DIGDRUK00106587 djvu

79

ęyaml, co do szerokości geograficznej. Aby rzecz ta była jaśniejszą, -skręcę kilkoma łysami stosunki geograficzne, ¹ geologiczne doliny 'Ojcowskići. "Na półnecKod brakowy Wznosi się nad doliną 'Wiały oWerna wyżyna (plateau), ^{1 (}>0 do 150 stóp nad zwierciadło "Wisły wyniesioną z ldórej wyskakują liczne grzbiety i pojedyncze skałki, amnićj wię-£bj głębokie doimy przerzynają; jedne są rozwarte, inne bardzo wązkie,.szczeliny ze skalistemu ściany. Do rzędu ostatnich należy /dolina Ojcowa, rozciągająca się prawie z północy na południe; kierunek ouąi najlepiej można poznać, rzuciwszy okióm na wyborną kartę kwatermistrzostwa, przed kilkmiasta laty ogłoszoną. • i tSzczelma. Ojcowska powstała w czasie wydźwignienia wyżyny i po-pękania onej; właściwy skład chemiczny wapienia Stanowiącego jej boki, wydał te urocze widoki,- dla których znaną jest, w całym krajną Skały Ojcowskie od srzczytu do spodu-, składają się z czystego wapienia, należącego do wierzchnich ogniw , formacyi Jura; ,Queust,edt, nazywa one wapieniem gąbkowym (Spongitenkalk), który odpowiada iłom oxfortskim (•£)xfort clay) angielskich geologów. Wapien ten żółtawo biały,: jest czystym węglanem wapna, nie ma domie^zauegU ilu i dlatego jest bardzoj^pojuy: wystawiony na działanie powietrza wmale się. nic zmienia. Zdaje się, że te wapienie -zachowały prawie też same kroje, jakie miały przy rozpęknieniu, a zmiany późniejsze sprawiłybar-dziej mechaniczne- siły, nie zaś rozkład chemiczny/ Że te wapienie nie doznają żadnej zmiany od działań powietrzni, dowodzą: dv\a.kościoły krakowskie, mające facyaty z nich ciosane: kościół śwj.Piotra w Krakowie od dwóch wieków Wystawiony, tudzież koś-ciól Kamednlów na Bielanach pod Krakowem; jeszcze dawniejsze są dowody wytrwałości tej skały w dwóch gotyckich krakowskich kościołach, Panny Maryi i św. Katarzyny; liczne ozdoby misternie wyrobione ż tego wapienia, od pięciu albo .sześciu wieków' wcale nie zmieniły się.

Wapień ten pod względem geologicznym zasługuje na szczególną uwagę, gdyż od Krakowa i Tyńca aż do ■ Szwaj -caryi zachowuje jednakowy charakter mineralogiczny i jednakowe zawiera, szczątki organiczne. Nie tworzy jednakże ciągłej AYarstwy, którąby można uważać i wielkich doznaje