dodatek3 typy mikrofonow

BeL

acoustic

BIBLIA DŹWIĘKOWCA

WG. ELtCTRO-YOICE

DODATEK 3 TYPY MIKROFONÓW

W materiałach BIBLII mieliśmy do czynienia z prze twornikami akustycznymi, które przetwarzają energię elektryczną na dźwięk (głośniki). Innym rodzajem przetworników są mikrofony. Mikrofon jest podobny do głośnika, ale jego zadaniem jest przetwarzanie dźwięku w energię elektryczną.

Poniższy materiał opisze różne typy mikrofonów, rozpatrując, cztery czynniki, które pomogą w zdefiniowaniu typu danego mikrofonu. Ponadto, zostanie podana informacja pomocna w wyborze typu mikrofonu, a także kilka istotnych uwag eksploatacyjnych.. W tym dodatku nie zamierzamy wchodzie głęboko w zastosowania. Chcemy pozostawię ten złozony temat do późniejszego opracowania.

TYPY MIKROFONÓW I ICH DZIAŁANIE Każdy mikrofon składa się z dwóch zasadniczych części: membrany i elementu generującego. Membrana drga zgodnie ze zmianami ciśnienia akustycznego. Element generujący przetwarza drgania membrany w napięcie elektryczne- Element ów jest jednym z czterech czynników określających typ mikrofonu. Rodzaje elementów generujących różnią się w dużym stopniu kosztem, wiernością przetwarzania, złożonością, odpornością mechaniczną, oraz trwałością.

Ceramiczne i krystaliczne elementy generujące (przetworniki). Membrana mikrofonu krystalicznego lub ceramicznego jest przymocowana do specjalnego materiału, który będąc poruszany, wytwarza na wyjściu napięcia elektryczne. Materiały takie nazywane są „piezoelektrycznymi”. Typowy mikrofon ceramiczny jest przedstawiony na rys. 1. Takie mikrofony cechuje na ogół niedostateczna wierność przetwarzania i słaba odporność mechaniczna, nawet wobec najbardziej skromnych wymagań profesjonalnych i nieco poważniejszych amatorskich.

Elementy mikrofonu Elementy mikrofonu    Elementy mikrofonu

krystalicznego    dynamicznego    pojemnościowego

Wstęgowe (lub „prędkościowe”) elementy generujące. Mikrofony wstęgowe są podobne do dynamicznych, z wyjątkiem tego, że bardzo cienka wstęga z folii metalowej służy tu i jako membrana i jako cewka. Aby uzyskać odpowiednią charakterystykę częstotliwościową i poziom wyjściowy, cienka wstęga musi być r.iczwykle lekka. Starsze mikrofony wstęgowe mogły byc łatwo zniszczone przez uderzenie mechaniczne albo nagły podmuch powietrza, który niebezpiecznie mógł naprężyć delikatną wstęgę. Jednakże aktualne konstrukcje zostały zaprojektowane tak, by zapewnić odpowiednią trwałość.

Dynamiczne elementy generujące. Membrana mikrofonu dynamicznego jest przymocowana bezpośrednio do cewki z drutu, umieszczonej blisko magnesu. Kiedy cewka drga, wytwarzane jest napęcie. Mikrofon dynamiczny pokazany jest na rys. 2.

Mikrofon dynamiczny stanowi wypróbowane narzędzie systemów nagłośniających oraz ujęć mikrofonowych instrumentów spełniając wymagania zawodowych wykonawców. Zapewnia wyśmienitą wierność, wysoce stabilne charakterystyki przetwarzania oraz wysoki stopień odporności mechanicznej. Wszystko to za rozsądną cenę Te same charakterystyki są idealne zarówno dla konwen-cjanalnych systemów nagłośnieniowych jak i dla nagrywania. Co więcej, membrana dobrze zaprojektowanego mikrofonu dynamicznego może wytrzymywać, przy bliskim usytuowaniu mikrofonu, wysoki poziom dźwięku (duże ciśnienie) często używane przez muzyków i to bez uszkodzenia mikrofonu lub zniekształcenia jego przebiegu wyjściowego. Wiele pożądanych właściwości cechujących mikrofony dynamiczne sprawia, iż wybór ich stanowi korzystne rozwiązanie w większości zastosowań.

