IMG98

mających odcinek C-końcowy położony zewnątrzkomórkowo). to FceRI należy do rodziny cząsteczek immunoglobulinopodobnych.

FceRI ma dosyć skomplikowaną budowę: składa się z łańcucha a. p i dwóch łańcuchów y (apy₂). U człowieka może również istnieć w formie kompleksu pozbawionego łańcucha p (ay₂). Obie formy receptora występują na komórkach tucznych i bazofilach. natomiast odmiana ay₂ spotykana jest, aczkolwiek o niskim poziomie ekspresji, na monocytach, komórkach Langerhansa. eozynofilach i komórkach dendrytycznych.

Każdy z łańcuchów receptora FceRI ma inną rolę: a - wiąże przeciwciała IgE i aktywuje pozostałe łańcuchy, y- przekazuje sygnał do wnętrza komóki. P~ reguluje (wzmacnia) sygnał aktywujący przekazywany przez łańcuch y.

Badania nad receptorem FceRI mają nie tylko charakter poznawczy. Znajomość jego budowy i regulacji ekspresji może mieć znaczenie w poszukiwaniu nowych strategii w leczeniu chorób alergicznych. Celem jednej jest na przykład wytworzenie związków/czynników blokujących łańcuchy a. tak by były one niezdolne do wiązania IgE.

Stwierdzono, że ekspresja receptora FceRI wzrasta w miarę podwyższania się poziomu IgE w surowicy. W ostatnim czasie w próbach leczenia astmy alergicznej zaczęto stosować przeciwciała anty-lgE (na przykład mysie humanizowane przeciwciała rhuMAb-E25). Przeciwciała te wywierają podwójnie korzystny efekt: z jednej strony obniżają poziom krążących IgE (w tym swoistych), z drugiej - zmniejszają ekspresję receptorów FceRI na komórkach tucznych i bazofilach. czyniąc te komóki mniej wrażliwe na bodźce degranulujące.

7.15.    -- C--

7.16.    ab----

7.1 7. - b- -e -

Jedną z najistotniejszych wspólnych cech komórek tucznych i bazofi-lów. umożliwiającą im czynny udział w zjawiskach nadwrażliwości typu I. jest obecność na powierzchni tych komórek receptora o dużym powinowactwie do IgE i zdolność wydzielania histaminy. Oba typy komórek różnią się jednak znacząco pod względem morfologii, a także w zakresie innych cech. Na przykład krążące we krwi baźofite' są‘już komórkami dojrzałymi, natomiast komórki tuczne dojrzewają dopiero po osiedleniu się w tkankach. Różnice pomiędzy bazofilami i komórkami tucznymi oraz cechy wspólne tych komórek przedstawione są w tabeli 7.1.

	Bazofile	Komórki tuczne
Komórka prekursorowa	komórka hemopoetyczna CD34*	komórka hemopoetyczna CD34*
Miejsce dojrzewania	szpik	tkanka łączna, błony śluzowe
Główna cytokina odpowiedzialna za rozwój	IL-3	SCF (czynnik komórek macierzystych)
Obecność form dojrzałych we krwi	tak	nie
Zdolność proliferacji form dojrzałych	nie	tak
Czas życia	dni	tygodnie. prawdopodobnie miesiące
Ekspresja receptora FcsRI	duża	duża
Główne mediatory lipidowe wytwarzane podczas aktywacji	LTC, (leukotrien CJ	LTC4 (leukotrien C4). PGDj. PAF (czynnik aktywujący płytki)

7.18.    -b--e-

7.19.    --C --

7.20.    ---d--

7.21.    a - - - - f

Mediatory komórek tucznych dzieli się klasycznie na dwie podstawowe grupy: preformowane (zawarte w ziarnach) i generowane w wyniku aktywacji komórki. Do najważniejszych mediatorów ziaren ludzkich komórek tucznych należą: histamina (5-20 pg w milionie komórek), neutralne proteazy (tryptaza i chymaza). heparyna, siarczan chondroityny i czynniki chemotaktyczne dla granulocytów. m.in. eozynofilów (eosinophil chemotactic factor óf afiaphylaxis - ECF-A). Mediatory generowane to prostaglandyny - przede wszystkim PCD₂. leukotrieny oraz czynnik aktywujący płytki (platelet-activating factor - PAF). Osobną grupę media-

113