Ustny neologizmy odp

PRZYKŁADOWA REALIZACJA

1    a) Określenie problemu

•    Tworzywem literatury jest język. Każdy twórca stara się nadać swojej wypowiedzi szczególnie staranną i oryginalną formę poprzez stosowanie różnych środków stylistycznych. Wśród leksykalnych środków stylistycznych wyróżniamy neologizmy.

•    Neologizmami najczęściej nazywa się wyrazy nowe; są one jednym ze sposobów wzbogacania słownictwa w języku potocznym i artystycznym. W języku potocznym neologizmy pojawiają się wtedy, gdy trzeba nazwać nowe przedmioty lub zjawiska. Pozwalają więc językowi nadążać za rozwojem rzeczywistości. Przykładem może być słownictwo związane z informatyką i nowymi mediami.

•    Neologizmy można zapożyczać lub tworzyć zgodnie z zasadami słowotwórstwa, można też nadawać wyrazom już istniejącym w języku nowe znaczenia (tzw. neosemantyzmy).

•    W tekstach literackich neologizmy są wyrazem poszukiwania nowych środków ekspresji.

x b) Teza: Neologizmy są środkiem wyrazu artystycznego, nadają wypowiedzi niezwykły, oryginalny charakter.

2    a) Interpretacja wiersza Stanisława Młodożeńca

•    Stanisław Młodożeniec jest uważany za przedstawiciela futuryzmu. Kierunek ten - zafascynowany przyszłością i nowoczesnością - zaproponował nowy język poetycki, odrzucający zasady tradycyjnej składni, interpunkcji, wersyfikacji. Ważnym środkiem wyrazu futurystów stały się też neologizmy.

•    W wierszu XX wiek neologizmy są podstawowym środkiem wyrazu artystycznego.

•    Tytuł sugeruje, że tekst będzie swoistą wizytówką XX w., nowego z punktu widzenia autora. Twórca wyeksponował (przez formę zapisu i powtórzenia) osiągnięcia cywilizacyjne świadczące o nowoczesności XX stulecia. Nazwy: kinematograf, gramopathefon, radiotelegram, esperantisto, aeroplan, stenografia odnoszą się do nowych urządzeń czy zjawisk, były więc zapewne w latach 20. XX w., kiedy wiersz powstał, neologizmami obecnymi w języku potocznym. Współcześnie wyrazy te należą do słownictwa przestarzałego albo funkcjonują w wyrazach pochodnych, np. kinematografia.

•    Niemal wszystkie pozostałe wyrazy w utworze są neologizmami artystycznymi. Zostały utworzone w różny sposób, poprzez: połączenie wyrazów istniejących, np. latopędzi (lato + pędzi); tworzenie wyrazów złożonych, w których jeden człon jest „zmodyfikowany”, np. bia-łośnieże (śnieże to niepełne zdrobnienie, por. śnieżek); wymianę członu w wyrazie złożonym, np. kimonooka zamiast skośnooka; zmianę kategorii gramatycznej: kometuję, słowikując (rzeczownik kometa został przekształcony w czasownik, rzeczownik słowik - w imiesłów przysłówkowy współczesny); powiększenie rodziny wyrazów o kolejny, np. jesienność (rzeczownik utworzony od przymiotnika jesienny).

•    W utworze neologizmy ułożone są w ciągi, niby-zdania, ich znaczenie nie jest trudne do odczytania. Nadają wypowiedzi niezwykły charakter, są przykładem zabawy słowem.

2 b) Odwołania do innych utworów literackich

•    Neologizmy są używane nie tylko w utworach poetyckich.

•    Przykładem jest dramat Juliusza Słowackiego Kordian; tytuł utworu eksponuje postać głównego bohatera, którego imię jest słowem stworzonym przez autora na bazie łacińskiego

NOWE ZROZUMIEĆ TEKST - ZROZUMIEĆ CZŁOWIEKA | UMIEM WiąCEJ