IMG!63 (4)

gicsnymi Nigdy wcześniej jednak transfer wartości, technologii i możliwość szybkiego przemieszczania się nic prowadziły do stałej koegzystencji ludzi różnych kultur, reprezentujących różne wizje świata czy choćby przyzwyczajeni*. Migracje wymuszają niejako kcewcrnok. ale zarazem i możliwość „dialogu kałfur** aa niespotykaną dotąd skalę. Dialogu rozumianego po raz pierwszy od czasów renesansu jako wymiana, nic zaś konfrontacja doświadczeń. Chodzi tu w kategoriach celów wychowania raczej o aktywną akuhurację niż bierną adaptację do zastanej rzeczywistości. Pierwszy z mechanizmów pełni niejako profilaktyczną funkcję wobec kolonizacji świadomości, wywłaszczania z poczucia przynależności etnicznej, tożsamości narodowej. Możliwości odbioru i reakcji wobec nowych, dotąd nieznanych treści kulturowych są szerokie i ewoluują wraz ze wzrostem świadomości międzykulturowej jednostki, od odrzucania i negowania, poprzez atereotypizację. do prób racjonalnej analizy elementów obcej kultury aż po tratuapckcję - stan empatii kulturowej, w którym obyczajowość, sfcrę codziennego życia, język czy rytuały postne-gamy i podzielamy tak, jak podziela się czyjeś uczucia czy stany emocjonalne. Niezbywalnym elementem procesu nabywania empatii kulturowej są stale, nie tylko incydentalne kontakty z przedstawicielami innej kultury, przebywanie z nimi w sytuacjach codziennego życia, realizowane podczas podróży, próba rozumienia ich zachowań i dokonywania interpretacji poprzez poznawanie języka i poszukiwanie uzasadnień zamiast stercotypizow ania.

Typy reakcji wobec innej kultury obrazuje tabela 3.

Tabela 3 Reakcja wobec obcą kultury (ataOu Świadomości rtWędzyfcuHurową))

Maunwa «*K»0rwne ą—israsnu Wiodły o .nne| kulturze	smtuueemaj po—zeąwm wiwe lua»ow«|» fcategorłecb J«n» obcy. sljo' 9»m/ tnwWH
	wneim. pcwen ma *“*»urąt*eiłucw.i*)
1 "ay—< kompeuncz naaam—R (Jfłyfc. aaywwetri	unx#MKnMnie mocnaoiłrrHlw ertnaięnn « inną "****** cjąj
~ - J	°^0C*^ł j**

Impul. Krak* i H

bfc upot

C. HUWO H ihmwnkM. r+śliammmwWMM a 2SJ-J02. ŁAWMA.kMBaBBSEH

_Wrewcic mci z procesów kreujących obraz współczesnego świata lo pforali/acjn. mająca coraz szerszy    Dotyczy ona bowiem systemów

wartości. postaw, zachowań kulturowych, wizji świata. implikując zmaganie uc t wielością, świadomością nicoczywistości, koniecznością dokonywania niełatwych wyborów. Pluralizacja wymaga otwartości, zdolności poszerzania granic komunikacji i pozytywnego reagowania na doświadczenia związane i odmiennością kulturową, jak również orientacji ku przyszłości, gotowości do podejmowania nowych wyzwań, stąd podstawową metodą kształtowania postaw wobec świata w warunkach pluralizacji okazuje sic być antycypacja. Termin ten oznacza przewidywanie rozwoju wypadków, konstruowanie alternatyw na wypadek odniesionego niepowodzenia, umiejętność odpowiedniego reagowania w sytuacji zmiany warunków życiowych (np. utraty stałego zatrudnienia. konieczności przeprowadzki, podjęcia dodatkowych obowiązków, czy zdobycia bądź aktualizowania kompetencji zawodowych).

W odniesieniu do zaprezentowanych procesów cek wychowania międzykulturowego można ująć również następująco, eksponując proces przechodzenia od:

-    reakcji ku Interakcji

-    taktyki ku postawia

-    redakcji ku złożoności

-    adaptacji ku transformacji

-    efektywności ku komunikacji**.

Odnosi się on do wzrastającej samoświadomości jednostki i opiera na podnoszeniu dynamiki przekształceń zastanej rzeczywistości w taki jej model, który lepiej będzie zaspokaja! ludzkie potrzeby i przyczyniał się do kreowania większej podmiotowości w relacjach międzyludzkich, co jest istotne nie tylko w warunkach zmiany czy widokuIturowości, ale ma również uniwersalny walor rozwojowy.

Pytania do rozdziału

Od powiodą na poniższa pytania pomogą cl w uporządkowaniu wiedzy:

• Wyjaśnij, jak rozumiesz podstawowe wyróżniki pojęcia .kultura" w koncepcji A. Kłoekowsidaj. Wybierz dowolną definicję kultury i omów ją.

" L. KorporcmiC/. IWwrrra* Mm pątyk wwm iees,s. itlua.

kultura

im. Oficyna TimeBw.