5. Jęczmień 213
5. Jęczmień 213
li
i
■
n
n
We,
1
'Sć-P,
®>fi
la Wk,
WS
ŁiljJ
a**%
'•Sią
rażlńiejii
POftSZflL
z fcroH^
i/Hltl
109 ii
iapiK':
twymi
i\0
Sftf?
yil
ii
f
i
i
i
' ‘ " ! ......r‘^l
Wymagania przemysłu w tym względzie są coraz większe, a kryteria selekcji hodowlanej bardzo rozległe i obejmują takie cechy, jak: zawartość białka, energia kiełkowania, ekstraktywność, liczba Kolbacha, stopień ostatecznego odfermentowania, lepkość brzeczki, siła diastatyczna oraz wiele cech fizycznych ziarna. Dla celów słodowniczych przydatniejsze są odmiany jare i ich dotyczą główne prace hodowlane. Dwurzędowe formy ozime mają gorsze cechy fizyczne ziarna i mniejsze znaczenie browarnicze.
Ciągle aktualny jest kierunek hodowli zmierzający do zwiększenia zawartości białka w ziarnie pastewnym. Co do słuszności jego rozwijania zdania są podzielone. Przeciwnicy uważają, że jęczmień jest paszą węglowodanową — energetyczną, i zawartość w nim białka ma znaczenie drugorzędne.
Jęczmień uchodzi za zboże najsilniej wylęgające, stąd też ciągle usiłuje się zwiększyć sztywność jego słomy, szczególnie w dolnych międzywęźlach odpowiedzialnych za wylęganie. Postęp w poprawieniu tej cechy jest ciągle niezadowalający.
Bardzo istotne w hodowli odmian jest ciągłe zwiększanie ich odporności na choroby. W przypadku jęczmienia najbardziej na plon wpływają: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rynchosporioza zbóż, plamistość siatkowa i rdza jęczmienia. Narastającym problemem są choroby fuzaryjne źdźbła i kłosów.
Przedplon jest czynnikiem o szczególnie dużym znaczeniu w uprawie jęczmienia ozimego, bowiem liczy się nie tylko jego wartość plonotwórcza, lecz także czas schodzenia z pola. Najkorzystniejszym terminem zbioru przedplonu jest przełom lipca i sierpnia. W tym czasie zbiera się: groch, rzepak ozimy, ziemniaka wczesnego, mieszanki strączkowe na nasiona, które uchodzą za najlepsze przedplony (Noworolnik, 1992, Małecka i in., 1995). Wyniki ścisłych doświadczeń COBORU (tab. 5.4) waloryzują niektóre przedplony odmiennie w następujący sposób: strączkowe na nasiona, pastewne mieszanki strączkowo-zbożowe, okopowe, zboża jare, przemysłowe, motylkowate wieloletnie, zboża ozime (Szymczyk, 1996). Wśród zbóż zdecydowanie najgorsze jest następstwo po sobie niezależnie od formy (ozima, jara). Ze względu na zagrożenie chorobami nieodpowiednim przedplonem dla jęczmienia jest pszenica ozima i jara oraz pszenżyto ozime i jare. Bezpiecznym fitosanitarnie i dobrym przedplonem okazał się owies. Wpływ przedplonu jest większy w warunkach złego zimowania, a zmniejsza się po łagodnych zimach. Plonotwórcza rola przedplonu rośnie w miarę pogarszania jakości gleby i jej kultury.