img305

146

Wśród zanieczyszczeń szczególnie niepożądane są trudno usuwalne zanieczyszcza ma roślinne Gdy jest ich dużo. to taką wełnę nazywamy obłożoną Wymaga ona karto mzaqi, czyli rozpuszczania lub zwęglania tych zanieczyszczeń w 2-5% roztworze kwn su siarkowego.

17.8.    Klasyfikacja wełny

Zróżnicowanie wełny pod względem jej jakości stwarza konieczność jej ujednolicę nia przed przystąpieniem do przerobu Czynność dobierania wełny w grupy jednorodne nazywamy klasyfikacją Polska klasyfikacja wełny oparta jest o następujące parametry

1)    sortyment wełny określony jej grubością,.

2)    długość wskazująca na średnią długość wełny,

3)    wytrzymałość na rozerwanie.

4)    kolor,

5)    obecność obłożeń,

6)    pochodzenie geograficzne wełny.

W obrocie wełną pomiędzy hodowcą a przedsiębiorstwem ją skupującym oraz przy wszelkiego rodzaju transakcjach na krajowym rynku wełny obowiązuje tzw Handlowa Lista Typów Wełny Krajowej. Jest to katalog (cennik) gatunków wełny krajowej mo sortowanej i żywej, tzn zdjętej z owiec żywych.

Typ wolny jest pojęciem handlowym, wyznaczającym cenę za wełnę ZaKwalifiko-wanie wełny do danego typu wymaga ustalenia:

1)    grupy wełny - jednolita czy mieszana.

2)    sortymentu wełny.

3)    długości wełny.

4)    sposobu podania wełny, tj czy dostarczono runa całe. czy kawałki run,

5)    przeznaczenia technologicznego, tj określenia systemu przerobu wełny.

6)    barwy wełny,

7)    ilości zanieczyszczeń roślinnych w wełnie,

8)    obecności wad i uszkodzeń wełny

Wady wełny to jej niepożądane właściwości, powstające w wyniku nieprawidłowego funkcjonowania organizmu zwierzęcia i przenoszone dziedzicznie na potomstwo. Należą do nich: marka nitka, kemp, włosy nadrunne, włosy kolorowe w wełnie białej, szorst kość spowodowana nierównomierną grubością włókien.

Uszkodzenia wełny są to jej niepożądane, nabyte właściwości, powstałe w czasie odrostu lub po zestrzyżeniu wełny. Ich przyczyną może być niewłaściwa pielęgnacjo owiec (pasmo głodowe, wełna sucha, wełna obłożona, wełna sfilcowana, wełna zapl.i miona znacznikami i chemikaliami) lub nieodpowiednie warunki magazynowania we łny (wełna uszkodzona przez mole. wełna zbutwiała, wełna uszkodzona przez pleśnie i bakterie).

17.9.    Wycena wełny

Ustalenie ceny za dostarczoną wełnę wymaga.

1)    zważenia wełny,

2)    zaliczenia w^łny do określonego typu handlowego

3)    oszacowanie wydajności wełny czystej (rendement)

Należność za wełnę oblicza się następująco masa wełny potnej • rendement

i ona za wełnę =-----—^---cena 1 kg wełny czystej w danym typie 1710. Pytania i zadania

1    Budowa i rola warstwy korowej włosa

2    Co należy rozumieć pod pojęciem .runo zamknięte ?

3    Charakterystyka pasma głodowego - jak zapobiegać jego powstawaniu?

4    Na lanametrze dokonać pomiaru grubości włókien, obliczyć ich średnią grubość oraz określić sortyment wełny

f> Na podstawie oszacowanej grubości i długości włókien określić przydatność technologiczną wełny.

18. UŻYTKOWANIE MIĘSNE 18.1. Uwagi ogólne

Mięso owcze, nazywane jagnięciną lub baraniną jest wartościowym pokarmem, smacznym i łatwo strawnym źródłem cennych składników odżywczych Świeże mięso z udźca średnio utuczonej owcy zawiera około 64% wody. 18% białka i około 18% tłuszczu oraz niespełna 1% składników mineralnych. Kaloryczność 100 g mięsa o takim składzie wynosi ok 230 kałom Duże wahania w składzie chemicznym zalezą m in od olomentu tuszy, z którego to mięso pochodzi i od stopnia utuczenia zwierzęcia Porów-

nnie zawartości najważniejszych składników w mięsie różnych gatunków zwierząt przedstawia tabela 27.

I «b 27 Skład chemiczny mięsa (%) i wartość odżywcza w kaloriach (w 100 g mięsa) (wg Jełowickiego)

Mięso	Białko	Tłuszcz	Węglowo dany	Woda	Kalone
L 5 miesięcznych jagniąt merynosowych	20,2	2.5	-	76,1	287
baranina chuda	19.9	6,4	0,4	72.1	143
baranina tłusta	17.0	28.4	0.3	53.5	335
Wołowina chuda	20,6	3.5	0,6	74.3	120
Wołowina tłusta	18,9	24,5	0.3	55.3	307
Wieprzowina chuda	20.1	6.4	0.4	72.3	143
Wieprzowina tłusta	15.1	35,0	0.3	49.0	389
Konina	21.5	2,5	0.9	74.2	115
Kozie	20,7	4.3	0.5	73.4	127
Królicze	21.6	8,0	-	70,0	161

18.2. Czynniki wpływające na ilość i jakość produkowanej baraniny

Rasa owiec Ma ona poważny wpływ na wyniki tuczu i opasu Powszechnie wiadomo. iż rasy wyspecjalizowano w kierunku użytkowania mięsnego zdecydowanie górują nad innymi pod względem ilości, a szczególnie jakości uzyskiwanego z nich produktu poubojowego Najlepszą użytkowością mięsną w krajowym pogłowiu odznaczają się