Dziecko, ucząc się samodzielnego wykonywania rozmaitych czynności, uczy się samoobsługi. W jaki sposób samoobsługa wpływa na trzymanie ołówka? Po pierwsze - obszerniejsze ruchy towarzyszące chwytowi dłoniowemu są niezbędne do opanowania kontroli przyboru do pisania. Chwyt dłoniowy jest ważnym elementem występującym w procesie ubierania się: podnoszenia, naciągania i zdejmowania ubrania. Powtarzanie tych ruchów podczas ubierania się, przez wiele lat, przed rozpoczęciem nauki pisania, pomaga we wzmocnieniu mięśni rąk, dłoni i palców. Ubierając się samodzielnie dziecko nie tylko staje się silniejsze, lecz także uczy się, w jaki sposób wykonywać poszczególne ruchy - nazywamy to : planowaniem motorycznym lub praksją.
Po drugie - określona pozycja kciuka i kolejnych dwóch palców jest I bardzo istotna dla prawidłowego chwytu ołówka. Nazywamy ją chwytem pęsetkowym. Chwyt pęsetkowy jest także istotny dla prawidłowego trzy-mania guzika, zamka błyskawicznego, zatrzasku, sznurowadeł i innych zapięć.
Moglibyście zapytać: „czyż wszystkie dzieci nie rozwijają mięśni, nie | opanowują samoobsługi i korzystania z przyborów w ten sam sposób i mniej więcej w tym samym czasie?” Franciszka, terapeutka, konsultantka dla nauczycieli i rodziców w przedszkolach i szkołach podstawowych, odpowiada: „Nie. Może być wiele przyczyn, dla których część dzieci wymaga zachęty i specjalnej pomocy. Na przykład jeżeli rodzice (dziadkowie, opiekunki i nauczyciele) zbytnio wyręczają małe dzieci w ubieraniu się i zapinaniu guzików, zamków błyskawicznych itp., to dzieci nie mają wystarczająco dużo okazji, by nauczyć się samodzielności w tym zakresie. Czasem dzieje się tak dlatego, że dziecko ma pewien problem w uczeniu się ruchów. Nie wie jak trzymać skarpetkę, but, koszulę czy kurtkę i co następnie z tym zrobić — ciągnąć, pchać, skręcać czy naciągać.”
Spróbuj wykorzystać poniższe wskazówki, by pomóc swemu dziecku.
1. Łatwiej jest się rozbierać, niż ubierać. Dlatego najpierw pomóż dziecku nauczyć się zdejmowania majtek, skarpetek i butów.
2. By lepiej pomóc dziecku najpierw przeanalizuj, w jaki sposób sam zdejmujesz ubranie. Pamiętaj, że ręce dziecka są krótsze od twoich, a jego dłonie i palce znacznie mniejsze. Pomóż mu podciągnąć koszulkę, a następnie ściągnąć z łokci lub pociągnąć za dolną część.
3. Pomóż dziecku rozpocząć ruch robiąc to za nie. Następnie spraw, by dziecko samo rozpoczęło ruch, a ty dokończ go zdejmując daną część odzieży. Jeżeli dziecko ma trudności z zapoczątkowaniem ruchu,
106