Kondensatorowe elementy generujące (pojemnościowe). Membrana mikrofonu kondensatorowego lub jak kto woli pojemnościowego stanowi ruchomą okładzinę kondensatora (pojemności elektrycznej) czyli pospolitego elementu obwodow elektrycznych (rys. 2A). Po spolaryzowaniu tego „kondensatora” przez przyłożenie napięcia stałego, ruch membrany względem nieruchomej okładziny wytwarza napięcie wyjściowe. Bardzo wysoka impedancja kondensatorowego elementu generującego jest dopasowana do typowych wejść przez konwenter impedancji zawarty w mikrofonie. Mikrofony pojemnościowe, mogące naogoł przenosić bardzo szerokie pasmo częstotliwości, są od lat szeroko stosowane do nagrań studyjnych. Ze względu na stosunkowo wysoki poziom wyjściowy, mikrofony pojemnościowe mogą powodować zniekształcenia tzn. przes-terowama wejścia (zniekształcenia wywołane zbyt dużym sygnałem wejściowym podawanym na mixer o ile nie podejmie się odpowiednich środkow zaradczych).

Współczesne mikrofony pojemnościowe typu elektreto-wego cechuje odporność mechaniczna porównywalna z mikrofonami dynamicznymi. Funkcjonowanie mikrofonu elektretowego na krańcach pasma (wysokie i niskie częstotliwości) jest często lepsze niż dynamicznego. Ponieważ mikrofony pojemnościowe posługują się konwerterami impedancji, dla dopasowania sygnału z membrany do wejścia miksera, wymagają więc albo bateryjnego albo „phantomowego” zasilania. Zasilanie „phantomowe” (System „PHANTOM”) jest systemem zasilania, w którym stałe napięcie polaryzujące dostarczane jest do mikrofonu albo z wejścia mikrofonowego miksera albo z zasilacza - poprzez „symetryczny” kabel mikrofonu. Zasilanie „phantomowe” usuwa potrzebę używania baterii i eliminuje problem wymiany baterii zużytych. Pomimo, że mikrofony elektretowe są bardziej złożone konstrukcyjnie, niż dynamiczne, stają się one, dzięki swym zaletom funkcjonalnym, coraz bardziej atrakcyjnym rozwiązaniem problemu wyboru mikrofonów przy precyzyjnych zastosowaniach.

CHARAKTERYSTYKI KIERUNKOWE MIKROFONÓW

Charakteiystyka kierunkowa mikrofonu jest trójwymiarowa i pokazuje jak mikrofon „słyszy” dźwięk padający z różnych kierunków. Mikrofony wszechkierunkowe ujmują dźwięk ze wszystkich kierunków. Jednokierunkowe mikrofony eliminują albo redukują dźwięki dochodzące z ich boku lub z tyłu. Charakterystyka kierunkowa jest drugim z czterech czynników określających typ mikrofonu.

Charakterystyka wszechkierunkowa.    Charakterystyka

mikrofonu wszechkierunkowego może być przedstawiona w postaci nadmuchanego balonika, z mikrofonem umieszczonym w środku, tak jak pokazano na rys. 3. Zwykle używa    się wykresu ze    współrzędnymi

biegunowymi, jak to ilustruje rys. 4. Wykres biegunowy pokazuje spadek poziomu wyjściowego z mikrofonu (w dB) jaki zachodzi, kiedy źródło dźwięku o stałym poziomie wyjściowym obraca się w zakresie 360 stopni, dookoła nieruchomego mikrofonu, w stałej odległści od niego.

RYSUNEK 3 - Obszar czułości wszechkierunkowe|

RYSUNEK 4 - Polo czułości mikrofonu wszechkierunkowego

Jak działa mikrofon wszechkierunkowy? Obudowa mikrofonu pokazanego na rys. 5 jest szczelnie zamknięta, tak, że ciśnienie akustyczne może działać tylko na czołową stronę membrany.

wosciową niż mikrofon kardioidalny (kierunkowy). Gładkość    charakterystyki jest ważna, ponieważ

wszelkie nierównomierności sprzyjają sprzężeniom.

2.    Mikrofon    wszechkierunkowy    jest    znacznie mniej

wrażliwy na odgłosy oddechu niż jego odpowiednik kardioidalny.

3.    Mikrofon    wszechkierunkowy    jest    znacznie mniej

wrażliwy na wstrząsy mechaniczne niż jego odpowied nik kardioidalny.

4.    Mikrofon    wszechkierunkowy    jest    często bardziej

wytrzymały niż jego odpowienik kardioidalny.

