IMGi83 (2)

łają na prowadzenie obserwacji całościowej, gdzie na de naturalnej sytuacji i zachowania dziecka dostrzegamy jego właściwości rozwoju: umiejętności kojarzenia faktów, słownictwo, postawy wobec kolegów i siebie, umiejętność nawiązywania kontaktów, rodzaj i zakres aktywności itp.

Sytuacje celowo zorganizowane są to sytuacje ukierunkowane na spostrzeganie danej właściwości, cechy zachowań i kompetencji dziecka. Tego rodzaju sytuacje organizuje nauczyciel z określonymi działaniami dziecka. Mogą to być sytuacje zabawowe, zadaniowe, działalności praktycznej, twórczej, w których dziecko uczestniczy, nauczyciel zaś rejestruje fakty dotyczące zachowań dziecka. I tak, na przykład, chcąc poznać stopień przygotowania dziecka do nauki pisania, względnie występujące w tej sytuacji zaniedbania organizuje zajęcia plastyczne z wykorzystaniem różnorodnych technik. Umożliwi to poznanie: koordynacji wzrokowo-ruchowej, zaburzeń w zakresie tonusu mięśniowego, fazę rozwoju twórczości rysunkowej, umiejętności posługiwania się narzędziami itp.

Sytuacje indy widualno-zadaniowe są to sytuacje, w których dziecko wykonuje bądź rozwiązuje celowo opracowane przez nauczyciela zadanie, poprzez które nauczyciel w stopniu pogłębionym rozpoznaje daną właściwość czy kompetencje. Bardzo często zdarza się, że na podstawie zebranego materiału obserwacyjnego w sytuacjach samorzutnych i zorganizowanych, nauczyciel ma trudności z określeniem stopnia rozwoju danej umiejętności lub rodzaju deficytu.

Obserwowanie dziecka w sytuacjach indywidualno-zadaniowych pozwala na określenie rodzaju, stopnia zaburzenia, zaniedbania także opóźnienia. Ten rodzaj sytuacji wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi badawczych.

Sposoby prowadzenia i rejestrowania obserwacji

W przypadku postępowania obserwacyjnego można mówić o czterech podstawowych etapach, które charakteryzują to działanie i sposób organizacji, postrzeganie, gromadzenie oraz interpretowanie.

134