'* «*lMlfWIW (rm » o(27; f
dokonywaniem operacji finansowych (rw = 0,29; rk ~ 0,27) CZy handle; t' twrnet (rm « 0,22; rk ~ 0,17) oraz ściąganiem oprogramowania <r
ii 11
mem e maili (rm " 0,29; rk ~ O,Aft), robieniem zakupów (r
. ,. •’ ” ‘StOth
statystycznej mocniej wiąże się z oczekiwaniami pragmatycznymi mężczy^ kobiet (jednostronny test różnic p = 0,061).
Oczekiwania hedonistyczne wiążą się pozytywnie, podobnie jak u mężczyzn
Oczekiwania kompensacyjne najmocniej i istotnie silniej u kobiet mz u mężczyzn wiążą się pozytywnie z poszukiwaniem kontaktów (rm = 0,39; rk = 0,47, jednostronny test różnic p = 0,001). Wiążą się też one silniej u kobiet niż u mężczyzn z czatami (rm = 0,23; rk = 0,28, jednostronny test różnic p — 0,056) oraz pisaniem blogów (rm — 0,14; rk = 0,22, jednostronny test różnic p - 0,007). Podobnie u obu pici oczekiwania kompensacyjnie wiążą się z grami typu singleplayer (rm r 0,20, rk - 0,20) oraz słabiej z uczestniczeniem w forach dyskusyjnych (rm = 0,16, rk - 0,19). Oczekiwania kompensacyjne wiążą się też, zaskakująco silniej U kobiet niż u mężczyzn, z graniem w gry typu multiplayer (rm = 0,19; rk = 0,25, jednostronny test różnic p — 0,056). Na poziomie tendencji do istotności statystycznej oczekiwania kompensacyjne silniej u mężczyzn niż u kobiet wiążą się z przeglądaniem stron z erotyką (rm = 0,23; rk = 0,18, jednostronny test różnic p — 0,060).
1 u kobiet z grami typu multiplayer (rm - 0,30; rk = 0,27) i singleplayer (rm = g|5 /k 0,26) oraz z uczestniczeniem w forach dyskusyjnych (rm = 0,26; rk = 0,25). | ’ tomiast istotnie silniej u kobiet niż u mężczyzn z oczekiwaniami hedonistycznymi^ zyiywnie wiąże się poszukiwanie kontaktów (rm = 0,24; rk = 0,34, jednostronny te^ różnic p - 0,0006), pisaniem blogów (rm = 0,14; rk = 0,27; jednostronny test rfc nic p < 0,0001) oraz na poziomie tendencji czatowanie (rrn = 0,22; rk = 0,27, jeg. postronny test różnic p - 0,057). Przeciwnie istotnie silniej u mężczyzn niż u kobiet, chociaż generalnie bardzo słabo, z oczekiwaniami hedonistycznymi pozytywnie wiąże się przeglądanie stron związanych z erotyką (rm = 0,19; rk = 0,13, jednostronny test różnic p = 0,033).
Żeby móc ostatecznie odpowiedzieć na główne pytanie problemowe omawianych badań, o rolę oczekiwanych efektów używania intemetu w problematycznym angażowaniu się w używanie intemetu, na początek przeprowadzono prostą analizę korelacji PUI z czterema typami oczekiwań w całej zbadanej próbie internautów. Wszystkie typy oczekiwanych efektów korelują z PUI istotnie statystycznie (z p < 0,001) i pozytywnie: oczekiwania interpersonalne r- 0,41, pragmatyczne r = 0,13, hedonistyczne / = 0,59 i kompensacyjne r = 0,63. Ostatnie dwa typy oczekiwań korelują z pui
Oczekiwania efektów korzystania z intemetu...
37
wysoko i najwyżej wobec pozostałych dwóch, co wskazują na szczególne ich znaczenie. Wysokość współczynnika korelacji oczekiwań interpersonalnych z PUI może sugerować, że nie są one również bez znaczenia w tych zależnościach.
W celu dokładniejszego poznania tych związków przeprowadzono serię wielokrotnych analiz regresji PUI w zależności od typów oczekiwanych efektów korzystania z intemetu, oddzielnie w grupie mężczyzn i kobiet oraz w zależności od ich wieku (wyniki patrz: tabela 3). Analizy te wykazały, że oczekiwania efektów korzystania z intemetu są generalnie bardzo ważnym predyktorem problematycznego używania intemetu, gdyż w zależności od wieku internautów i ich płci wyjaśniają od 39 do prawie 60% wariancji wyniku testu mierzącego PUI.
Wszystkie przeprowadzone analizy jednoznacznie wskazały, że problematyczne używanie intemetu najsilniej determinują, niezależnie od płci i w przekroju wszystkich grup wiekowych, dwa typy oczekiwań: kompensacyjne i hedonistyczne, przy czym rola oczekiwań kompensacyjnych jest szczególnie znacząca, o czym świadczy wysokość współczynników regresji j8 dla tej zmiennej wyjaśniającej. Jedynie w grupie 30-40-letnich mężczyzn wartość /3 dla oczekiwań hedonistycznych jest wyższa od wartości dla oczekiwań kompensacyjnych (patrz: tabela 3). Natomiast wartości j3 dla wpływu oczekiwań kompensacyjnych i hedonistycznych na
Tabela 3. Wyniki wielokrotnej analizy regresji problematycznego używania intemetu w zależności od typów internetowych oczekiwań, w przekroju wieku zbadanych kobiet i mężczyzn (wartości Beta)
Wiek: |
^ 11 <16 |
>16<19 |
>19 <24 |
>24<30 |
>30 <40 |
>40<85 |
Kobiety |
N = 124 |
111 = 274 |
N= 449 |
1V=264 |
N= 147 |
111=49 |
Typy oczekiwań: | ||||||
1) interpersonalne |
-0,143" |
0,004 |
-0,03 |
-0,064 |
-0,219** |
-0,049 |
2) pragmatyczne |
-0,060 |
-0,106* |
0,006 |
-0,036 |
0,041 |
-0,199 |
3) hedonistyczne |
0,363*** |
0,392*** |
0,338*** |
0,321*** |
0,167* |
0,336* |
4) kompensacyjne |
0,589*** |
0,385*** |
0,419*** |
0,483*** |
0,717*** |
0,485" |
t? |
0,59 |
0,44 |
0,43 |
0,44 |
0,53 |
0,51 |
F |
44,22*** |
52,93*** |
84,15*** |
50,93*** |
42,44*** |
11,54”* |
Mężczyźni |
W = 326 |
N= 573 |
111= 884 |
N =626 |
111=228 |
1^=62 |
TVpy oczekiwań: | ||||||
1) interpersonalne |
-0,045 |
-0,039 |
-0,126*** |
-0,036 |
-0,016 |
-0,054 |
2) pragmatyczne |
0,030 |
-0,052 |
-0,032 |
0,054# |
0,016 |
-0,230* |
3) hedonistyczne |
0,297*** |
0,393*** |
0,391*** |
0,337*** |
0,439*** |
0,253## |
4) kompensacyjne |
0,519*** |
0,393*** |
0,420*** |
0,433*** |
0,256** |
0,487" |
F? |
0,53 |
0,41 |
0,40 |
0,45 |
0,39 |
0,42 |
F P < G.05- **n |
92,43*** |
101,23*** |
149,46*** |
128,29** |
36,87*** |
10,38***”] |
P < 0,01; ***p < 0 001; Up _ of079; *p = 0,076; ##p = 0,081