Zdjęcie1294 (2)

WSTĘP

Książeczka niniejsza stanowi najobszerniejszą do tej pory w literaturze polskiej próbę przedstawienia poglądów twórcy tzw. francuskiej szkoły socjologicznej, a zarazem pisarza, który ciągle jeszcze wywiera pewien wpływ na rozwój socjologii światowej. Choć nie podzielamy entuzjazmu niektórych bezkrytycznych uczniów i bardziej niż samego Durkheima skłonni jesteśmy cenić „rewizjonistę” Maussa, trzeba przyznać rację G. Da-vy’emu, który pisał, że „nazwisko Durkheima jest nieodłączne od nazwy socjologii”.¹

Durkheima nie sposób przedstawić wyczerpująco. Rozległość jego zainteresowań naukowych, a nadto fakt, iż każdy z jego poglądów obrósł w ciągu lat niezliczonymi komentarzami i polemikami, przesądzają z góry o niepowodzeniu każdej pełnej monografii. A cóż dopiero niewielkiej monografii popularnonaukowej! Uprzedzając o tym czytelnika, postaramy się zarazem zaznaczyć tu pokrótce te punkty, których pominięcia należy najbardziej żałować.

Otóż, po pierwsze, pełna monografia Durkheima powinna zawierać obraz ewolucji, jakiej ulegały jego poglądy, oraz przedstawiać jej najważniejsze przyczyny. Musieliśmy tu z tego zrezygnować lub, w najlepszym wypadku, poprzestać na niewielkich wzmiankach. Po drugie, należałoby podjąć gruntowną analizę tekstów, ma-

11 Emile Durkhtlm — Choix de Textes avee Etude du systime sociologtąue par Goorges D«vy, Paris b.d., s. 7—1|