image099 (10)

B. JArmirrŁo. Kalalcrme aMm, \fimnu 20CC. ISBN 9W-S3-GO80M1-4. C by WA1P2W7

(wiaenu 197

przez ucznia podczas lekcji może stanowić zaledwie kilkanaście procent czasu planowanego przez nauczyciela.

Doświadczenie w planowaniu dydaktycznym jest dla nauczyciela cenne. Cykl: planowanie - działanie - ewaluacja wyników, wielokrotnie powtarzany w toku pracy w szkole, tworzy spiralę edukacyjną, wznoszącą go ku wyższym kwalifikacjom pedagogicznym.

Główne pojęcia

planowanie metodyczne metoda kształcenia wstępne uporządkowanie końcowe uznanie zasady dydaktyczne zasada świadomości zasada przystępności zasada poglądowości zasada systematyczności czas pracy ucznia czas planowany czas przydzielony czas zajęty czas wykorzystany czas niezbędny model Carrolla spirala edukacyjna

kierowanie

władza

styl relacyjny kierowania styl zadaniowy kierowania zarządzanie zarządzanie przez cele zarządzanie przez wyniki efekt zwrotny

plan planowanie zasada trwałości trafność planu konstrukcja logiczna planu walory użytkowe planu planowanie dydaktyczne planowanie kierunkowe planowanie wynikowe jednopoziomowy plan wynikowy wielopoziomowy plan wynikowy

Ćwiczenia

1.    Przypomnij sobie nauczycielkę lub nauczyciela (a) o relacyjnym stylu kierowania uczeniem się swojej klasy i (b) o zadaniowym stylu kierowania. Jakie były (!) emocjonalne i (2) poznawcze osiągnięcia uczniów w tych przedmiotach? Którego z nauczycieli uważasz za lepszego pedagoga? Którego łatwiej naśladować?

2.    Wybierz jeden ze swoich pozapedagogicznych planów {np. plan dłuższej podróży, weekendu lub wakacji). Oceń ten plan ze względu na (a) trafność, (b) logiczną konstrukcję i (3) użyteczność. Zastosuj do jego oceny jedenaście szczegółowych kryteriów (cech dobrego planu) według Kotarbińskiego. Jak wypada ocena planu? Jakie znaczenie będzie miał zapewne efekt zwrotny wyniku działania według niego dla przyszłego planowania?

www.waip.com.pl

B JAttnitrio. Ktetidirmr aMm. Witmwa 20CI7, ISBN 978-83-60607-1]-A C by WAIP3007

198 Rozdztoł 6, Trzy etapy planowania dydaktycznego

3.    Podziel się z drugą osobą rolami (a) zwolennika i (b) przeciwnika planowania dydaktycznego. Przeprowadźcie kilkuminutową dyskusję. Porównajcie jej wynik z przedstawioną w tym rozdziale listą zalet i wad planowania. Czy udało się wam znaleźć nowe argumenty na korzyść planowania lub przeciw niemu?

4.    (a) Podaj przykład zastosowania metody „prób i błędów" - wykonywania jakiejś czynności w różny sposób, by uzyskać określony wynik, (b) Znajdź przykład własnej działalności, w której wystąpiła spirala edukacyjna: planowanie

-    działanie - analiza wyniku - ulepszone planowanie itd. Czym różni się spirala edukacyjna od metody prób i błędów?

5    (zaawansowane). Sporządź plan kierunkowy dla jednego semestru kształcenia w znanym ci przedmiocie, zwierający co najmniej (a) trzy cele emocjonalne, (b) trzy cele poznawcze, (c) sześć modułów programowych. Co sprawiło ci największą trudność? Co uważasz za główny pożytek z takiego planowania?

6    (zaawansowane). Sporządź plan wynikowy dla wybranego modułu z materiału poprzedniego ćwiczenia, zawierający co najmniej dwa poziomy wymagań. Co sprawiło ci największą trudność? Co uważasz, za główny pożytek z. takiego planowania?

7    (zaawansowane). Na podstawie własnych doświadczeń pedagogicznych

-    nauczycielskich lub uczniowskich - sformułuj trzy oryginalne zasady dydaktyczne w formie zdań rozkazujących lub orzekających (jak w „zaleceniach" do poprzednich rozdziałów tej książki). Porównaj te zasady z klasycznymi zasadami nauczania. Czy można znaleźć podobieństwo między nimi? Które zasady, klasyczne czy własne, są ogólniejsze? Z jakiej przyczyny?

8    (zaawansowane). Przeprowadź obserwację pracy wybranego ucznia podczas jednej lekcji. Zanotuj (a) czas wykorzystany przez tego ucznia, (b) czas zajęty, (c) czas mu przydzielony i (d) czas planowany pracy uczniów (według oświadczenia nauczyciela). Oszacuj (e) czas niezbędny dla tego ucznia do osiągnięcia celów lekcji. Jakie wyciągniesz wnioski z porównania tych odmian czasu pracy? Określ, zgodnie z modelem Carrolla, stosunek czasu wykorzystanego do czasu niezbędnego w pracy ucznia obserwowanego w tym ćwiczeniu.

Zalecenia

TAK

1. Sprawnie zarządzaj celami, przebiegiem i wynikami kształcenia. Zasoby, jakimi dysponujesz, stanowią motywacje, kompetencje, wyposażenie i czas pracy uczniów oraz pracy własnej. Te zasoby powinny być wykorzystywane oszczędnie. Jak najbardziej oszczędnie.