Wykres 1.11. Spostrzegany poziom nierówności szans edukacyjnych dzieci wiejskich. Procent
Odpowiedzi zdecydowanie lak ^ ^ ^ ^
Rozdział 1. Poziom nierówności edukacyjnych w polskiej oświacie
Tobola 1.4. Spostrzegany poziom nierówności szans n wskaźniki segregacji społecznych w systemie oświaty ze względu na SES. Współczynniki korelacji Pearsona
Spostrzegany poziom nierówności szans edukacyjnych: |
Poziom segregacji społecznych w oświacie |
Dzieci / biednych rodzin |
0,76 •• |
Dzieci / rodzin wiejskich |
0,60 •* |
p < 0,005
Wróćmy do wykresów i popatrzmy na pozycję Polski. Z wynikami 21*24% wyraźnie prowadzimy w rankingu. Umiarkowana ocena nierówności edukacyjnych w wymiarze obiektywnym idzie w parze z rekordowym poziomem poczucia nastolatków, że szanse na dobre wykształcenie dzieci z rodzin dotkniętych biedą i rodzin wiejskich są mniejsze. Interesujące jest, że przekonanie to pogłębia się w grupie siedemnastolatków (CES IEA, populacja starsza). Grupie tej w 2001 roku zadano analogiczne pytania. Wyniki iKłkazują |K>niższe tabele.
Tabela 1.5. S|KMtrzegany przez polskich czternasto- i siedemnastolatków poziom nierówności szans dzieci z biednych rodzin. Rozkłady procentowe, CES IEA 1999,2001
Zdecydowanie się nie zgadzam |
Raczej się nie zgadzam |
Raczej się zgadzam |
Zdecydowanie się zgadzam | |
Czternastolatki |
22.5 |
20,3 |
33,2 |
24.0 |
Siedemnastolatki |
12.5 |
15.1 |
36.4 |
3C.0 |
Tabela 1.6. Spostrzegany przez polskich czternasto- i siedemnastolatków poziom nierówności szans dzieci wiejskich. Rozkłady procentowe, CES IEA 1999,2001
Zdecydowanie się nie zgadzam |
Raczej się nie zgadzam |
Raczej się zgadzam |
Zdecydowanie się zgadzam | |
Czternastolatki |
26.9 |
23.3 |
29.4 |
20,4 |
Siedemnastolatki |
16.3 |
22,7 |
34.9 |
26,1 |
Poziom spostrzeganych nierówności w grupie siedemnastolatków znacząco rośnie. 7. pewnością jest to efekt społecznego dojrzewania, ale też być może efekt historii. Badanie starszych nastolatków miało miejsce ponad rok j>o badaniu czternastolatków. Byl to okres pogarszania się nastrojów społecznych.
Wysoki poziom spostrzeganych nierówności szans odnotowany w badaniach CES IEA koresponduje z wynikami badań dorosłej populacji. Przeprowadzone przez CBOS w jKipulacji dorosłych Polaków badania {Równośćżyciowych szans? 1999) wykazały, że w 1995 roku 59% respondentów, a w 1999 roku już 76% badanych zgadzało się z opinią, że dzieci inteligentów mają większe szanse osiągnięcia wysokiej pozycji sjkjIccz-ncj w porównaniu z dziećmi robotniczymi. W wypadku ojiozycji dzieci inteligenckie t>s dzieci chłopskie odpowiednie odsetki wynosiły 75% i 85%.