img105 (16)

105

105

(55)

—

Sa ten odozyt nastawiamy oś celową i podnosimy lunetę w kierunku punktu M. Oś celowa nie trafi w punkt U, 1002 w Jakiś inny punkt ił', z powoda "błędu inkllnacyjnego, Osunięcie błędu następuje przez nastawienie celowej na punkt Ł! śrubkami do podnoszenia lub obniżania osi obrotu lunety w łożysku, ten sposób uzyskany prostopadłość osi obrotu lunafcy do doU obrotu instrumentu.

Jat wynika z dociekań, wpływy błędów koliraaoyjnago i laklinacyjnego przy dwóch położeniach lunety na Ją tę samą wartość, a tylko znaki przeciwne zarówno w odczycie XH przy wycelowaniu na dany punkt, Jak toż przy tyczeniu punktu na podstawie danego odczytu KE, ożyli średnia arytxaotyczna wyniku pomiaru kierunku przy ćwócb położeniach lunety Jest wolna od wpływu błędów kolimacyjnego i laklinacyjnego. Stąd w metodach dokładnych pomiarów kątów poziomych i tyczenia prostych stosuje się pomiary w dwóch położeniach lunety, które usuwają wpływy błędu ink-lics cyj no go i koliwa-cyjnego, Jakiś mogą Jeszcze pozostać pomimo przeprowadzonej rektyfikacji Instrumentu.

Jeżeli zatem pomiary kątów wykonuje się w dwóch położeniach lunety, to, Jak Już wspominaliśmy, z omówionych trzech -błędów wyetnrozy usunąć błąd ltbeli alidadoweJ„ Błąd koiimacji można sprawdzić, lecz należy raczej zrezygnować z rektyfikacji, ponieważ nie Jest wskazana często poruszanie krzyża nitek. Ponadto aa loży zaznaczyć, że nowoczesne f.natruwenty (Wild) r.io reją urządzeń do usuwanie błędu inklinacji, wytwórnia gwarantuje bowiem zachowania warunku p 1 i«

Ad 4. Sprawdzenie i usunięcia błędu ustawienia nitek siatki celowniczej . Ustawiany oś instruzwntu pionowo i celujemy ną sznurek zawias z omego pionu. Jeżeli nitka pionowa ale pokrywa osi sznurka, należy pl3iecic?a siatki celowniczej odpowiednio skręcie śrubkami siatki, dookoła punktu skrzyżowania nitek, sprawdzając, czy oi.e powstał błąd koliaacji. Jest to rektyfikacja trudne i przeprowadza się ją zwykle w laboratoriom, a nie w terenie.

Wpływ błędu ustawiania nitek na pomiar kątów nożna wyrugować przez celowanie zawsze środkiem 3iatki lub inoym stałym punktem i przez poaiar przy dwóch położeniach lunety.

Ad 5, Kinośrcdowó osadzenie lunety powodują błąd riiaośrodu osi holowej, którego nie da się usunąć w konstrukcji instrumentu drogą rektyfikacji podczas pomiarów, Natomiast wpływ togo błędu na pomiar kąta można całkowicie wyrugować przez pomiar w dwóch położeniach lunety (rys, 118).

id 6. Błędu rziimośrodu alldady cie da cię usunąć, natomiast e liminu J ouy jego wpływ na wyniki pomiaru kierunku przez dokonywa nie odczytów na obu