DSC09422 (2)

uuv Min* twoiwmmc

MBBHj wałucaklm. prostym ludziom,

li we współczesnym i wiecie, oczekująeydopi«2 dziejach" Lud ten byl v/jJ aaczególnie predeslynoS Świata ku wielkiej moralnej J jnkuue. Poezja JSaJeekiego, a firmująca ludowe J ^^^^H^^HpMpótlbieżna z tymi poglądami, KgfgjtaM pedkreślał wieczną młodzieńczość] W mej gę.Hi), podobnie

^^^^^K^EMfelbosrał zafascynowanie cywj HI postępem i techniką, które stały się przyci §fjgjiB moralnego społeczeństwa. Jedynie

Maluczcy. cisi, prostaczkowie bozi IMk d| we łzach...

(Uprminanie")

— tao im zobojętnieli moralnie. n|Mt|' fet zmieść w poezji Zaleskiego mol ^■Mmjipt O bbskcaci | mesjanistyczną reinterpre¹ HBMmalzia. Skoro presja rzeczywistości unierr ^■KtMfeiMKję Śpiewnej i czułej poezji,

H raz motywy nieszczęścia nas dawnego progral Po powtórnym okr

pokornych ludzi zob. A. t

*»¹k)L ML «¹_ . £

• ik Zaleski

Zaleski, op. eu, I iv, i Si

przerwy w twórczości literackiej (w ciągu lat czterdziestych i pięćdziesiątych XIX wieku Zaleski pisał niewiele i nie drukował prawie wcale nowych wierszy) nastąpił wybuch liryki religijnej, pochodzącej głównie z lat 1860—65, a wydrukowanej w toinie

■    Wieszcze oratorium w 1866 r. Wiersze te i teraz nie

■    zostały pozbawione walorów czułości, „aniełstwa”, mi-

■    lości — cech charakterystycznych dla młodzieńczych

■    utworów; uległy one jedynie specyficznemu przewar-I tościowaniu. Sentymentalna czułość stała się miłością

bolesną (Stabat Mater, Łzy): „— miłość to ból — I z łez skrysztalonych dla ziemi sól”. Obecnie pojawiają i analogie losów Polski do życia św. Weroniki I SBractwo Świętej Weroniki). Rzeczywistość doczesną traktuje Zaleski w późnych wierszach jako etap przejściowy, jako konieczną fazę zła i cierpień, które umożliwią mające się spełnić odkupienie. Cierpienie zyskuje u Zaleskiego optymistyczny sens potrzebnej ofiary;

Bóg nas nawiedził, bracia! rozpaczą —

Ale naznaczył jej bliski kres:

Wlęcejże — więcej —■ ol więcej łez — Błogosławieni bo, którzy płaczą! —

(Łzy")

Idea ofiary i mesjanistyczna myśl odrodzenia przez cierpienie ponownie umożliwiła Zaleskiemu przekroczenie zła właściwego rzeczywistości. Jak niegdyś szansą przezwyciężenia negowanego „teraz” była ucieczka w poetycką Arkadię sytuowaną w przeszłości narodu, tak obecnie taką samą szansą stawały się profetyczne wizje przyszłości, choć były one u Za- ^{2 1}

1

— BN IMZilMki, WjrMr posiyj

2

8 Ibidem, Ł IV, i. 10.