Jednokierunkowa charakterystyka ujęcia. Najbardziej typowa charakterystyka jednokierunkowa określana jest jako „kardioida” i daje się opisać matematycznie jako kształt geometryczny charakterystyki ujmowania dźwięku. Kształt ten przypomina z grubsza zarys serca (stąd termin „kardioida”). W mikrofonie kardioidalnym ujmowanie boczne jest umiarkowanie osłabione, natomiast tylne jest zdecydowanie ograniczone. Charakterystykę biegunową mikrofonu kardioinalnego przedstawia rys. 7. Jabłko pokazane na rys. 8 może byc z powodzeniem użyte jako trójwymiarowy model charakterystyki kardioidalnej. gdzie ogonek reprezentuje mikrofon.

Jak działa mikrofon jednokierunkowy? Obudowa jednokierunkowego mikrofonu kardioidalnego nie jest szczelnie zamknięta. Ciśnienie akustyczne ma możność oddziaływania na mambranę zaiowno od przodu jak i od tyłu Oddziaływanie od tyłu dokonuje się poprzez otwor usytuowany precyzyjnie w obudowie mikrofonu.

	LAGNES/ « MEMBRANA -
\ /	jj ! : t>
.ZAMKNIĘTA \ Z CEWKA \ .PUSZKA . \ «-CŁWAA

RYSUNEK 5 - Mikrofon wszechkierunkowy

RYSUNEK 6 - Mikrofon wszechkierunkowy w różnych położeniach

• / -D"		: : • / «■’ /
■ L_z_i / /
: l '■ : otwór;" * N] S '• *.r ■.		ićb i (i>
\ • *. \ \ \
RYSUNEK 9 - Mikrofon kardioidalny.		RYSUNEK 10 - Mikrofon karoioidalny
Pojedyńcze "D"		Po|edyhcze ’D‘
ze źródłem dźwięku z tyłu		ze źródłem dźwięku od frontu

Zmiana ciśnienia oddziaływująca na membranę, porusza nią niezależnie od zorientowania mikrofonu względem źródła dźwięku! Zjawisko to pokazuje rys. 6. A więc sygnał wyjściowy z mikrofonu jest stały, bez względu na jego skierowanie.

Dlaczego mikrofon wszechkierunkowy? Mikrofon wszechkierunkowy, jeżeli może być użyty wsytuacjach bardzo bliskiej odległości od źródła, powiedzmy od bezpośredniego dotknięcia warg do 15 cm, ma wiele istotnych zalet:

1. Przy jednostkowej cenie, mikrofon wszechkierunkowy ma bardziej wyrównaną charakterystykę częstotli-

Zwykły mikrofon kardioidalny pokazany jest na rys. 9. ze źródłem dźwięku z tyłu. Przy dochodzeniu do mikrofonu dźwięku tylnego, ruch membrany jest neutralizowany — równymi w fazie — ciśnieniami akustycznymi padającymi na obie strony membrany w tym samym czasie, z czego wynika zerowa siła wypadkowa działająca na membranę. (Należy zwrócić uwagę na „dodatnie” ciśnienia akustyczne po obu stronach membrany). Jednakże przy dźwięku dochodzącym od przodu,jak pokazano na rys. 10, specjalne opóźnienie ciśnienia akustycznego docierającego do tyłu membrany — w stosunku do przodu membrany — wynikające ze zwiększonej odległości (tj. odległości do tylnego otworu plus odległość z powrotem

do membrany) pozwala na ruch membrany. Wynikiem tego jest napięcie na wyjściu mikrofonu. (Należy zwrócić uwagę na „dodatnie” ciśnienie akustyczne z przodu membrany i „ujemne” ciśnienie akustyczne z jej tylu).

Dlaczego mikrofon kardioidalny? Charakterystyka kierunkowa mikrofonu kardioidalncgo — względnie nieaktywna po bokach i z tyłu — pozwala na zwiększenie „odległości mikrofonowej” (tzn. odległości pomiędzy źródłem dźwięku a mikrofonem). Czynnikiem ograniczającym jest konieczny wówczas wzrost wzmocnienia wzmacniacza, czemu na przeszkodzie mogą stanąć:

1.    Odbicia we wnętrzu pomieszczenia sprawiające, źe dźwięk staje się zbytnio pogłosowy.

2.    Zbyt głośne ujmowanie przypadkowych hałasów otoczenia (tzw. „background noise”).

3.    Sprzężenie zwrotne („mikrofonowe”) powodowane bliskością dźwięku z głośników systemu nagłośnieniowego lub głośników monitorow scenicznych.

