img111

Ćwiczenie 12

OBRÓT STADA BYDŁA

Cel ćwiczeń zapoznanie się z zasadami sporządzania obrotu stada bydła oraz planowaniem liczby stanowisk i budynków inwentarskich dla fermy krów mlecznych.

Miejsce realizacji: sala ćwiczeniowa, RZD Swojec.

Sprzęt dokumentacja hodowlana (księga inwentarza żywego), baza danych programu FERMA.

A. Wprowadzenie

Obrotem stada (bilansem obrotowym) nazywa się zarejestrowane zmiany licz by zwierząt danego gatunku (rasy) w poszczególnych grupach (wydzielonych zo względu na płeć, wiek i sposób użytkowania) w określonym czasie

W praktyce hodowlanej wyróżnia się wiele wariantów obrotu stada, a miano* wicie: obrót stada sprawozdawczy, planowany, zamknięty (stado reprodukowane jest wyłącznie z własnego przychówka i obejmuje wszystkie klasy wiekowe), otwarty i obrót stada dla reprodukcji.

Celem planowania obrotu stada jest określenie przewidywanych stanów zwierząt na początku i końcu każdej jednostki czasu, których znajomość pozwala na racjonalne gospodarowanie stanowiskami oraz na kontrolowanie dynamiki przebiegu procesu produkcyjnego. Ponadto obrót stada pozwala na obliczenie:

a)    przelotowości stada (do obliczenia zapotrzebowania pasz),

b)    stanu średniorocznego (do obliczenia struktury stada).

c)    ilości sztuk obornikowych (do obliczenia wielkości produkcji obornika).

Obrót stada ma charakter bilansu i związany on jest z odnowieniem stada, czyli reprodukcją. Początek roku gospodarczego to bilans otwarcia, natomiast koniec roku - to bilans zamknięcia. Przy reprodukcji:

a) prostej - obrót stada bilansuje: sumę przychodów (z urodzenia, kupna, prze-klasowama) i stan początkowy w każdej grupie użytkowej z sumą wszystkich rozchodów (sprzedaż, przeklasowama, straty) i stanu końcowego;

b)    rozszerzonej - bilans zamknięcia jest większy od bilansu otwarcia, przy czym wzrost nie musi być równomierny we wszystkich grupach;

c)    zawężonej - stany końcowe są niższe od początkowych

Hodowca może skalę reprodukcji regulować stosownie do swoich potrzeb oraz istniejących możliwości Ustalając obrót stada uwzględnia się normatywy, które w obrocie sprawozdawczym są wielkościami wynikowymi, a w obrocie planowanym - wielkościami przewidywanymi.

W normatywach obrotu stada bydła uwzględnia się min.: wiek, w którym po raz pierwszy zostaje pokryta samica, np 15-18 miesięcy lub masa ciała, po której osiągnięciu jałówka może być pokryta, np 350 kg (2/3 masy ciała dorosłej krowy); masa ta zależy od rasy i intensywności żywienia; okres między kolejnymi odcieniami; optymalny okres międzywycielemowy wynosi 365 dni;

czas trwania ciąży; u krów trwa ona ok. 285 dni; krowy zasusza się na 4-8 tygodni przed terminem ocielenia w zależności od kondycji i wielkości dziennego udoju;

płodność stada {% wycieleń), tj. liczba cieląt uzyskana od stada 100 krów. za normatyw przyjmuje się co najmniej 95 urodzonych lub 80 odchowanych cieląt od 100 krów;

% brakowania młodzieży remontowej, najczęściej przewiduje się od 3 do 20%, wiek, w którym brakuje się krowy ze stada podstawowego, np. 6-8 lat lub okres ich użytkowania mlecznego, np. 3-5 lat. stopę brakowania stada pod stawowego wylicza się wg wzoru: s = 100 / n; gdzie n - oznacza okres uzyt kowania krów w latach;

okres opasu młodego bydła i wybrakowanych krów - zależy od przyjętych z.» łożeń technologicznych

Zasady sporządzania obrotu stada Stan zwierząt waha się w czasie Jest to wynik ruchu zwierząt, do którego zalicza się: urodzenia (w obrocie sprawo/ dawczym - z odchowania), zakupy, przeklasowania. sprzedaż i ubytki (w obrocie sprawozdawczym - ubój i padnięcia) W zależności od celu w jakim go ustalamy, ruch ten można zakwalifikować do jednej z dwóch kategorii - to jest przychodów i rozchodów. W związku z powyższym, tabelę obrotu stada dzieli się na dwie strony: lewą i prawą Kolumny lewej strony obejmują stany zwierząt na początku okresu oraz wszelkie przychody, tj. z urodzenia, z zakupu i z przeklasowania. Natomiast prawa strona obejmuje kolumny dotyczące rozchodów, tj. na przetasowanie. sprzedaże do dalszego chowu i na rzeź, a także stany na końcu okresu W wierszach wpisuje się kolejno nazwy grup technologicznych (grupy zwierząt) Przed przystąpieniem do sporządzania planowanego obrotu stada należy ustalić:

okres czasu, dla którego sporządzamy obrót, rodzaje grup zwierząt, rodzaj reprodukcji,

parametry określające strukturę stada, rodzaje przychodów i rozchodów zwierząt.