IMGA33 (2)

opowiadania baśni, jaką spotyka się u dorosły

zbyt miła jest dla nas myśl, te bywamy    ^nie*

naszych dzieci olbrzymami, mimo it tak    ^

,    ____.    ,    .    , J^esl w utod.

1 niezbyt nam miro, że w odczuciu dzieci Iai„,•

okpic czy potraktować jak głupców, oraz te to _pr2ę konanie sprawia im przyjemność. Jednak czy opowia damy dziecku baśnie, czy nie — i tak jesteśmy w jem oczach (jak ukazuje przykład wspomnianego małego chłopca) egoistycznymi olbrzymami, którzy chcą zatrzymać dla siebie wszystkie cudowne rzeczy, będące źródłem mocy. Baśń zapewnia dzieci, że w końcu osiągną one przewagę nad olbrzymami — to jest, że dorosną i wówczas same będą jak olbrzymy, mając tą samą moc co oni. Tak więc <baśnie budzą „potężne nadzieje czyniące z nas ludziki'

Jednak jeszcze bardziej doniosłe jest to, że kiedy my, rodzice, opowiadamy naszym dzieciom baśnie, zapewniamy je o czymś, co ma dla nich największą wagą, okazujemy bowiem, te akceptujemy fakt, iż myśl o zyskaniu przez nie przewagi nad olbrzymami sprawia im przyjemność. Dlatego jest rzeczą bardzo ważną, aby baśń była dziecku opowiadana, kiedy bowiem samo ją sobie czyta, może sądzić, że tylko ktoś obcy — kto napisał opowieść lub ułożył książkę — akceptuje myśl o przechytrzeniu i zwyciężeniu olbrzyma. Jeśli natomiast rodzice opowiadają mu taką baśń, dziecko może być pewne, że to właśnie oni odnoszą się z akceptacją do faktu, iż bierze w fantazjach odwet na dorosłych za zagrożenie, jakie w jego życiu pociąga za sobą ich dominacja.

OPOWIEŚĆ O RYBAKU I DZJNItlE

basn a przypowieść mityczna

Baśń Opowieść o rybaku i dżinnie, która należy d arabskiego zbioru Księgi tysiąca i jednej nocy, zawlec w niemal pełnej postaci motyw olbrzyma zagrażająceg zwykłemu śmiertelnikowi.⁰ Motyw ten pojawia sl w takim czy innym ukształtowaniu we wszystkich kul turach, ponieważ wszędzie dzieci drżą przed władza jaką mają nad nimi dorośli i zarazem burzą się przeciw niej. (W kręgu kultury zachodniej jest on naj bardzie znany w tej postaci, jaką zawiera opowieść Duch w bul telce ze zbioru braci Grimm.) Dzieci wiedzą, że jeśi nie chcą słuchać rozkazów, jakie im dają dorośli, jel dynym sposobem uniknięcia ich gniewu jest przechyl trzenie dorosłych.

W baśni o rybaku i dżinnie opowiada się nam, jak to pewien ubogi rybak zarzucał sieć do morza cztery razy. Za pierwszym razem wyłowił zdechłego osła, za drugim — garnek pełen piasku i mułu. Za trzecim razem trud jego przyniósł mu skorupy naczyń. Zarzuciwszy sieć czwarty raz, wyłowił miedziany dzban.

A kiedy go otworzył, wydobyła się z niego ogromna chmura dymu, która przetworzyła się w olbrzyma (dżinna), zapowiadającego rybakowi, że go uśmierci, mimo błagań rybaka, by miał nad nim litość. Rybak ocala się dzięki przebiegłości, wyraża bowiem powątpiewanie, czy olbrzymi dżinn mógł uprzednio mieścić się w tak małym naczyniu. W ten sposób doprowadza do tego, że dżinn, chcąc dowieść, iż potrafi to uczynić.

7J