Wzrost odległości mikrofonowej wynosi teoretycznie od 1.7 do 1, jak pokazano na rys. 11. Jeżeli, np. maksymalna skuteczna odległość mikrofonu wszechkierunkowego wynusi 25 cm, wówczas mikrofon kardioidalny może być użyty z odległości 43 cm, przy zachowaniu tej samej — teoretycznie — skuteczności!

Właściwość redukowania sprzężeń zwrotnych przez mikrofony kardioidalne zdaje się przemawiać za ich stosowaniem przez profesjonalnych wykonawców scenicznych. W sytuacjach na pograniczu sprzężenia „kardioida” pozwala na wytworzenie wyższego poziomu dźwięku w pomieszczeniu zanim nastąpi sprzężenie. Sytuacje takie mają miejsce często w przenośnych systemach nagłośniających, a także w innych, posługujących się monitorowaniem na scenie przy użyciu głośników wytwarzających wysoki poziom ciśnienia dźwięku, kiedy to silny dźwięk bezpośredni z głośnika trafia do mikrofonu z kierunku bocznego lub z tyłu, W takich sytuacjach na ogół okazuje się, że głośniki znajdują się — akustucznie — bliżej mikrofonów niżby to wynikało z założeń projektowych systemu dźwiękowego. Należy więc zachować ostrożność w dobraniu właściwego wzmocnienia, unikając sprzężenia zwrotnego.

Dwa, istotnie różniące się typy mikrofonów kardio-idalnych. Mikrofon kardioidalny typu „SINGLE-D” uwydatnia silnie dźwięki basowe. Zwykły mikrofon kardioidalny opisany wcześniej (z pojedyńczym otworem w obudowie) posiada charakterystykę częstotliwościową, silnie zależną od zastosowanej odległości mikrofonu od źródła dźwięku. Jak pokazano na rys. 12, przy odległości 6mm, „odpowiedź” w zakresie basowym jest „podbita” o 15, a nawet więcej dB, w porównaniu z „odpowiedzią” przy odległości 60 cm !

W nazewnictwie profesjonalnym ten typ mikrofonu zwany jest „SINGLE-D” („pojedyńczej odległości”), ponieważ istnieje tu tylko jedna odległość pomiędzy tylnym wejściem dla'dźwięku a membraną.

Uwypuklenie dźwięków basowych przez mikrofon kardioidalny, typu „SINGLE-D” przy zbliżaniu go do źródła dźwięku — zwane „EFEKTEM ZBLIŻANIA’, wytwarza mocny i niewątpliwie brzmiący bass, '-i dla niektórych zastosowań wokalnych jest często wykorzystywane. Mikrofon „SINGLE-D” nie zapewnia jednak najwyższej czystości dźwięku, tak często pożądanej przez dzisiejszych wykonawców.

częstotliwość w hł

RYSUNEK 12 - Efekt zbliżeniowy ‘Pojedyńcze D‘

Mikrofon kardioidalny typu „VARIABLE-D” („różnorodnego odstępu”) uwydatnia czystość dźwięku! Celem zredukowania „efektu zbliżania” — podbijającego basy — Electro-Voice opatentował mikrofon „VARIABLE-D”. W mikrofonie tym zastosowano wiele otworów, przy czym wysokie częstotliwości wnikają poprzez otwór najbliższy membranie, średnie częstotliwości wchodzą w połowie długości obudowy mikrofonu, zaś niskie częstotliwości dostają się przez otwór najdalszy od memebrany. Budowa mikrofonu „VARIABLE-D” pokazana jest na rys. 13.

Osłabienie „efektu zbliżania” w mikrofonie „VARIA-BLE-D,” w porównaniu do silnego podbicia basów, w mikrofonie „SINGLE-D” przedstawione jest na rys. 14.

