siły obciążającej ramię zastosować wzór (104), a do obliczenia momentów gnących w wieńcu wzory (107) i (108). Naciski na wieniec koła pędnego pochodzące od szczęk hamulca przeliczone na centymetr obwodu koła przewyższają naciski pochodzące od naciągu liny. Prócz tego naciski od szczęk hamulczych nie są tak jednostajnie rozłożone, jak naciski pochodzące od liny. W obliczeniach hamulców częstokroć przyjmuje się sinusoidalny rozkład nacisku szczęk. Do obliczenia wytrzymałościowego kół pędnych wystarczy jednak w zupełności przyjąć równomierny rozkład nacisku szczęk albo też, jeśli szczęki są krótkie, ześrodkowany w jednym punkcie. Obliczenia można prowadzić dwojakim sposobem. Jak widać z rys. 286, gdzie przyjęto, że nacisk szczęki jest równomiernie rozłożony na jej długości, sumuje się on wprost _z naciskiem pochodzącym z naciągu liny. Wstawiając zatem we wzory (104), (107) oraz (108) zamiast wielkości S wielkość S 4- qR, gdzie q jest naciskiem na jednostkę długości obwodu pochodzącym od szczęk, otrzyma się od razu wypadkowe obciążenia ramion i momenty w wieńcu, pochodzące z naciągu liny i nacisku szczęk.

Inny tok obliczenia obciążeń wynikłych z nacisków szczęk hamulca

Rys, 287. Rozłożenie nacisków na koła pędne według Dawidowa a — odkształcenie koła. b — nacisk na wycinek wieńca

przyjął prof. Dawidów. Zakłada on, że nacisk ześrodkowany jest w jednym punkcie szczęki leżącym w osi poziomej, rys. 287 a, i nie uwzględnia sztywnego złączenia ramion z wieńcem.

Wieniec odkształci się symetrycznie względem osi poziomej, a jego energia potencjalna wynikła z momentów gnących wynosi dla ćwiartki wieńca

-12

M² Rdf 2 El w

o

przy czym zgodnie z rys. 287 a moment w przekroju określonym kątem <p ma wartość

Q

JW, = M + — H (1 - sin <p)

(124)

225

15 Wyciągi szybowe