106
demultiplek9ery piramidalne - rys.4-.5a, dcmultiplekseiy wielobitowe - rys.4.5b.
Kodery to układy przekształcające kod "1 z n" w inny kod dwójkowy - rys.4.6.
.0 0000000001 0 0 0 0 10000000010 0001 20000000100 0010 30000001000 0011
10000010000 0100 50000100000 0101
60001000000 70010000000
80100000000 1000 9 1000000000 1 0 0-1
Rys.4.6. Koder: a) symbol; b) porównanie kodu wejściowego i wyjściowego; c) schemat
Ponieważ każdej liczbie przedstawionej w kodzie "1 z n" odpowiada ciąg znaków binarnych, z których zawsze tylko jeden jest Jedynką, a pozostałe zerami, można powiedzieć, że na wyjściu kodera pojawia sig przedstawiony w kodzie wyjściowym numer wejścia, na które wprowadzony jest sygnał jedynkowy. Kodery mogą być wyposażone w wejście strobujące S.
Funkcje opisujące zależność sygnałów wyjściowych kodera od Jego sygnałów wejściowych
są funkcjami nie w pełni określonymi. Ha przykład, w przypadku kodera przetwarzającego kod "1 z 10” w naturalny kod dwójkowy, stan wyjść określony jest tylko dla dziesięciu spośród 210
wszystkich stenów argumentów. Funkcje te wyznaczyć można bezpośrednio na podBtawie porównania kodów wyjściowego i wejściowego (rys.4.6b)
*o “ Z1 + x3 + x5 + *7 + x9
y2 “ x4 + x5 + x6 + *7
y3 * x6 + x9
Schemat kodera przekształcającego kod "1 z 10" w naturalny kod dwójkowy pokazano na rys.4.6c.
%
4.1.4. Dekodery
Dekodery są układami przekształcającymi informacje wejściowe w kod "1 z n". Są to więc układy o n wyjściach - rys.4.7. Oprócz wejść informacyjnych, dekodery mogą być wyposażone w wejścia strobujące S.
Dekoder z wejściem strobującym może być traktowany jako demultiplekser - jeżeli wejścia informacyjne dekodera traktowane będą jako wejścia adresowe demultiplekse-ra, a wejście strobujące dekodera jako wejście informacyjne demultiplekscra.
Rys. 4.7. Symbol dekodera
Jeżeli liczba wyjść n dekodera związana jest z liczbą wejść m zależnością
' n = 2e
to dekoder taki nazywa się dekoderem pełnym. Przykładem dekodera pełnego jest układ pokazany na rys.4.8, przekształcający trzy pozycje naturalnego kodu dwójkowego w kod "1 z 8".
Przejrzystą formą opisu działania dekodera jest tablica Karnaugha, w której wypisane są symbole wyjść, przyjmujących stan 1 w poszczególnych stanach wejść - rys.4.8b.