RYSUNEK 13 - Mikrofon kardioidalny o ‘zmiennym D‘

RYSUNEK 14■ "Efekt Zbliżeniowy'

Najnowsze konstrukcje EIectro-Voice stosują rozwiązanie zwane „CONTINOUSLY VARIABLE-D” („stale różnorodnego odstępu”). Jest to mikrofon, w którym otwory dla średnich i niskich częstotliwości zostały zastąpione wydłużonym wejściem szczelinowym, przyjmującym stopniowo zmieniające się częstotliwości wzdłuż jego długości, poczynając od najniższych, w najdalszym od membrany punkcie. Rozróżnianie częstotliwości przez „wejścia” mikrofonu „CONTINOUSLY VARIABLE-D” lub „VARIABLE-D” może być skutecznie zademonstrowane przez mówienie, przy wargach dotykających otworów z przodu, pośrodku i z tyłu. Zmiana chrakteru wokalnego dźwięku z tego mikrofonu jest oczywista a dźwięk nabiera barwy wybitnie basowej przy „tylnym” wejściu mikrofonu, zaś przy zbliżaniu się do wejścia przedniego jego barwa staje się sopranowa.

Budowa mikrofonu „CONTINOUSLY VARIABLE-D” pokazana jest na rys. 15.

CONTINOUSLY VARIABL£-D

Mikrofony „VARIABLE-D” i „CONTINOUSLY VA-RIABLE-D” mają, oprócz zdolności redukowania efektu zbliżenia, zmniejszoną wrażliwość na odgłosy oddechu i na wstrząsy. Tak więc popularność tych mikrofonów wynika z połączenia ich „wszechkierunkowej wyrazistości” oraz odporności na podmuchy i wstrząsy z korzystnymi właściwościami redukowania sprzężeń przy zwiększaniu odległości mikrofonowej.

„VARIABLE-D” oraz „CONTINUOSLY VARIABLE -D” (CV-D) są nazwami prawnie zastrzeżonymi przez ELECTRO-YOICE, Inc.

CHARAKTERYSTYKA CZĘSTOTLIWOŚCIOWA MIKROFONU

Trzecim czynnikiem określającym typ mikrofonu jest jego charakterystyka częstotliwościowa. Informacja o niej, dla każdego mikrofonu pozwala dobrać go stosownie do specjalnych zastosowań. Np. mikrofon o „wznoszącej się” ch-cc będzie uwypuklał blask trąbki lub innego instrumentu balszanego; mikrofon o efekcie zbliżeniowym „SINGLE-D” wzmocni basy ujmowanego z bliska wokalisty „o cieńkim głosie”. Mikrofony telekomunikacyjne mają z reguły charakterystykę wznoszącą się albo „prezencyjną” celem podniesienia zrozumiałości transmi towanej mowy Płaska ch-ka — najlepsza dla najwierniejszego odtwarzania dźwięków — pokazana na rys. 16, jest typową dla nagrań studyjnych w warunkach idealnego pomieszczenia i niskiego poziomu hałasu.

RYSUNEK 18 -Nominalne

'płaskie przenoszenie'

Należy dobierać mikrofony o odpowiednio ukształtowanych ch-kach (przykład rys. 17) celem sprostania specjalnym wymaganiom: „pozbycia się” częstotliwości niepożądanych hałasów otoczema (takich jak pojazdów lub maszynerii fabrycznej) a także pogłosu pomieszczenia; uwydatnienia basów; nadania „blasku” wyższym częstotliwościom oraz poprawienia zrozumiałości mowy.

Przy wyborze mikrofonu należy upewnić się czy jego „odpowiedź częstotliwościowa” jest wystarczająco szeroka by odtworzyć bez zauważalnej utraty jakości, dźwięki przeznaczone do przetworzenia. Trzeba zauważyć, że ch-ki pokazane na rys. 16 i 17 (a także krzywe pokazywane w specyfikacjach technicznych) są zdejmowane dla mikrofonu umieszczonego w odpowiedniej odległości od źródła dźwięku tak, aby zachować sytuację tzw. „swobodnego pola”. Kiedy mikrofony są „mierzoone” przy bardzo małych odległościach, to mogą wówczas zachodzić różnice w ich ch-kach, wynikające z opisanego wcześniej „efektu zbliżeniowego”. Wykres przedstawiony na rys. 18, pokazuje zakresy częstotliwościowe dla różnych instrumentów i dla głosu ludzkiego, co może być pomocne przy dobieraniu właściwego mikrofonu odnośnie jego ch-ki częstotliwościowej.

