Rysunek 8.136
Barczatka dębówka Lastocampa quercus L. (wg Nunbero 1964) J
Pokrewnym gatunkiem jest omacnica żywiczan-ka - Dioryctria splrndideUu H.S.. której gąsienice różowe lub zielonkawe / c/amobrunntną głowa żerują na sosnach, rzadziej na św ierku, w miejscach zaatakowanych przez Endocronartium (= Peridermium! pim i £. strobi. grzyby powodujące charakteryzujący się wyciekami żywicy obwar drzew. Z innych gatunków tej rodziny należy w ymienić mklika - Ephesiia eluiel-la Hb . którego białawe gąsienice z brunatna głową uszkadzają zmagazynowane nasiona drzew, łącząc jc równocześnie przędzą.
□ Rodzina; Barczatkowate - Lasiocampidae
Należą tu motyle duże i średniej wielkości, o skrzydłach szerokich, jednostajnie ciemno ubarwionych. Na pierw szej parze skrzydeł na ogół jasna plamka w odległości 1/3 od nasady, dwie poprzeczne przepaski w środku długości skrzydła. Skrzydła składane dachówkowato. Narządy gębowe zredukowane, gdyż postacie dorosłe nic pobierają pokarmu. Gąsienice
0 8 parach nóg. silnie owłosione. Poczwarki w luźnych oprzędach pokrytych włoskami.
Spośród 20 gatunków tej rodziny występujących w Polsce szczególnie groźnym szkodnikiem sosny jest barczatka sosnówka Dendrolimus pini L. Natomiast na drzewach liściastych żerują: barczatka dębówka - Lasiocampa ąucreus L. (rys. 8.138), barczatka dę-bolistna - Gastropacha ąuercifolia L.. prządka pierścienica - Malacosoma neustria L.. pu-chowica wiśniówka - Eriogasler lanestris (rys. 8.139), barczatka malinówka - Macrolhy-lacia rubi L. (spotykana też na runie leśnym). Nic stanowią one dużego zagrożenia bądź z uwagi na rzadkość występowania (barczatka dębówka. barczatka dębolistna. puehowica wiśniówka), bądź ograniczenie żeru do runa leśnego (barczatka malinówka) lub lokalności takich wystąpień.
Prządka pierścienica jest polifagiem na drzewach liściastych, a szczególnie na owocowych oraz na dębach, grabach, topolach. Przednie skrzydła o rozpiętości 28-42 mm. żólto-brunatne lub rd/.awobrunatne z dwiema poprzecznymi przepaskami barwy żółtej lub brunatnej (rys. 8.140 i 8.141). Roi się w lecie, głównie w lipcu. w godzinach wieczornych
1 nocnych. Składa jaja w złożach, picrścicniowalo obejmujących pędy. Jaja zimują. Wylęg gąsienic następuje na wiosnę. Gąsienice długości do 60 mm. pokryte włoskami, szaronic-bieskic z białą pręgą grzbietową i z ciemniejszymi oraz czcrwonożółtymi podłużnymi paskami na bokach ciała przebywają początkowo gromadnie w dość gęstym białym oprzę-dzic. od trzeciego stadium żerują pojedynczo. Ogryzają liście i pączki. Przcpoczwarczenie w czerwcu w białym, żółto przyprószonym podłużnym oprzędzic wśród liści, w rozwidlc-niath gałązek, w szczelinach kory. Do wrogów naturalnych należą liczne pasożytnicze błonkoskrzydłe, m.in. kłowacz Pimpla turionellae L. i rączycowate - Tachinidae (muchówki I Prządka pierścienica występuje lokalnie w słabych gradacjach.
gąsienica. C
■zęd na gałęzi brzozy
piwnica Malacosoma neostna L A