img034 (43)

Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Zarys 123

-    wolne wybory,

-    przedstawicielska forma rządów, z odpowiedzialną przed wybraną władzą ustawodawczą władzą wykonawczą,

-    obowiązek rządu i władz publicznych stosowania się do konstytucji i działania w sposób zgodny z prawem,

-    oddzielenie państwa od partii politycznych,

-    ustanowienie prawnych podstaw działalności rządu i administracji oraz władzy sądowniczej,

-    kontrola cywilna nad wojskiem i policją,

-    poszanowanie praw człowieka,

-    jawna procedura legislacyjna oraz publikacja przepisów prawa i ich powszechna dostępność, zasada równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji,

-    skuteczne środki odwoławcze od decyzji administracyjnych, które muszą być uzasadnione oraz wskazywać na dostępne środki ochrony prawnej,

-    zasada niezawisłości sędziów oraz bezstronności sądów, niezależność adwokatów, jasność norm procedury karnej wraz z prawem do sprawiedliwej i publicznej rozprawy oraz prawem do obrony,

-    zasada nullun crimen, nulla poena sine lege, domniemania niewinności,

-    przystąpienia do paktów i konwencji międzynarodowych dotyczących praw człowieka.

W zakresie gwarancji poszanowania praw osób należących do mniejszości narodowych zostały po raz pierwszy określone następujące standardy rozwiązań prawnych:

1)    Prawo do skutecznego korzystania z praw człowieka bez jakiejkolwiek dyskryminacji i z poszanowaniem równości wobec prawa;

2)    Prawo swobodnego wyrażania, zachowania i rozwijania swojej tożsamości etnicznej, kulturowej, językowej lub religijnej, a co za tym idzie prawo do posługiwania się językiem ojczystym w życiu prywatnym i publicznym, zakładania i utrzymywania własnych instytucji, organizacji lub stowarzyszeń oświatowych, kulturalnych i religijnych, wyznawania i praktykowania swej religii. Znalazło się tam również potępienie totalitaryzmu, nienawiści rasowej i etnicznej, antysemityzmu, ksenofobii i dyskryminacji, prześladowań z powodów religijnych i ideologicznych.

Podczas spotkania na szczycie w Stambule w 1999 r. została przyjęta Karta Bezpieczeństwa Europejskiego, w której potwierdzono, że istotą koncepcji bezpieczeństwa OB WE jest przestrzeganie praw człowieka, demokracja oraz praworządność. Zagrożeń dla bezpieczeństwa upatrywano w pogwałceniu tych praw, szczególnie wolności myśli, sumienia, religii lub wiary, w nietolerancji, rasizmie, szowinizmie, ksenofobii, antysemityzmie. Podkreślono znaczenie:

1)    Ochrony i promocji praw osób należących do mniejszości narodowych;

2)    Wyeliminowania dyskryminacji kobiet;

3)    Przeprowadzania wolnych i uczciwych wyborów;

4)    Niezależnych mediów i swobodnego przepływu informacji oraz dostępu do niej;

5)    Organizacji pozarządowych.