RYSUNEK 17-Typowe 'nierówne przenoszenie*

RYSUNEK 18 - Zakres dźwięków

IMPEDANCJA MIKROFONU

Wybór pomiędzy nisko i wysokoimpedancyjnym mikrofonem. Impedancja mikrofonu jest czwartym czynnikem określającym typ mikrofonu. Mikrofony o wysokiej impedancji mają wyższe poziomy wyjściowe niż mikrofony

0    niskiej impedancji (ok 20 dB wyższe). Jednakże mikrofony o niskiej impedancji pozwalają na zastosowanie długich kabli, bez strat przy wysokich częstotliwościach. Dlatego, kiedy kabel mikrofonowy ma być dłuższy niż 5 lub 7 m, wówczas należy posługiwać się tylko mikrofonami oniskiej impedancji, jeżeli oczywiście pożądana jest duża wyrazistość i „rozciągnięta w górę” ch-ka częstotliwościowa! Mikrofony niskiej impedancji stanowią standard przemysłowy dzięki ich wszechstronności zastosowania

1    powszechności aparatury przystosowanej do wejść o niskiej impedancji.

JAK WYBRAĆ ODPOWIEDNI MIKROFON?

Wiedząc jak działają mikrofony i biorąc pod uwagę częstotliwości dźwięku, ch kę kierunkową, impedancję oraz efekt zbliżeniowy, jest się w stanie wybrać właściwy mikrofon. Celem dokonania wyboru należy posłużyć się

i

3=n

b- przewody

wykresem na rys. 19. Pozwala on znaleźć mikrofon odpowiedni do zastosowań. Należy rozpocząć od góry wykresu i posuwać się w dół. Po udzieleniu sobie odpowiedzi na pytania zawarte w każdym z prostokątów, wykres wskaże typ mikrofonu zalecany do żądanego zastosowania.

WSKAZÓWKI PRAKTYCZNE

Skoro mowa o mikrofonach, to interesujące mogą się okazać niektóre wskazówki na temat ich zastosowania. Jak wspomniano wcześniej, niektóre z przyszłych dodatków będą w całości poświęcone zastosowaniom mikrofonów, jednakże już teraz chcielibyśmy włączyć tu kilka ważniejszych tematów.

tub    ofiroch*

Xjer\mXcrwy    imscruw D Kierunkowy

karcbo«da

Zalecany poziom wyjściowy dla uiikrufonów E-V Hi-Z<ŁTransislorizcd    0dB = 1 Voll/Dyne/CM²

Lo-Z    OdB = 1 Milliwau/10 Dynes/CM²

RYSUNEK 19 - Zastosowanie mikrofonów (polecane)

Dopasowanie inpedantyjne mikrofonów dynamicznych. W zwykłej praktyce mikrofony wysokiej impedancji (wysokoomowe) funkcjonują należycie tylko wtedy gdy przyłączone są do wysokoimpedancyjnych wejść mixera. Przyłączone do niskoomowych wejść powodują drastyczne tłumienie niskich częstotliwości. Mikrofony niskoomowe są przeznaczone do współpracy z niskoomowymi wejściami mbcerów. Jednakże mogą one pracować z wejściem wysokoomowym jeżeli system dźwiękowy dysponuje wystarczająco dużym wzmocnieniem, a wyjściowy sygnał z mikrofonu jest duży. Taka technika jest stosowana m in celem uniknięcia przesterowania wejścia, kiedy to po przełączeniu niskoomowego mikrofonu z mskoomowego wejścia mixera na jego wejście wysokoomowe, powstaje zwykle ok. 20-decybclowy spadek poziomu.

Włączenie mikrofonu do wejścia mixera A. Kabel wysokoomowy. Wysokoomowe kable mikrofonowe to kable jednoprzewodowe w ekranie, jak na rys. 20. Sygnał wyjściowy z ruchomej cewki mikrofonu dynamicznego jest przenoszony przez wewnętrzny przewód i ekran, który jednocześnie funkcjonuje jako uziemienie (masa) dla zabezpieczenia przed przy-dżwiękiem sieci. Wysokoomowe wejścia mucerów mają dwa bieguny a kran przyłączany jest do uziemienia (masy) mixera. Ponieważ jeden z przewodów cewki

mikrofonu w tym układzie przyłączony zostaje do uziemienia (masy), a więc jego potencjał względem ziemi wynosi „0” — w przeciwieństwie do drugiego „wewnętrznego” przewodu, wejścia takie zwie się niesymetrycznymi (— względem ziemi).

