DIGDRUK00150524 djvu

( i8 )

IY. Co do piękności^-, w tym względzie wiele osób czynić mogą uwagi: iż takowa droga nie będzie tyle przyjemną do przebywania, ile zewnętrzne mosty. ISie tyle zdobiącą, ile wystawione na wierzchu wody, podparte filarami arkady, lub wiszące płaszczyzny zaczepione na mechanizmie łańcuchów; że we środku znaydować się będzie wilgoć przesiąkająca i niezdrowe powietrze dla przechodzących. Na to odpowiedzieć można, iż nie masz dwóch rzeczy odmiennych, któreby zupełnie zawierały w sobie iediiakowe przymioty, stąd więc upodobanie iedney, lub drugiey, wyradza stronnictwo silące się na dowodzenie wyższości ulubionego przedmiotu. Dodany do tego zadawniony przesąd za przyswoionemi przedmiotami, obrażaiąey się na nowość, zwyczaynie zwykł stanowić większość głosów. Co do mnie, sądzę; Iż aczkolwiek przebywanie podziemne drogi nic iest tak przyjemne iak zewnętrzne, strata iednak tey przyiemności nie iest zasługuiącą na żadną uw⁷agę, będąc tylko momentalną, a gdybyśmy ieszcze takov\ e myśli romantyczne cieniować chcieli, moźnaby powiedzieć: iz droga podziemna prze-rywaiąc sytość zewnętrznego widoku przedmiotów, sprawuie przez swoic posępne wrażenia, tem większe urocze dla oglądaiących na nowo uluhione dnia przedmioty. Codo ozdoby zewnętrznych mostów, takowa zdaie mi się, iz bardziey pochodzi z przyzwy-czaienia widoku, aniżeli z rzeczywistości pięknych kraiów architektury⁷. — Cóż bowiem znacza owe rozległe płaszczyzny, na cienkich słupach? iakby one wyglądały zastosowane do gmachu iakiego na lądzie? Jak mogą zdobić owe wiszące płachty zawieszone, iak gdyby na clenkićy paiąków przędzy, którą wszakże z mieszkań naszych starannie wymiatamy? Za uieże możemy rachować widok nieprzerwany krążących statków i szereg domów nadbrzeżnych ozdobionych ruchem poiazdów i ludzi?. Niech iednak Czytelnik nie sądzi, i i chęcią moią iest odeymow^Tać należącą się pochwalę piękności mostom zewnętrznym. W mowie takowćy okazać chciałem, iż przyczyny z tćy strony zbyt są sła-bemi do uczynienia zarzutu proiektowaney drodze. Ze iak mosty maią swoie zalety pod względem piękności, tak i pruiektowana droga z takowyehźe nie iest ogołoconą.

Co do wilgoci, takowe'y tu nie masz, gdyż mur zewsząd znayduiący się nie może przepuszczać pochodzącey z gruntu. Powietrze zaś równie muźe przebiegać świeże iak w innych budowach, a tem bardziey poruszane ciągłym ruchem przeieźdżaiącyeh, szko-dliwem dla zdrowi* bydź nie może. Tak więc pod wszelł iemi dota₄d uważanem względami, widziemy usprawiedliwione proiektowaney drogi zalety⁷. Lecz ieżeliśmy dotąd widzicdi tak liczne korzyści samego, kształtu, potrzeba teraz ieinu zakreślić potrzebney trwałości warunki.