img06101 djvu

— <»0

O ile powiastka treści moralnej jest przystępnie, napisana, a trei łatwa do uchwycenia, może nauczyciel cały ustęp po króciutkim wstęp odrazu przeczytać, a to dlatego: 1) aby dzieciom uświadomić związc logiczny i ogólną, myśl przewodnią ustępu, 2) aby dać dzieciom wzi pięknego czytania.

W tym wypadku następuje potem odpylanie treści zapomocą p tań, a następnie czytanie uczniów.

Po wyprowadzeniu nauki moralnej następuje nauka czytania, pi przedzona wzorowem czytaniem nauczyciela.

Przy czytaniu statarycznem należy baczyć na to, aby nie r puszczać się przy objaśnianiu zbytnio w uboczne szczegóły, co je więcej możliwe przy rozmówkach, poprzedzających czytanie, a tut: utrudniałoby dzieciom ujęcie treści ustępu (szczególnie przy powias kach), jakoteż samą naukę czytania.

Trzeba pamiętać również o tern, że pytania i objaśnienia ustępó rzeczowych należy stosować do indywidualnego rozwoju dzieci, a zate np. rzeczy, doibrze znane dzieciom wiejskim, trzeba dokładniej objaśn dzieciom miejskim i odwrotnie. Obowiązują więc tu wskazówki, któi podałem przy omawianiu „Nauki rzeczy ojczystych" w ogólności.

Go do samego czytania należy pamiętać:

1.    Aby dzieci nie czytały zbyt prędko i zbyt powoli.

2.    Aby czytały wyraźnie, a zatem pełnym głosem naturalny: i tak, aby każda głoska była należycie wymawiana.

3.    Dzieci mają czytać płynnie, bez zatrzymywania się przy tra niejszych wyrazach i bez jąkania się. Jeżeli trafi się wyraz trudniejsz do przeczytania, należy go napisać na tablicy, rozłożyć na głosy, a ni stępnie kilkakrotnie głośno i wyraźnie przeczytać pojedynczo, chora nie, a jeżeli jest zdanie złożone z kilku trudniejszych wyrazów, ewei tualnie prześpiewać na tonach gamy.

4.    Przy czytaniu ma być też uwzględniony -akcent wyrazów (w polskim języku bardzo łatwy, bo spoczywający z reguły na dn giej zgłosce od końca wyrazu), o ile możności akcent logiczny (t. akcent wyrazów o większem znaczeniu dla treści) i symboliczny (ni śladowanie tonem, barwą i wysokością głosu, oraz tempem mowy akcj którą słowa wyrażają). Do tego koniecznem jest częste wsłuchiwani się we wzorowe czytanie nauczyciela.

5.    Uwzględnienie znaków pisarskich, będące w łączności z p( przedniem, powinno być od samych początków ściśle przestrzegani Znaki pisarskie odgrywają bardzo ważną rolę przy czytaniu. Najpien wprowadza się przez nie ład i porządek w czytanie i ułatwia zrozi mienie treści ustępu. Przestrzeganiem pauz naprowadza się wproś dzieci do porządnego oddychania, a zatem do naturalnego, nieszkodl wego użycia organów głosowych i mownych. Pauzy te trwają prz czytaniu normalnem mniej więcej przy przecinku 1 sekundę, prz; średniku 2 sekundy, przy kropce 3 sekundy.

6.    bie po*winno się pozwalać dzieciom czytać monotonnie. Ab; dzieci odzwyczaić od tego, należy odbywać ćwiczenia w wygłaszani: pewnych zdań na różnych tonach od c półtonami w górę do g, i które to ćwiczenia podaję w części szczegółowej mniejszego przewód nika. Przy tych ćwiczeniach należy dzieciom podać pierwszy toi mowny.