IMG#26 (4)

4. DOBÓR TRANSFORMATORÓW I APARATURY

Przy doborze rozdzielnicy należy wytypować najpierw poszczególne pola rozdzielcze, a następnie rozdzielnicę; dla obu elementów należy oddzielnie określić:

— typ i rodzaj wykonania,

— napięcie znamionowe,

— prąd znamionowy ciągły,

— prąd znamionowy szczytowy,

— prąd znamionowy jednosekundowy,

— dla pól rozdzielczych — prąd znamionowy wylączalny.

Charakterystyczne parametry pól rozdzielczych powinny być ze sobą skoordynowane.

Typ i rodzaj wykonania rozdzielnicy zależny jest od jej zadań w układzie elektroenergetycznym, a także od warunków środowiska pracy. Dobór typu rozdzielnicy ograniczony jest liczbą dostępnych rozwiązań konstrukcyjnych.

Napięcie znamionowe izolacji rozdzielnicy U_nl oznacza wartość napięcia określającego odstępy izolacyjne i poziom izolacji torów głównych rozdzielnicy (poszczególnych pól rozdzielczych).

Napięcie znamionowe izolacji rozdzielnicy nie powinno być mniejsze od napięcia znamionowego sieci.

Napięcie znamionowe izolacji rozdzielnic (PN-72/E-05150) są następujące: 6, 10, 15,20, 30 i 35 kV.

Prąd znamionowy ciągły rozdzielnicy I_nr określa największą dopuszczalną przez wytwórcę wartość skuteczną prądu, który w określonych warunkach może przepływać przez szyny zbiorcze dowolnie długo bez przekroczenia dopuszczalnych przyrostów temperatur.

Prąd znamionowy ciągły pola rozdzielczego /„_ określa największą dopuszczalną przez wytwórcę wartość skuteczną prądu, który w określonych warunkach może przepływać przez elementy toru głównego stanowiące wyposażenie typowe pola dowolnie długo, bez przekroczenia dopuszczalnych przyrostów temperatur.

Prąd znamionowy ciągły roboczy pola rozdzielczego I_npr określa najmniejszą wartość spośród znamionowych prądów ciągłych elementów torów głównych wyposażenia zmiennego tego pola. Przy doborze prądów znamionowych ciągłych rozdzielnicy i pól rozdzielczych musi być spełniony warunek, aby prądy te były większe od odpowiednich maksymalnych prądów roboczych występujących w szynach i torach głównych pól rozdzielczych.

Prąd znamionowy szczytowy szyn zbiorczych i_nsz oznacza prąd szczytowy, nn który zostały wykonane szyny zbiorcze rozdzielnicy i oznaczone przez wytwórcę.

4.4. OCHRONA ODGROMOWA STACJI 4.4.1. Koordynacja izolacji. Urządzenia ochronne Urządzenia stacji elektroenergetycznych wymagają stopniowania wytrzymałości elektrycznej niektórych układów izolacyjnych ze względu na konieczność zmniejszenia szkód lub uniknięcia zakłóceń ruchowych spowodowanych przepięciami atmo-

sferycznymi, któie mogą powodować przeskoki względnie przebicia izolacji. Wyładowania takie powinny wystąpić w miejscach o specjalnie ograniczonej wytrzymałości, aby nie zagrażały obsłudze i urządzeniom. Czynności i środki techniczne umożliwiające wykorzystanie takich właściwości układu izolacyjnego nazywa się koordynacja izolacji.

Zasada koordynacji izolacji będąca doborem poszczególnych części urządzenia z punktu widzenia wytrzymałości elektrycznej zilustrowana jest na rys. 4.7. Koordynację izolacji stosuje się przede wszystkim ze względu na narażenia na przepięcia atmosferyczne. Ostatnio dla układów wysokich napięć analizuje się problem koordynacji izolacji ze względu na jej narażenie na przepięcia łączeniowe.

Margines bezpieczeństwa

Największa wartość (poziom) przepięcia, Np

Napięcie wytrzymywane przez izolację, Nf

Rys. 4.7. Zasada koordynacji izolacji

Prawidłowa koordynacja izolacji stacji charakteryzuje się poprawnie dobranymi stopniami napięć probierczych i zastosowaniem urządzeń ochronnych o właściwym usytuowaniu charakterystyk napięciowo-czasowych względem takich charakterystyk izolacji chronionych urządzeń elektroenergetycznych stacji.

Wytrzymałość elektryczna układu izolacyjnego w całym przedziale czasów krótkich odpowiadających przepięciom atmosferycznym jest większa od wytrzymałości urządzenia ochronnego — iskiernika.

W odniesieniu do przepięć piorunowych, koordynujące izolację stopniowanie odpowiednich wartości (poziomów) wytrzymałości udarowej urządzeń i aparatów N, oraz najwyższego gwarantowanego przez środki ochrony przeciwprzepięciowcj poziomu przepięć N_p ujmuje wartość liczbowa stopnia ochrony

C, = ~r~> 1,0 (4.44)

W odniesieniu do stacji współczynnik ten przyjmuje się w zakresie wartości 1,2-r

§ii [i8j.

Ograniczenie przepięć w stacji realizuje się za pomocą odgromników, może być także realizowane przy zastosowaniu iskiemików, dławików przeciwprzepięcio-wych (szeregowych) i kondensatorów.

Podstawowymi środkami ochrony przeciwprzepięciowęj stosowanymi w stacjach elektroenergetycznych są odgromniki zaworowe j wydmuchowe. Zakres zastosowań odgromników wydmuchowych w kraju ograniczony jest do układów ⁰ napięciach znamionowych do 20 kV.

W odgromnikach obydwu odmian o napięciu działania (tzw. napięciu zapłonowym) decyduje iskierruk, stanowiący istotny element odgromnika. W odmianie

139