RYSUNEK20-Kabel jednożyłowy w ekrar.ie

B. Kabel niskoomowy. Niskoomowe kable mikrofonowe mają dwa wewnętrzne przewody i ekran, tak jak pokazano na rys. 21. W takich kablach sygnał z cewki ruchomej mikrofonu dynamicznego przenoszony jest przez parę przewodów zewnętrznych, zas ekran funkcjonuje jako ochrona przed przydźwiękiem i szumami. Taki układ nazywany jest symetrycznym ponieważ żaden z biegunów cewki mikrofonu w tym przypadku me zostaje przyłączony do ziemi (masy), a więc są one na jednakowym potencjale wzgl.ziemi. Ochrona przed przydźwiękiem i szumem, zapewniona przez układ toru symetrycznego jest lepsza .niż ta, którą dostarczają układy torów niesymetrycznych. Mikrofonowe wejścia symetryczne w mixerze mają na ogoł trzy zaciski z ekranem połączonym z ziemią.

RYSUNEK 21 -Kabel dwuzyluwy w ekranie

Zdarza się, że mikrofonowe niskoomowe, symetryczne wejścia mixera mają dwa zaciski podobne jak typowe wejścia wysokoomowe —niesymetryczne. Takie niskoomowe wejścia niesymetryczne są analogiczne do ich wysokoomowych odpowiedników Celem użytkowania niesymetrycznego wejścia dla typowego, niskoomowego kabla mikrofonowego, jeden wewnętrzny przewód musi zostać połączony z uziemieniem aby system mógł funkcjonować. Trzeba tego dokonać, łącząc którykolwiek z dwóch przewodów wenętrznych z ekranem na wejściu mixera! (desymetryzacja).

Unikanie interferencji wielomikrofonowych. Nierównościom ch-ki jakie wynikają z łączenia wyjść dwóch, sąsiadujących ze sobą mikrofonów, można zapobiec rozstawiając te mikrofony tak, żeby odległość między nimi była co najmniej trzy razy większa niż wynosi ich odległość od źródła dźwięku. Stosunek 3:1 ilustruje rys. 22. Zasady tej często nie przestrzega się stosując mikrofony na scenie, co jest przyczyną dziwnie niepoprawnego działnia systemu dźwiękowego. Ilustracje „dobrych” i „złych” usytuowań wielomikrofonowych przedstawiają rys. 24, 25 i 26. „Złe” usytuowanie mikrofonów może zrujnować prawidłowe funkcjonowanie skądinąd wyśmienitego systemu dźwiękowego.

Kiedy dwa mikrofony muszą byc użyte blisko siebie, wówczas aby uniknąć wielu interferencji należy umieścić ich wejścia (główki) jak najbliżej siebie, (rys. 26)

Gdy używa się mikrofonów kardioidalnych, można obniżyć nieco stosunek 3:1 poprzez ustawienie

RYSUNEK22

RYSUNEK23

nów. Książka została opublikowana przez wydawnictwo Sagamore Publishing. Inc

mikrofonów po kątem, na zewnątrz od siebie, tak jak pokazano na rys. 23.

Studia nad stosunkiem 3:1 były po raz pierwszy prowadzone przez Lou Burroughs’a i opisane w jego książce „MIKROFONY: PROJEKTOWANIE I STOSOWANIE”. Jest to doskonały tekst dla użytkownika mikrofo-

0 © © © S—!—9——'—t ŻLE! RYSUN	r®i p.s j- 'g - EK 24 ŻLE!
■T 9-*-9 DOBRZE! RYSUNEK 25	% /V DOBRZE! RYSUNEK 26

SPECJALNA UWAGA DLA CZYTELNIKA!

„BIBLIA DŹWIĘKOWCA” i niniejszy dodatek zostały opracowane, aby dopomoc w rozwiązywaniu problemów nagłośniania i kompletowania systemów dźwiękowych. Prosimy o powiadamianie nas o innych problemach, którymi powinniśmy się zająć w kolejnych dodatkach

Jeśli nie posiadasz egzemplarza Biblii i pragniesz go otrzymać oraz znaleźć się na naszej wysyłkowej liście dla otrzymywania dalszych dodatków, prosimy o wypełnienie załączonej ankiety i wpłacenie odpowiedniej kwoty na adres podany niżej.

Jeśli masz już BIBLIĘ, ale pragniesz otrzymywać kolejne dodatki, wystarczy przysłać tylko wypełnioną ankietę a pieniądze zatrzymać. Cóż za interes?!!

^u^’ ^y^wizJ^onu 303 33d/36 GCOUSTiC go _ 462 Gdańsk

Strona Szósta