Systematyka roślin iglastych
Systematyka roślin iglastych
Cis japoński
Rośliny iglaste pod względem systematycznym na szczeblu ewolucyjnym zajmują miejsce pomiędzy paprotnikami a roślinami okrytozalążkowymi. Od paprotników różnią się przede wszystkim tym, że wykształcają nasiona. W odróżnieniu od roślin okrytozalążkowych mają niczym nie okryte (nagie), a przez to bezpośrednio dostępne dla ziaren pyłku zalążki.
Rośliny iglaste nie stanowią jednolitej grupy w systematyce roślinnej, obejmują rodziny należące do różnych klas.
Rodzina cisowate (Taxopsidata)
Należą do klasy roślin nagozalążkowych, ale są reprezentowane przez jedną rodzinę cisowatych (Tamceae). Z pięciu rodzajów i 16 gatunków w warunkach środkowoeuropejskich występują lub uprawiane się tylko przedstawiciele rodzaju cis (Taxus) i torreja (Torreya). W Europie i Polsce jedynym gatunkiem jest cis pospolity i jego ozdobne odmiany, które chętnie sadzi się w parkach, i inne gatunki cisa z Ameryki Północnej i Azji oraz torreja.
Rodzina Taxaceae - cisowate
Opis: Wiecznie zielony krzew lub dwupienne drzewo iglaste, osiągające do 20 m wysokości. Korona u okazów z pojedynczym pniem szeroka i stożkowata, a tylko w formach ogrodowych, kolumnowa. Natomiast u drzew z pniem wielokrotnym, korona bardzo szeroko rozłożysta, nieregularna i wieloszczytowa. Kora brunatnoszara, bruzdowana, łuszcząca się podłużnie dużymi płatami. Igły płaskie długości około 4 cm, na końcu wyciągnięte w smukły wierzchołek, z wierzchu igły błyszczące i ziemozielone od spodu jasne lub żółtozielone. Kwiaty męskie kuliste lub podłużne, umieszczone licznie na dolnej stronie ubiegłorocznych gałązek, w okresie pylenia jasnożółte lub białawe. Kwiaty żeńskie niepozorne, w okresie dojrzewania nasiona otoczone są karminowoczerwoną otoczką zwaną osnówką. Występowanie: Spotykany najczęściej pojedynczo, rzadziej występuje w zwartych drzewostanach. W całej Europie, w Polsce największe naturalne skupisko cisów znajduje się w Borach Tucholskich, można go także spotkać w lasach sudeckich i karpackich, ale tylko miejscami. Dobrze znosi najgłębszy cień z glebą luźną, próchniczą i wilgotną, toleruje cięcie i formowanie.
Okres kwitnienia: marzec-maj.
Uwagi ogólne: Cała roślina z wyjątkiem czerwonej osnówki, jest silnie trująca, zawiera alkaloid taksynę.
Opis: Drzewo dorastające do 20 m, ale tylko w swojej ojczyźnie; w warunkach europejskich osiąga zaledwie 10-15 m. Korona luźna. Na pniu i starszych konarach kora delikatnie łuszczy się w postaci strzępków. Młode pędy od strony nasłonecznionej są zabarwione czerwonawo. Igły na dolnej stronie żółtawozielone długości 12-15 mm.
Czy wiesz, że...
• W Średniowieczu cisy sadzono
w pobliżu fortec i grodów.
• Z twardego drewna wyrabiano łuki.
• W dzisiejszych czasach drewno cisa wykorzystuje się do wyrobu mebli.
UWAGA !!!
• Na stanowiskach naturalnych cis jest pod całkowitą ochroną.
19